جمعه ۳۱ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 April 19 
در بخشی از قزوین به سمت تهران حوالی نیروگاه منطقه یانس‌آباد قسمتی از زمین فرونشست داشته که بخشی از دشت قزوین است و باید برای حراست از آن و قبل از جدی‌تر شدن خطر، فکری کرد.
این اتفاق، اهالی و کشاورزان را به گفته خود آنان با لطمات زیادی روبه‌رو کرده است؛ چنانکه یکی از این افراد به نام می‌گوید: یک صد سال است کشاورزی می‌کنیم اما در جنوب نیروگاه چاه‌هایی مخصوص آن حفر شده که داخل نیروگاه کشاورزی می‌کنند و این کار غیرمجازاست.
وی اضافه می‌کند: برداشت غیرمجاز آب موجب نشست زمین و کاهش سطح آب دیگر چاه‌ها شده است.
این کشاورز اضافه می‌کند: مسئول این موضوع آب منطقه‌ای است و مسئولان کمال همکاری را انجام می‌دهند اما در حد کاغذ.
یکی از کشاورزان هم بیان می‌کند: برای شهرک صنعتی کاسپین از اینجا آب می‌برند و فاضلاب آن به این محل وارد می‌شود.
وی خاطرنشان می‌کند: زمین‌ها کاملا مستعد است و در صورت بودن آب، بستر مناسبی برای کشاورزی محسوب می‌شود.
این کشاورز ادامه می‌دهد: اگر آب کم است چرا برای نیروگاه و کاسپین با واحدهای لبنیاتی و نوشابه و امثال آن آب وجود دارد؟
* فرونشست زمین ارتباطی به نیروگاه ندارد
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین می‌گوید: فرونشست زمین در یانس‌آباد ارتباطی به نیروگاه ندارد و مربوط به دشت قزوین است.
یداله ملکی می‌افزاید: استفاده از آب مربوط به فضای سبز داخل نیروگاه است و نه کشاورزی؛ اما برای همان کار هم از پساب نیروگاه استفاده و آبیاری می‌شود.
وی اضافه می‌کند: عمده مصارف آب استان که شامل سه بخش کشاورزی، صنعت و شرب است از دشت قزوین تأمین می‌شود و از دهه‌های پیش بهره‌برداری از آن آغاز شده است.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین با بیان اینکه برداشت از دشت فراتر از آب تجدیدشده سالانه است، ادامه می‌دهد: باید برداشت آب به حدود ۸۷۰ میلیون مترمکعب برسد که در حال حاضر بیش از یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب یعنی حدود دو برابر برداشت می‌شود.
ملکی تصریح می‌کند: یکی از تبعات پایین آمدن بیش از حد آب، فرونشست زمین است و این موضوع در بویین زهرا و آبیک بیشتر اتفاق می‌افتد.
وی با تأیید فرونشست در یانس‌آباد خاطرنشان می کند: بیشترین فرونشست دشت قزوین مربوط به بویین‌زهراست.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای استان قزوین با بیان اینکه سیاست‌گذاری بخش صنعت برعهده وزارت نیرو نیست، خاطرنشان می‌کند: مجموعه آب مصرفی صنعت و خدمات ۴ درصد است و بخش عمده مصرف و همچنین هدررفت آب به کشاورزی مربوط می‌شود.
ملکی تصریح می‌کند: با توجه به فرونشست زمین باید مصارف را کم کنیم که کاهش آن در بخش کشاورزی، کاهش اشتغال در این بخش را به همراه دارد.
وی بیان می‌کند: باید میزان مصرف آب به نصف کاهش یابد که تحقق این امر مستلزم جلوگیری از برداشت غیرمجاز است.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای استان اضافه می‌کند: اقدامات لازم برای این کار آغاز شده و استفاده از روش‌های نوین آبیاری هم ضروری است.
ملکی در مورد ورود فاضلاب شهرک صنعتی کاسپین به زمین‌ها نیز می‌گوید: ورود فاضلاب، فرابخشی است و محیط زیست باید جدی‌تر وارد شود.
ملکی ادامه می‌دهد: ما هم پیگیر هستیم و به شهرک صنعتی اخطار می‌دهیم که جلوگیری از ورود سموم و پساب‌ها ضرورت دارد.
وی یادآور می‌شود: این شهرک مجوز محیط زیست را اخذ کرده اما استانداردسازی نشده است.
* فضای سبز نیروگاه با پساب آبیاری می‌شود
مدیرعامل نیروگاه شهید رجایی می‌گوید: طبق ابلاغ محیط زیست باید واحدهای صنعتی سطح معینی فضای سبز داشته باشند که نیروگاه از این میزان بهره‌مند است و این فضای سبز با پساب آبیاری می‌شود.
فرهود اضافه می‌کند: مجموع مساحت زمین‌های نیروگاه حدود ۳۵۰ هکتار است که بخش زیادی در اختیار قسمت‌های صنعتی نیروگاه قرار دارد.
وی ادامه می‌دهد: هفت حلقه چاه داریم که مجوز آن در زمان احداث نیروگاه اخذ شده است و در کل حدود پنج هکتار آب کشاورزی با آبیاری قطره ای آب چندانی استفاده نمی کند.
فرهود در پاسخ به اینکه آیا زمین‌های داخل نیروگاه دچار فرونشست شده است، توضیح می‌دهد: تجهیزات ما بسیار حساس است و اگر فرونشست رخ دهد، به تأسیسات ضربه می‌خورد؛ اما این دستگاه‌ها در حال حاضر سالم کار می کنند.
* پساب کاسپین، ۳ روستا را تحت تأثیر قرار داده است
عطایی، مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین تصریح می‌کند: پساب یا فاضلاب شهرک صنعتی کاسپین، اراضی سه روستای منطقه را تحت تاثیر قرار داده است.
وی در مورد تأیید فرونشست زمین بیان می‌کند: اخیرا شنیده‌هایی مبنی بر فرونشست در یانس‌آباد داریم و با توجه به وقوع فرونشست در بویین‌زهرا، این پدیده در مناطق دیگر هم دور از انتظار نبوده است.
* آب مصرفی شهرک قابل توجه نیست
محسن رضایی، مدیرعامل شهرک صنعتی کاسپین می‌گوید: این شهرک اشتغالزایی زیادی دارد و ۱۲ هزار نفر در آن مشغول کار هستند.
رضایی اضافه می‌کند: فاز دوم تصفیه‌خانه فاضلاب شرکت ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و تا چندماه بعد بهره‌برداری می‌شود.
* وی بیان می‌کند: این شهرک ۷۵ هکتار فضای سبز با نزدیک به ۳۰۰ واحد صنعتی دارد.
مدیرعامل شهرک صنعتی کاسپین تصریح می‌کند: کل آب مصرفی شهرک برای این تعداد واحد قابل توجه نیست.
رضایی خاطرنشان می‌کند: فقط سه واحد لبنیاتی در شهرک کاسپین فعالیت می‌کنند که خودشان سیستم تصفیه دارند.
بر پایه این گزارش، از آنجا که کشاورزی یک حوزه استراتژیک برای استان محسوب می‌شود و از طرفی قزوین قطب صنعتی و محل استقرار چند هزار واحد صنعتی و تولیدی است، باید چنان تدبیر شود که ضمن جلوگیری از آسیب به بخش کشاورزی، بخش صنعت و اشتغال هم آسیب نبیند؛ چه اینکه بیکاری اکنون به معضلی برای کشور و استان تبدیل شده است.
کارشناسان برای حل دوجانبه این معضل، استفاده از روش‌های نوین آبیاری برای جلوگیری از برداشت بی‌رویه و فرونشست زمین را پیشنهاد می‌کنند.
همچنین اتفاقاتی مانند ورود فاضلاب به زمین‌های کشاورزی نیز آسیب به سلامت مصرف‌کنندگان این محصولات در قزوین و دیگر استان‌ها را در پی دارد که باید به صورت فرا دستگاهی برای حل آن تلاش شود.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: 21 آبان 1396، کدخبر: 4141441، www.mehrnews.com
