شعار سال: محمد غفاری در یادداشتی نوشت: نام‌ها و تابلوها نماد فرهنگ عمومی و تبلور ذائقه جمعی مردمان هر دیاری‌اند. واژگانِ هر تابلو و اسم‌گذاری‌ها در فضای عمومی هر شهری می‌تواند نماینده و نمایاننده محیط ذهنی بخش عمده‌ای از ساکنان آن سرزمین، به حساب آید.

اصل و قاعده بر این است که مردم اسامی فرزندان، ساختمان‌ها و مکان‌های شخصی و اماکن عمومی خود را متناسب با فرهنگ عمومی که از دین یا ملیت آنان الهام گرفته، انتخاب می‌نمایند.

اسامی جزو امور اعتباری و قراردادی‌اند که از اعتبار معتبر یا معتبرین تبعیت می‌کنند. رابطه بین نامگذاری‌ها و فرهنگ رابطه تأثیر و تأثر (متقابل) است.

در حوزه رفتار خصوصی عامه شهروندان، مردم همواره تلاشی نموده‌اند که بهترین اسم مورد علاقه خود یا اطرافیان محبوب و محترم خود را بر افراد یا اشیاء وضع نمایند.

وانگهی هر نظام حاکمیتی باز برای نامگذاری‌‌ها به ویژه اماکن عمومی، راهبرد و موضع دارد.

در کشور عزیزمان ایران، مردم بهترین مفاهیم و واژگان مذهبی یا ایرانی را انتخاب و با آن سال‌ها زندگی می‌کنند.

بعد از انقلاب، جهت‌گیری، انتخاب و قرار دادن اسامی برروی افراد و اماکن، متناسب با فضای عمومی انقلاب و ذائقه دین‌خواهی، وطن‌دوستی و میل به گل‌ها و گیاهان و مواهب طبیعی، سیر متطور خود را طی نمود.

گفتمان انقلاب و دفاع ارزش‌مدارانه و سرسختانه از نظام اسلامی و استقلال ملی تا آنجا شکل گرفت که مردم به تأسی از آموزه‌های دینی حتی در یک خانواده و فامیل، چند اسم متبرک و مسمی به اسم ائمه اطهار را انتخاب می‌نمودند.

از نام‌گذاری میادین، خیابان‌ها، کوچه‌ها، قرارگاه‌ها، لشکرها، تیپ‌ها و گردان‌ها گرفته تا دبستان‌ها، دانشگاه‌ها و سالن‌های اجتماعات و ورزشی و حتی بعضاً تعمیرگاه‌ها، مغازه‌ها، پاساژها و همه و همه متأثر از ادبیات انقلابی و پارادایم دینی قرار گرفت حتی به امید ثواب.

نام‌گذاری تیپ قهرمان 48 استان به اسم مبارک « فتح» که چهل و هشتمین سوره قرآن بود در همین اطلس مبارک قابل تحلیل است.

براساس آمار اعلام شده از سوی بنیاد شهید تقریباً نام 000/20 تن از شهیدان از اسماء‌الله، 000/45 محمد، 000/36 تن علی، 000/20 رضا، 000/13 تن حسین، 400/5 عباس، 300/2 تن قاسم، 500/4 اکبر و 500/3 تن اصغر بوده است.

ادبیات و گفتمان انقلاب تأثیر گزارترین عنصر در حوزه فرهنگ عمومی بود، تا آنجا که در همین استان کوچک و کم‌جمعیت ما(1% جمعیت و مساحت کشور) جمع زیادی از هم‌استانی‌های عزیز نام یا نام خانوادگی جدید (و متفاوت از دوره طاغوت) برای خود انتخاب نمودند.

خدا محوری و گرایش شدید به مذهب در کنار وطن‌دوستی، آمیزه‌ای مبارک و معنا دار آفرید، تا آنجا که رهبر فرزانه انقلاب،‌راهبرد و الگوی توسعه کلان مملکت را در «الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت» نام گذاشت و چندین برنامه میان مدت و دراز مدت برهمین اساس تنظیم و ابلاغ و حتی اجرا گردید.

مذهب و ملیت به عنوان دو عنصر مهم شکل‌دهنده سپهر فرهنگ، شاکله و افقی را فراروی مؤمنان ایرانی ترسیم نمود که سالیانی است مردم این دیار مؤمنانه و هوشمندانه با این واژگان فاخر و با این ادبیات مبارک، زندگی می‌کنند.

قریب به چهار دهه از تجربه این انقلاب ظفرمند و با چنین رویکردی، می‌گذرد، اما مع‌الاسف، مدتی است خواسته یا ناخواسته عده‌ای معدود و محدود با سازی ناکوک، مسیر دیگری را طی می‌نماید.

به نظر می‌رسد انتخاب و وضع نام‌هایی نامتعارف با فرهنگ ایرانی و اسلامی و ترویج و تبلیغ آن، خلاف جریان آب شنا کردن است. قطع نظر از باب «ارزشی» آن، حتی از باب انتخاب «روشی» نامأنوس، مستلزم آسیب‌شناسی آن توسط عالمان حوزه و دانشگاه و کنشگران عرصه اجتماع و فعالان وادی فرهنگ است.

آنان تحلیل نمایند؛ چراعده‌ای قلیل، حرکت عمومی مبتنی برگفتمان حاکم و پذیرفته شده را برنمی‌تابند؟ انگیزه این اندک افراد ممکن است به یکی از موارد زیر مرتبط باشد؛

1- سهل‌انگاری

2- نادانی و کم‌دانی و ضعف مبانی شناختی

3- انفعال و تأثیر پذیری از فضای منفی ماهواره و کانال‌های ناسالم فضای مجازی

4- عدم‌شناخت کافی از پیشینه هویتی و تمدنی خویش

5- ضعف شناخت کافی از مبانی معرفتی و دینی

6- بازیچه جریانات سازمان یافته‌ مهاجم و هویت‌سوز قرار گرفتن

7- لجبازی، عناد و نافرمانی مدنی (که احتمال آن خیلی ضعیف است)

شیوه‌های اصلاح اعوجات در حوزه پیشگیری و درمان معضل، نام‌گذاری‌های متعارف؛

الف) شیوه فرهنگی و افزایش آگاهی‌های تاریخی و مذهبی

ب) اجرای قوانین موضوعه به ویژه در حوزه نظام صنفی

ج) امر به معروف و نهی از منکر (نطارت همگانی)

د) اعمال قوانین آمره حاکمیتی توسط دستگاه‌های مربوط ( شهرداری، پلیس و ...)

البته پر واضح است گسترده‌ترین، عمیق‌ترین، مانا و ماندگارترین شیوه، روش فرهنگی و علمی است که داعی و انگیزه نخست نگارنده از این نوشتار است.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری تحلیلی صبح زاگرس، تاریخ انتشار 14 آذر 96، کد مطلب: 104289، www. sobhezagros.ir