شعار سال: اصغر طاهرزاده در نشستی با موضوع اربعین گفت: اربعین یکی از نمادها و تابلوهای خوبی است که نشان می‌دهد شیعه به بن بست نمی‌رسد. شیعه نمی‌تواند بر اساس زیرساخت‌های معنوی خود، متوقف بشود. اربعین یکی از نمادها و تابلوهای خوبی است که نشان می‌دهد شیعه به بن بست نمی‌رسد و با اسلحه‌ها و کمیت‌ها حیات خودش را تعریف نکرده است. اربعین از این جهت، تابلوی بسیار زلالی است و از این روست که حضرت عسکری علیه السلام فرمودند، زیارت اربعین شاخصه مؤمن است.

وی افزود: زیارت اربعین رجوع به امامی است که ظاهرا در معادلات تاریخی کشته شده است و از نظر کمیت‌گراها به پایان راه رسیده است، اما ما هیچ احساس تمام شدن راه را نمی‌کنیم. چرا که بر اساس اینکه اسلحه‌ها نقش آفرین نیستند و کمیت‌ها اساس عالم را تشکیل نمی‌دهند، به امام رجوع می‌کنیم. می‌دانیم که ماورای این اسلحه‌ها یک حضور تاریخی داریم.

در ادامه آیت‌الله‌ محسن‌اراکی بیان کرد: مسئله اربعین حسینی یک نمود از یک انرژی عظیم اجتماعی است که در صحرای کربلا تولید شد و تاریخ را به حرکت در آورد و تا زمانی که تاریخ را به نقطه مطلوب نرساند از پای نخواهد نشست.

وی تصریح کرد:جریان تاریخ و حرکتی که جامعه بشر دارد، یک حرکت پویاست و قطعاً به نقطه هدف خواهد رسید. برای اینکه این حرکت به نقطه هدف برسد به یک انرژی نیاز دارد، انرژی‌ای که این تاریخ را حرکت بدهد و جامعه بشر را تا نقطه هدف بکشاند و هدایت و روانه کند؛ چراکه جامعه بشر بدون انرژی به آن سمت حرکت نمی‌کند.

اراکی اضافه کرد: امام صادق (ع) می‌فرماید: «إِنَ‏ لِقَتْلِ‏ الْحُسَیْنِ‏ حَرَارَهً فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لَا تَبْرُدُ أَبَدا». شهادت حسین منشأ تولید یک انرژی فعال در دل همه مؤمنان شد. این حرارت، همان انرژی کارا و فعال و به حرکت در آورنده تاریخ به سمت یک هدف و نقطه انجام است و تا به آن نقطه نرسد از پای نمی‌نشیند. (لَا تَبْرُدُ أَبَد) حرارتی که شهادت سیدالشهدا و قیام حسینی در جامعه بشر به وجود آورد، عجیب‌ترین و شگفت‌زاترین حادثه تاریخ بشر است.

مسعود معینی‌پور هم در این نشست بیان کرد: تقابل اصلی ما در رقابت با غرب، برآمده از لایه های عینی و انضمامی تمدن غرب است که پیاده روی اربعین می تواند در این رقابت نقش مهمی ایفا نماید؛ چراکه هنوز خلوص، اصالت و رنگ و بوی الهی در آن غلبه دارد.

وی ادامه داد: مناسک دینی جمعی یکی از ظرفیت های منحصربه فرد اسلام در تربیت نفوس و زمینه سازی تحقق تمدن اسلامی است. این مناسک، بُعد عملی دین هستند که هم ظهور باورهای دینی بوده و هم شاخصه دینداری می باشند؛ از همین منظر مناسک دینی در معرض عرفی شدن قرار دارد و ممکن است به جای اینکه برآمده از عمق معرفتی و انگیزه های دینی باشد، دچار ظاهرگرایی و پوسته ای شدن شود.

معینی پور گفت: اولین سطح عرفی‏ شدن دین در عقلانیت و نظام معرفتی راهپیمایی اربعین است. عقلانیتی که مجموعه امیال و کنش های رفتاری ما را مدیریت می کند و در عرصه راهپیمایی اربعین ظهور پیدا کند، می تواند دچار عرفی شدن شود. دومین سطح، نظام انگیزشی و گرایش های ما در راهپیمایی بوده و سطح سومی که می تواند دچار عرفی شدن شود نظام رفتاری در دو حوزه فردی و اجتماعی است.

وی افزود: نگاه تقلیل گرایانه به منسک اربعین و کارکردهای آن؛ حاکمیتی شدن مناسک دینی و راهپیمایی اربعین؛ خروج مناسک از ماهیت سنتی اصیل و ایجاد زمینه مدرن شدن و غلبه فرم بر محتوا؛ فردی شدن و ورود بدعت ها به مناسک و ورود خارج از چهارچوب سلیقه افراد از زمینه های عرفی شدن پدیده اربعین هستند.

حسین کچویان هم با بیان اینکه اربعین، از جنس تجربه هائی است که گوئی پای خدا را در تاریخ باز می‌کند، گفت: روشن است که در حادثه راهپیمایی اربعین، اتفاق نامعمول و غریبی واقع شده و ذهن، تشنه فهم آن است. علی‌رغم اینکه حس ما می‌گوید رخداد بزرگی است ولی خیلی نتوانستیم به لحاظ مفهومی به آن نزدیک شویم و ببینیم این بزرگی و اهمیت از چه باب است. سؤالات مختلفی حول این رخداد و حادثه قابل طرح است که به نظر می‌رسد برخی از این سؤالات پاسخ ندارد یا اگر پاسخی داشته باشد خیلی قابل قبول نیست.

وی اظها کرد: تصور بنده این است که اربعین یک صحنه و یک زمان و مکان غیر این‌دنیایی و امکانی برای تجربه آن معنای متعالی است. یعنی یک نیروی غیرسکولارزدایی کننده‌ای پیدا کردیم. می‌دانید که در عصر موجود که دائماً جهان دنیایی می‌شود و قلمروهای دینی از بین می‌رود و خورده می‌شود و رنگ و بوی قدسی از بین می‌رود، وجود این منابع قدسی کننده برای مواجهه با موجی که در آن هستیم خیلی اساسی است.

استاد دانشگاه تهران در پایان گفت: اینکه چرا خداوند فضایی را باز می‌کند یا می‌بندد و چرا این امکان را می‌دهد یا نمی‌دهد را ما نمی‌توانیم بفهمیم. ولی این را می‌فهمیم که تجربه‌ای مانند اربعین که اتفاق می‌افتد از جنس تجربه‌هایی است که گویی پای خدا را در تاریخ باز می‌کند. یعنی بعد از مدتهایی که خداوند از این عالم رخت بربسته و امکان ظهور خدا در این عالم به امکنه و ازمنه خاصی محدود شده، ما با یک موج مجددی از این ظهور و بروز مواجه هستیم و آنچه که در اعمال و افعال انسان‌ها می‌بینیم نشانه‌ای از چنین بروز و ظهور است.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری مهر ، تاریخ انتشار 14 آبان 96، کدمطلب:4135462، www.mehrnews.com