شعارسال: فهیمه فرهمندپور مشاور وزیر کشور در امور زنان و خانواده در گفت‌وگوی مشروحی، با بیان اینکه برای نزدیک شدن امور اجتماعی به واقعیت بدون ضایع شدن حق افراد نیازمند تنوع دیدگاه در عرصه‌های گوناگون هستیم، اظهارداشت: وقتی داریم برای جامعه هدفی کار می‌کنیم که زن و مرد هر دو در آن حضور دارند مسائل باید با هر دو احساس درک شود تا موضوع به واقعیت نزدیک شود.

وی با بیان اینکه ما در جامعه با شرایط و بحران‌هایی مواجه می‌شویم که ظرافت‌های خاصی را می‌طلبد و برای آقایان قابل لمس نیست و حضور زنان در این مقاطع از ضروریات است، تصریح کرد: در شرایط زلزله با برخی دوستان صحبت کردیم اینها تجربه‌هایی داشتند که کشف آن برای فقط برای جنس زن ممکن است. در مناطق زلزله‌زده شرایطی وجود دارد که اگر شما چندین آقا هم بفرستی چیزی را که یک خانم درک می‌کند برای آقایان غیر قابل لمس است. در بحران مسائلی به وجود می‌آید که جنس زن ذاتا به آن حساس است و آن را می‌بیند.

فرهمندپور اضافه کرد: اشتباهی که صورت می‌گیرد این است که ما می‌خواهیم خانم‌ها را جای آقایان بگذاریم. وقتی می‌گوییم امدادگر خانم فکر می‌کنیم این خانم باید جای یک امدادگر آقا دیده شود. ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که باید برای همه آحاد جامعه هدف برنامه‌ریزی داشته باشیم و این برای همه عرصه‌ها صادق است. مانند معلمی، سیاسی، جامعه شناسی، آتش نشانی و ... ما در همه جنبه‌های اجتماعی باید نیروی کارآمد زن و مرد را داشته باشیم بدون اینکه کسی جای کسی دیگر را بگیرد.

نباید متغییر جنسیت را از فعالیت‌های اقتصادی زنان حذف کنیم

مشاور امور زنان و خانواده وزارت کشور در تبیین نشست تخصصی زنان فعال در حوزه‌های مختلف سیاسی و اقتصادی که پیش از این با وزیر کشور برگزار شده بود، اظهارداشت: در تمام سال‌هایی که در حوزه زنان فعالیت می‌کنم یکی از مطالبات این است که زنان فعال در عرصه‌های مختلف را، «زنان» فعال ببینیم و قرار نیست متغییر جنسیت را از فعالیت‌های اقتصادی آنان حذف کنیم. چرا که فعالیت اقتصادی برای زنان گویه‌ها و جنس متفاوتی دارد.

فرهمندپور اضافه کرد: در فعالیت‌های سیاسی و احزاب هم همینطور است؛ ما باید اقتضائات زنی را که می‌خواهد فعالیت سیاسی داشته باشد را ببینیم. متأسفانه داریم به سمت حذف عنصر جنسیت پیش می‌رویم. یعنی آرمان ما حذف عنصر جنسیت است! در حالی‌که این غلط است. آرمان ما باید تثبیت و دیده شدن متغیر جنسیت در همه عرصه‌ها باشد.

وی تاکید کرد: زمانی ما زنان اغلب در جامعه به دنبال حق برابری هستیم، که البته حقی مطالبه کردنی است؛ اما جای دیگر هم به دنبال متفاوت بودن هستیم و می‌خواهیم تفاوت‌های جنسیتی ما دیده شود و به تبع آن ملاحظات این متفاوت بودن هم صورت بگیرد. متاسفانه ما برای این حق مهم کمتر تلاش می‌کنیم و بیشتر به دنبال احقاق حق برابری هستیم.

این فعال حوزه زنان که به گفته خودش سال‌های زیادی را در حوزه‌های مدیریت و دانشگاه‌ها حضور داشته است‌، جامعه همانطور که برای برابری زنان تلاش کند باید برای دیده شدن تفاوت‌های زنان نیز تلاش داشته باشد.

مشاور امور زنان و خانواده وزارت کشور درباره بکارگیری خانم‌ها در وزارت کشور، بیان داشت: این موضوع از دو جنبه قابل دیدن است یکی حضور نیروهای انسانی خانم در بدنه کارکنان وزارت کشور و بحث دیگر حضور زنان در پست‌های مدیریتی این وزارتخانه است.

زنان باید اطمینان پیدا کنند به اندازه همکار مردشان دیده می‌شوند

وی گفت: دسترسی به پست‌های مدیریتی یکی از مطالبات زنان است. چرا که وقتی در جامعه برای زنان فرصت تحصیل در مدارج عالی فراهم است به معنی آن است که می‌توانند در فرصت‌های شغلی حضور داشته باشند.

فرهمندپور یکی از موارد امنیت شغلی و عدالت اجتماعی این است که زنان مطمئن باشند که اگر خوب کار کنند، دیده خواهند شد و به اندازه همکار مردشان امکان پیشرفت و ارتقا خواهند داشت. ولی در عین حال همه مسأله این نیست.

وی در تشریح شاخص‌های عدالت جنسی در وزارت کشور تصریح کرد: این شاخص‌ها فقط برای زنان بدنه اداری و کارکنان این وزارتخانه نیست، بلکه گروه‌های ذینفع فعالیت‌ها و عملکردهای وزارت کشور را هم در بر می‌گیرند که ما باید به آنها توجه کنیم. مثلا از بیش از 450 حزب ثبت شده در وزارت کشور فقط 16 حزب متعلق به زنان است که این آمار از نظر ما بسیار کم است. البته زنان در بقیه احزاب که فاقد تفکیک جنسیتی هستند نیز حضور دارند که باید ببینیم وضعیتشان در آنجا چگونه است؟

مشاور امور زنان و خانواده وزارت کشور ادامه داد: در احزاب مختلط ما دبیر کل خانم نداریم و همه آقا هستند از سوی دیگر حضور زنان در شوراهای مرکزی احزاب و چهره‌هایی که به عنوان شاخص احزاب مطرح می‌شوند، کمرنگ است.

اقبال زنان به حضور در سازمان‌های مردم نهاد بیشتر از حوزه سیاست است

فرهمندپور به اقبال بیشتر زنان برای حضور در سازمان‌های مردم نهاد اشاره کرد و گفت: گزارش‌ها حاکی از آن است که فعالیت خانم‌ها در سازمان‌های مردم‌نهاد و NGOها چشمگیرتر و تعداد آنان بیشتر است و این نشان می‌دهد زنان ما فرصت و علاقه بیشتری برای فعالیت در حوزه‌های اجتماعی نسبت به کارهای سیاسی دارند که به نظرم این خود مسأله‌ای قابل گفت‌وگوست که چرا تمایل زنان به مسائل سیاسی کم است؟

وی در توصیف اینکه چرا زنان به فعالیت در حوزه‌های اجتماعی علاقه بیشتری دارند، با طرح چند سوال، اضافه کرد: شاید دلیلش این است که در حوزه سیاست فرصت و فضای کمتری در اختیار آنان قرار گرفته است! یا اینکه زنان در عرصه‌های سیاسی احساس امنیت کمتری نسبت به فعالیت اجتماعی دارند و تئوری دیگر اینکه آیا چنین الگویی تنها در کشور ما دیده می‌شود یا در همه کشورها اینگونه است؟

حضور در شوراهای شهر با زنانگی همسازی بیشتری دارد

مشاور امور زنان و خانواده وزارت کشور در مثال دیگری اقبال زنان برای کاندیداتوری در شوراهای اسلامی شهر و روستا را با مجلس شورای اسلامی مقایسه کرد و تصریح کرد: آیا زنان به مدیریت و تصمیم‌گیری‌های محلی نسبت به برنامه‌های ملی علاقمندتر هستند؟ یا اینکه شوراهای شهر و روستا با زنانگی آنان همسازی بیشتری دارد و در این حوزه مورد اعتماد بیشتری از سوی مردم هستند؟!

فرهمندپور درباره انتصاب‌ زنان در وزارت کشور نیز با بیان اینکه مجموعه‌ای از پیشنهادها برای انتصاب زنان را به وزیر داشتیم، اظهارداشت: ما 31 استان در کشور داریم که هر کدام 3 معاون اصلی دارند و 30 فرماندار؛ که آنها هم معاون دارند و همینطور در بخش‌های دیگر زیر مجموعه وزارت کشور که در این بخش‌ها فعالیت‌های خوبی در دولت یازدهم صورت گرفت. در دولت قبل چهار فرماندار زن منصوب شدند و قریب به 50 بخشدار خانم در در استان‌های مختلف داشتیم و معاون‌های فرماندار و 3 معاون استاندار خانم داشتیم که اتفاق خوبی است.

تلاش وزارت کشور برای انتصاب مدیران زن در مراکز اجرایی چشمگیر است

وی با تاکید بر اینکه کار وزارت کشور در انتصاب مدیران و معاونان کل خانم در استان‌ها و استانداری‌ها و مراکز اجرایی بسیار چشمگیر است، گفت: ما در وزارت کشور برای اولین بار در تاریخ جمهوری اسلامی معاون استاندار خانم داشتیم که در استان‌های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی فعالیت داشتند و پنج فرماندار زن در استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، خوزستان و گلستان داشتیم که به تناوب فعالیت کردند.

فرهمندپور با بیان اینکه البته این شرایط برای ما ایده‌آل نیست و در صورتی که بیش از هزار بخشدار داریم انتظار می‌رود بیش از اینها مدیر خانم داشته باشیم، گفت: به عنوان یک خانم علاقمند بودم حضور خانم‌ها را در سطوح بالای مدیریتی و پست وزارت داشتیم. اما اینکه در این زمینه چه محدویت‌های وجود دارد که این اتفاق نمی‌افتد‌، در حوزه اطلاعاتی من نیست.

شاخص‌های ارزیابی دربار تنها وزیر زن ایران چه می‌گوید؟

مشاور امور زنان و خانواده وزارت کشور تاکید کرد: شاخص‌های ارزیابی که در کشور داریم، نمره کارنامه تنها وزیر زن در جمهوری اسلامی ایران را کمتر از مردان نمی‌داند و ایشان را جزو وزرای قوی و کارنامه‌های خوب تلقی می‌کند.

فرهمندپور تصریح کرد: این نکته مهم است که انتصاب خانم‌ها بر اساس توانمندی باشد نه براساس زنانگی آنها. چرا که معتقدم ضعف یک مدیر زن می‌تواند فرایند انتصاب زنان را به شدت مورد آسیب قرار دهد.

وی خاطرنشان کرد: نباید کسی را به خاطر زنانگی از دسترسی به یک فرصت مدیریتی منع کنیم و از طرف دیگر هرگز نباید کسی را صرفا به خاطر زن بودن در پست مدیریت بنشانیم که متأسفانه شاهد این فرآیند هستیم و شایسته است که صرف نظر از شاخص جنسیتی، با در نظر گرفتن شایسته سالاری این امر صورت پذیرد.

مشاور زنان و خانواده وزارت کشور درباره برخی نگاه‌های جنسیتی در دانشگاه و محیط‌های کاری گفت: زمانی با خانم‌های فعال اقتصادی صحبت می‌کردم، از آنان خواستم به طور ویژه برای حمایت از زنانی که در سطح پایین‌تر به فعالیت اقتصادی مشغول هستند و همچنین زنان سرپرست خانوار ورود پیدا کنند. چون درک بهتری از واقعیت آنان دارند.

مدیران زن فضای کار را زنانه می‌کنند

وی اضافه کرد: یک نگرانی نانوشته در این زمینه وجود دارد و اینکه برخی معتقدند وقتی یک خانم مدیر می‌شود، فضای کار و فرصت‌ها را زنانه می‌کند و از این موضوع نگرانند و این نگرانی باعث می‌شود یک مقاومت متراکم‌تری علیه مدیریت ارشد زنان شکل بگیرد و حضور زنان در عرصه‌های کار کمرنگ‌تر شود. به همین دلیل خانم‌ها همواره فاقد احساس امنیت شغلی بوده‌اند و مردان به نحوی از امنیت شغلی بیشتری برخوردار بوده‌اند.

فرهمندپور با بیان اینکه ما در سال 95 برای تقویت بنیه خودباوری زنان مدیر و مسئول استانی دوره آموزشی‌ برگزار کردیم که در آن حدود دو هزار خانم اعم از مدیران کل، معاونان مدیر کل و مشاوران امور زنان و ... آموزش تخصصی مرتبط با مدیریت و حوزه زنان دیدند، تصریح کرد: این این دوره آموزشی با مشارکت معاونت زنان ریاست جمهوری برگزار شد که در آن سعی کردیم حساسیت مدیران زن را به زنانگی خودشان افزایش دهیم.

وی به ستاد توانمندسازی زنان سرپرست خانوار شهرداری تهران اشاره و تاکید کرد: وزارت کشور به همراه شهرداری تهران طرح پایلوتی را در شهر ری اجرا کرد که بعد در برخی استان‌ها هم مدل‌های آن اجرا شد و مترصد هستیم این مدل را به طور خاص در مبارزه با مواد مخدر و در سطح ملی برای زنان آسیب دیده از اعتیاد در همه زمینه‌ها به عنوان مدل توانمندسازی زنان اجرا کنیم.

مشاور زنان و خانواده وزارت کشور اضافه کرد: کاری که شورای اجتماعی کشور در این زمینه انجام داده این است که در تعدادی از استان‌ها که تعداد زنان سرپرست خانوار در آنها بیشتر است از طریق تولیت سازمان بهزیستی حمایت‌ها و تسهیلاتی در اختیار زنان خانوار قرار بگیرد تا بتوانند فرآیند خوداشتغالی و خوداتکایی را داشته باشند.

فرهمندپور در تشریح فعالیت‌های دیگر حوزه متبوعش اظهارداشت: دفتر زنان وزارت کشور و معاونت هماهنگی اقتصادی و توسعه منطقه‌ای در فعالیتی مشترک که موارد آن در جلسه هم‌اندییشی زنان فعال اقتصادی با وزیر کشور تصویب شد. تلاش کرد مصوبات این جلسه که بندهایی از آن بر حمایت از اشتغال و کارآفرینی برای زنان سرپرست خانوار و آسیب دیده ناظر بود را تدوین و برای ابلاغ به استان‌ها آماده کند.

مصوبات وزارت کشور در سند راهبردی زنان و اقتصاد مقاومتی

وی تصریح کرد: در سال 95 سند راهبردی زنان و اقتصاد مقاومتی را در وزارت کشور آماده کردیم که با موافقت آقای وزیر مواجه و استان لرستان به عنوان پایلوت انتخاب شد. طبق سند راهبردی 10 مصوبه از سوی وزیر به کل استان‌ها ابلاغ شد و ما اولین گزارش واصله در این رابطه را آماده کردیم که بخشی از آن مربوط به زنان سرپرست خانوار بود. امیدواریم تا پایان سال 97 در این زمینه به عدد و رقم قابل ارائه‌ای برسیم.

مشاور زنان و خانواده وزارت کشور با تاکید بر اینکه ما حدود 2.5 میلیون زن سرپرست خانوار در کشور داریم، تصریح کرد: نباید واژه «زن سرپرست خانوار» را معادل با زن نیازمند بدانیم. زنان سرپرست خانوار همه در یک حد توانمندی و نیاز نیستند و این به یک شاخص آماری نیاز دارد که باید به ابعاد مختلف آن توجه کرد. اینکه نگاه جامعه به زن سرپرست خانوار تلقی آسیب است بسیار غلط است. ما زنان سرپرست خانوار داریم که مانند مردان مشغول به کار هستند و خودشان می‌توانند چندین حوزه را مدیریت کنند.

فرهمندپور درباره طرح تقسیم کار ملی برای کنترل و کاهش آسیب‌های نیز گفت: متولی این موضوع وزارت ورزش و جوانان است که وزارت کشور هم به عنوان یک مطالبه‌گر آن را در بخش‌های مختلف پیگیری می‌کند. به این معنی که وزارت ورزش و جوانان به عنوان دستگاه متولی طرح‌هایی را می‌دهد و شورای اجتماعی برای اجرایی شدن از آن حمایت می‌کند که البته اینگونه طرح‌ها بیشتر اجرای استانی دارند و مخصوص تهران نیستند.

در پوشش نیاز دختران جوان کم کاری کرده‌ایم

مشاور زنان و خانواده وزارت کشور بیان داشت: به عنوان یک فعال اجتماعی معتقدم نباید بگذاریم یک جریان اجتماعی تبدیل به آسیب شود تا بعد برایش فکری بکنیم؛ ما باید این واقعیت را بپذیریم که پوشش دادن به نیاز دختران جوانمان و ایجاد زمینه‌های گذران اوقات فراغت آنان کم‌کاری کرده‌ایم.

وی افزود: در دولت یازدهم در برگزاری جشنواره‌های ورزشی روستایی و توسعه پارک‌های بانوان در استان‌ها رشد چشمگیری داشتیم. به عنوان نمونه در استان هرمزگان 20 پارک بانوان احداث کردیم.

حضور زنان در ورزشگاه مسأله اجتماعی‌ است که به وادی سیاسی رفت

فرهمندپور همچنین نظرش درباره حضور بانوان در ورزشگاه‌ها را اینگونه بیان کرد: اینکه خانم‌ها به ورزشگاه‌ها بروند یا نروند مسأله اینگونه که مطرح می‌شود نیست و به نظرم حضور زنان در ورزشگاه تاکنون با گزارش‌های جهت‌داری همراه بوده است. چرا که حضور زنان در مسابقات ورزشگاه‌ها الان هم دارد اتفاق می‌افتد. اما نمی‌دانم چرا اینها اطلاع رسانی نمی‌شود و این حس محدودیت را به مخاطب القا می‌کند.

مشاور زنان و خانواده وزارت کشور با تاکید بر اینکه موضوع حضور زنان در ورزشگاه از مساله اجتماعی به وادی سیاسی رفته است، تصریح کرد: همه رشته‌های ورزشی با هم یکی نیستند و باید بین آنها تفکیک قائل شویم. اینگونه نیست که بگویند زنان به ورزشگاه راه ندارند، تماشاچیان ورزش‌های بانوان در مسابقات ورزشی جزو بیشترین آمار تماشاچیان هستند. لذا اگر ورود خانم‌ها به برخی رشته‌ها و ورزشگاه‌ها فراهم نیست باید موضوع از جنبه ورزشی و فرهنگی دیده شود و معتقدم این موضوع از مسیر خودش خارج شده است.

فرهمندپور با بیان اینکه متولیان امر باید شرایط آگاهی افکار عمومی نسبت به مسائل را فراهم کنند تا اجتماع بتواند مسیرش را انتخاب کند، گفت: ماباید بین خواستن و اجبار تفاوت قائل شویم برخی کارها که الان در جامعه صورت می‌گیرد از روی خواستن نیست بلکه شرایط افراد را مجبور کرده تا در مسیری خاص قدم بردارند. شما ببینید بسیاری از دختران ما ناچارند به دانشگاه بروند و این را نباید انتخاب آنها بدانیم.

مشاور زنان و خانواده وزارت کشور خاطرنشان کرد: باید به شعور و آگاهی زنان احترام بگذاریم شرایط را برایش فراهم کنیم تا بتوانند انتخاب آگاهانه داشته باشند.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری آنا، تاریخ انتشار: 27 آذر 1396، کدخبر: 316397 ، www.ana.ir