جمهوریت در انقلاب مشروطه و انقلاب سال ۱۳۵۷ :
محمدجواد کاشی عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است که از دوره مشروطه تا انقلاب اسلامی، نسبت بین جمهوریت و اسلامیت مطرح بود. در مشروطه جمهوریت محور قرار گرفت و اسلامیت بعنوان ناظر مطرح شد و در انقلاب سال 1357، اسلامیت محور قرار گرفت و جمهوریت بعنوان ناظر بود. اما در هر دو انقلاب، در هر دو یک ساختار متمرکز قدرت شکل گرفت که نه توجهی به ملاحظات جمهوریت داشت نه اسلامیت.چرا که مردمان عصر مشروطه هنوز از وضع رعیت بیرون نیامده بودند. مردمان دوران انقلاب نیز توده بیشکل شهر و روستا بودند . این در حالی است که در واقع امر، جمهور، پذیرش فردیت به مثابه شهروند مسئول است. کدام اسلام یا ایرانیت میتواند به جای همبستگیهای مبتنی بر تبلیغات و فشار هنجاری، فردیت را تصدیق کند و همزمان حس تعاون و دگرخواهی برانگیزد؟ برای خلق جمهور، هر کس به سهم خود باید مدد کند. همه مواریث تاریخی و فرهنگی در این شمارند. این بار در پاسخ به نسبت میان جمهوریت و اسلامیت، باید به قاعده هرم اجتماع سیاسی اندیشید نه راس آن.
ایران و دوگانه نبوغ برای بقا یا جنون زوال:
ایران با توجه به ساخت قدرت عمومی و حاکمیتی در دوگانه انتخاب توسعه برای تغییر یا تغییر برای توسعه قرار دارد. معتقدین به توسعه برای تغییر نی گویند که یکپارچگی و آرامش توسعه گرایی، بستر را برای تغییرات مطلوب فراهم می کند و با ارتقا سازگاری ها ، می توان به اهداف بنیادین دست یافت. در مقابل، رویکرد تغییر برای توسعه معتقد است که موانع و ناامنی های جامعه به حدی زیاد است که تنها با رویکردهای بنیادین و رادیکال می توان بسترساز تغییرات منجر به ایجاد توسعه شد. فراستخواه معتقد است که اگر این گونه اوضاع پیش برود، شاید بعید نباشد ملت ایران نخستین ملتی باشد که بخواهد در ۵ دهه دو انقلاب انجام بدهد، در صورت وقوع چنین مخاطراتی اوضاع نسل های آتی ما واقعا بسیار پیچیده خواهد شد. ولی همچنان امید در نومیدی داریم. چون در ایران نوعی نبوغ بقاء وجود داشت، که باعث شده چند هزار سال پایداری داشته باشد، اما بیم آن می رود که به شکل خیلی تناقض آمیزی این نبوغ بقاء، به جنون زوال استحاله پیدا کند. پس ممکن است در، دوسویه نبوغ بقا و جنون زوال یک پیچش های خیلی خطرناکی داشته باشیم.
مکانیزم غیرشفاف و مسئله دار تائید صلاحیت سفرا :
بارها و بارها به شیوه انتصاب سفرای کشور و سطح صلاحیت انها اعتراض داشته و داریم. مصادیق عدیده ای را در دولت های گوناگون مورد نقد و بررسی قرار داده ایم و به دوستان متذکر شده ایم که سفارت پارکینگ یا رانت نیست. ولی کو گوش شنوا. آقای امیرعبداللهیان با شما هستیم ، می شنوید یا خیر؟ آیا می دانید تخصص و حوزه تحلیلی ناصرالدین حیدری چیست؟ این تخصص به درد کجای کار کشور ما در تایلند می خورد؟ نکند ، دوستان سفارشش را کرده اند و با نوعی رانت در انتصابات مواجه هستیم؟ برای تنویر افکار عمومی لطفا توضیح داده و شفاف سازی کنید.
غلامرضا حداد ، عضو هیئت علمى دانشگاه :
چندی پیش متنی در موضوع سیاست عمومی میخواندم که با جملهای عجیب آغاز میشد و آن جمله من را هیجانزده و تا اندازهای شوکه کرد: «سیاستها باید عقلانی باشند؛ اما گاهی اوقات اینچنین نیستند». با قدری تأمل دریافتم آنچه من را متعجب کرده، محصول تجربه زیستهام در ایران است که در آن «سیاستها نباید عقلانی باشند؛ اما گاهی اوقات سهوا یا نادانسته عقلانی هستند»؛ اما چرا سیاستگذاری عقلانی در اینجا امری چنین بعید است؟
توجیه گری مجدد و دو قطبی سازی ادامه دار منصوره معصومی:
این مملکت مال حزب اللهیهاست ، عبارتی از خانم منصوره معصومی اصل که جنجال آفرینی کرد و حالا ایشان بجای در پیش گیری سکوت شایسته ، با برخی توجیهات در قالب انتشار کلیپ های جدید ، در حال دامن زدن به فرآیندهای حاشیه ساز و دو قطبی است. خواهر گرامی، حزب الهی در زمان ما کسی است که توان ایچاد توازن بین سه رکن جمهوریت مبتنی بر قانون اساسی ، انقلابی گری مبتنی بر آرای امامین انقلاب و اسلامی بودن مبتنی بر دین مبین را داشته باشد. حزب الهی واقعی کسی است که توان تمدن سازی برای تسهیل و تسریع در ظهور و حضور حضرت حجت را داشته باشد. کسی با سوت صلوات و یقه بسته و مهر روی پیشانی و صدای بلند زنده باد و مرده باد، دیگر حرب الهی حساب نمی شود. به حکم امر به معروف و نهی از منکر، مشفقانه تقاضا داریم دست از این حاشیه سازی و توجیه گری ها بردارید
فرمولهکردنهای منجر به افزایش شکافها و خشونت ها؛
علی ربیعی نوشت: من به وضوح نشانههایی از یک هماهنگی اطلاعاتی، رسانهای، سیاسی و حتی اقتصادی را در ترکیب شکل گرفته علیه ایران میبینم، اما متاسفانه یک فهم واقعی از مساله در داخل، دادن علائم و سیاستگذاری متناسب با این وضعیت را مشاهده نمیکنم. شاید هم هست و من اطلاع ندارم!
لاریجانی:
لاریجانی میگوید که بنده مدت طولانی با طبقه شریف هنرمندان ارتباط داشتم. هم در وزارت ارشاد و هم در صدا و سیما. به نظرم با هنرمندان راحتتر از بقیه میشود کار کرد، چون آنها با دلشان کار میکنند. چون روح لطیف دارند خیلی راحتتر به مفاهیمی میرسند که میتوانند با همه هستی خودشانشون کار کنند. تعریف قدرت امروز بر مدار فناوری و فکر و دانایی و اقتصاد میچرخد. اگر کشوری به اینها مسلط بود قدرت دارد و در لایههای دیگرش امور دیگر هم هست. لاریجانی گفت در مقوله قدرت با جامعهای باید کار بکنید که بتوانید با آنها تعریف مشترک داشته باشید. مگر هنرمندان چه میخواهند؟ میخواهند زندگیای داشته باشند که آثار هنری خلق کنند. خب ما نمیخواهیم بسترش را فراهم کنیم؟ چرا؟ با همه اینها میشود مفاهمه صورت بگیرد.
محمود سریعالقلم:
کیسینجر امروز صدساله شد. او کمتر ظاهر میشود و بیشتر از طریق Zoom صحبت میکند و با واژگان تخصصی و جملهبندیهای متراکم که ریشه در قواعد زبان آلمانی دارد، نظرات کلاسیک خود را بیان میکند. کیسینجر مخالفان سرسختی در داخل و خارج از آمریکا دارد؛ ولی همه به او گوش میدهند و نظرات او را با دقت میخوانند. هرچند باید به منش و بلندطبعی آمریکا احترام گذاشت که به یک مهاجر با لهجه غلیظ انگلیسی چنین فرصتی برای بروز و ظهور داده است، اما چند ویژگی هنری کیسینجر هم شایان ستایش است: پرکاری، تمرکز، اعتمادبهنفس، حافظه نزدیک به دیجیتالی، ظرفیت خارقالعاده روانشناسانه در فهم طرف مقابل و روابطعمومی فراموشناپذیر. نبوغ کیسینجر مهمتر از افکار و مواضع اوست. چرا کیسینجر تا به امروز صد سال عمر کرده است؟ شاید یک دلیل این باشد که او با غم و اندوه همراه با ایدئالیستبودن، زندگی نکرده است؛ او یک واقعبین تمامعیار است.
مصطفی پورمحمدی:
طبیعتا ادامه حرکت انقلاب اگر در همان مسیر اتفاق بیفتد، تضمین شده است.مصطفی پورمحمدی رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی، گفت: وقتی ما گسستهای اجتماعی را مشاهده میکنیم، باید بفهمیم که ظاهراً یک مقداری از راه امام فاصله گرفتیم. چون امام نشان داد که میشود در بین همین ملت به بهترین شکل همبستگی و پیوستگی عمیق را در جامعه به وجود آورد.
سیدمصطفی هاشمیطبا:
سیدمصطفی هاشمیطبا با اشاره به مدیریت سنگین خوزستان و اولویت های برنامه ریزی برای مشکلات این استان در یادداشتی نوشت: برای کشوری که در تحریم و در مبارزه با قدرتهای بزرگ است، وادادگی داخلی و رهاشدن مسائل و رویآوردن به برداشتهای هرجومرجگونه که به تضادهای روش زندگی، درآمد و بهرهمندی در جامعه منجر شده و همچنان ادامه دارد، نمیتواند باعث شور، اشتیاق و امید در کشور شود. رعایت اولویتها و فراموشکردن غیراولویتها و سرمایهگذاری در اولویتها از ابتداییترین امور است. دولت نمیتواند به همه امور دست بزند و در همه مسائل ادعای سرمایهگذاری و پیشرفت داشته باشد؛
دکتر اسفندیار خدایی :
تحلیل اتمسفر سیاسی یک کشور و نظام و ساخت های سیاسی ، به راحتی می تواند قدرت و زمینه تحلیلی برای تبیین آینده یک مملکت را فراهم کند. هرچند که به نص صریح قرآن در آیه 11 سوره رعد، ساخت و بافت سیاسی یک کشور هم متاثر از اراده مردم همان کشور است. در گام دوم انقلاب هستیم و با درس آموزی از نقاط ضعف و قوت گذشته ، دو راه بیشتر در اختیار نداریم. یا با سرپوش نهادن به مشکلات و گرفتاری ها و میدان دادن به محفل گراها ، کشور را وارد دو قطبی نابود کننده بنیادگرایی و گرایش به سمت لیبرالیسم می بریم و یا با تلاش، راه احیاگری دینی و انقلابی و تمدنی را در پیش می گیریم. اسفندیار خدایی در مقاله نظریات سیاسی ، نوکر مردم یا چوپان گله؟به حقایقی در این خصوص اشاره کرده است. مجددا هشدار می دهیم که گرایش به بنیادگرایی ها منجر به آشوب گری های دینی شده و خستگی به همراه آورده و به تسلیم لیبرالیسم شدن می انجامد. احیاگری دینی ، نهضتی عقل مدار و تربیت-تعهد طلب و تمدن ساز است که بخش زیادی از مدیران اجرایی موجود و ادوار، صلاحیت بیان اسمش را نیز نداشته و فاقد کمترین صلاحیت ها برای حضور در ان مشارکت و همگامی با این مسیر هستند. عملکرد چپو گرایانه( بالاتر از غارت) آنها در سنوات ماضی و رصد حال، نشان دهنده معلوم الوضعیت بودن این جماعت به ظاهر آراسته و آلوده به نفاق است. احیاگری دینی و تمدنی غیرت می خواهد که در بعضی از مدیران سراغ نداریم.
در ایران امکان رفراندوم هست؟
برای اینها مسئلهی اصلی اعمال دیکتاتوری است؛ یک روز به واسطهی اردوکشی خیابانی علیه صندوقهای رأی و روز دیگر شوآف رفرانداوم.
آیا امکان رفراندوم در ایران به طور کلی وجود دارد؟ پاسخ حتماً بله است؛ اساساً قاعدهی رفراندوم در خود قانون اساسی به صورت معیّنی تعبیه شده و اگر چنین اقتضائی ایجاد شود میتوان به آن رجوع کرد. ضمن آنکه در سابقه جمهوری اسلامی همهپرسیهای بنیادی مانند رفراندوم درباره خود جمهوری اسلامی در ۱۲ فروردین ۵۸ و همهپرسی درباره قانون اساسی انجام شده است. پس جمهوری اسلامی از اصلِ همهپرسی نه تنها واهمهای نداشته بلکه تنها انقلاب بزرگ تاریخ است که پس از پیروزی، حتی برای تعیین نوع حکومت، رفراندوم برگزار کرد.
دیدار نوروزی حسن روحانی:
حسن روحانی در دیدار نوروزی با جمعی از وزیران و استانداران دولتهای یازدهم و دوازدهم، به برگزاری انتخابات مجلس دوازدهم در اسفندماه امسال اشاره کرد و گفت: سال ۱۴۰۲ سال امتحان بزرگ برای جمهوری اسلامی است. میبینیم انتخابات درستی برگزار میشود یا سلیقه سالهای ۹۸ و ۱۴۰۰ ادامه مییابد. چشم دنیا به ایران دوخته میشود که آیا تحولی رخ میدهد؟ البته قانون اساسی، اصول انتخابات درست را نشان داده است. رفتار و روند ماههای اول سال نشان میدهد دنبال تحول هستیم یا نه؟ تحول با شفاف کردن جمهوریت نظام اتفاق میافتد. جمهوریت نظام دهها شاخصه دارد که یکی از آنها انتخابات آزاد و رقابتی و سالم است.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس:
بابک نگاهداری رئیس مرکز پژوهشهای مجلس در یادداشتی به تشریح و منشور حکمرانی مردمی و سیاستگذاری پرداخت.وی معتقد است: راه نرفته بر رای استقرار کامل حکمرانی مردم هنوز بسیار است و باید به عنوان یک رویکرد اساسی مدنظر قرار گیرد و در همه عرصههای نظام اجتماعی اعم از اقتصاد، سیاست، اجتماع، فرهنگ و قضا طراحی و عملیاتی شود. در این نوشتار سعی میشود با رویکرد عملیاتی به تبیین مردمیسازی در این عرصهها پرداخته شود.
دیدگاه های ملکیان درباره سیاست؛
زیدآبادی معتقد است که ما در این نقطه از تاریخ و جغرافیا بهدنیا آمدهایم و فرهنگ و زبان «هویتی ملی» ما را شکل و برای هر انسانی باید خاستگاه و ریشههایش اهمیت داشته باشد. زیدآبادی نگران آینده و مرزهای ایران است، اما ملکیان میگوید حفظ کشور بهخودیِ خود هیچ اهمیتی ندارد، بلکه «حفظ کشوری اهمیت دارد که رژیم سیاسیاش براساس عدالت و اخلاق رفتار میکند.» او همچنین معتقد است که در حوزه روشنفکری وقتی از حقیقت حرف میزنیم یعنی روشنفکر، آنچه را که ناظر به موضوعات، مسائل و مشکلات اجتماعی بهنظرش حقیقت میآید، باید با همنوعانش در میان بگذارد. در ادامهی این گفتگو بحث بر سر حقیقت و مصلحت، اخلاق در سیاست و عدم امکان گفتگو با کسانی است که «قانون»، «اخلاق» و «عقلانیت» را زیر پا میگذارند. ملکیان میگوید، اگر این سه را بهعنوان زمینه مشترک بپذیرند، حاضر است با هر کسی گفتگو کند.
یادداشتی از زهرا فروتن؛
شعارنویسی و نوشتن الفاظ رکیک بر روی دیوارهای سفارتهای خارجی نوعی دیپلماسی عمومی معکوس است که این روزها عده ای از انجام آن خوشحال هستند. اما باید گفت:امروز برخلاف قرنهای ۱۶ تا ۱۸ میلادی، شهروندان یک کشور نقش مهم و جدی در صلح و تنش زدایی با دیگر کشورها دارند. تاکید بر جایگاه ملتها در ادبیات مسئولان نظام در همه این سالها نیز به دلیل اهمیت و فهم این مساله بوده است. این که چرا برخی افراد دقیقا بر خلاف منافع ملی، با رفتارهای هیجانی چهرهای زشت از مردم ایران به تصویر میکشند و هیچ برخوردی با آنان نمیشود جای سوال دارد. رفتارهایی که باعث میشود تا سیاستمداران کشورهای اروپایی با استفاده از آن اقدام به توجیه شهروندان خود برای اقدامات خصمانه علیه ایران کنند.
هشدار در خصوص انحرافات دنیوی و اخروی شهروندان؛
هر وقت در وجود خودمان احساس کردیم که ما از ملت ایران متدیّنتر هستیم، ما از ملت ایران دلسوزتر نسبت به اسلام هستیم، ما از ملت ایران نسبت به احکام اسلامی دلسوزتر هستیم، بدانیم آن لحظهای است که اضمحلال و زوال ما دارد شروع میشود. این ملت خیلی بزرگ و عظیم است؛ چه جای نگرانی نسبت به دین و فرهنگ وجود دارد؟! برآیند این ملت دین خدا را حفط کرده است. خدمتی که ایرانیها به اسلام و تشیع کرده اند را کس دیگری کرده است؟! همین ملت آمدند و این مسیر را پیش بردند. اگر میخواهیم دین خدا تقویت شود راهش این است که به این ملت اتکا و اعتماد کنیم. بسیاری از تحلیل گران ، منومه فکری سیدعلی خمینی را فسادستیز، دارای گرای به مردم سالاری، معتقد به واگشت به اصول انقلاب 1357 ، مقید به مقام معظم رهبری ، بدور از تجملات و اتصالات خانوادگی به بیت حضرت امام و مواردی همانند می دانند.
کوروش احمدی:
آقای قالیباف مدتی است که از ضرورت «حکمرانی نو» میگوید. وی اول بار در ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ از «حکمرانی خوب» گفت و طی چند هفته اخیر نیز آن را تکرار کرد. او در آخرین مورد در ۱۱ دی بر لزوم «نوسازی نظام حکمرانی» و بر قرارگرفتن آن در دستور کار کشور بعد از بازگشت امنیت تأکید و اضافه کرد که «اکنون در حال ایجاد اجماع ... در این حوزه هستیم» و اینکه «اولویت با مسائل اقتصادی» است.
حضور زنان در دستگاه سیاسی عربستان؛
عربستان سعودی اخیرا دو زن دیگر را به کادرهای دیپلماتیک خود در مجامع بین المللی و کشورهای مختلف اضافه کرده است. این دو زن «هیفاء الجدیع» و «نسرین الشبل» هستند که روز سه شنبه به عنوان نمایندگان جدید این کشور در اتحادیه اروپا و فنلاند مقابل پادشاه عربستان سوگند یاد کردند.
احمدی، حقوقدان:
کاظم دلخوش، سخنگوی کمیسیون حقوقی مجلس اعلام کرده که طرحی مبنی بر پیگیری حقوقی اخبار کذب در فضای مجازی و مجازات منتشرکنندگان آن در این کمیسیون تصویب شده. این طرح میان فرد یا رسانه، تفکیک قائل نیست و شامل همه آنها میشود. گرچه جزئیات این طرح هنوز اعلام نشده، اما آنچه مشخص است این است که تیغ سانسور برای رسانهها و خبرنگاران برندهتر میشود و اساسا دیگر خبرنگاری معنایی ندارد چراکه منتشر کردن اخباری جز اخبار موردنظر دستگاهها، برای آنها مجازات به همراه خواهد داشت. نعمت احمدی حقوقدان میگوید که مردم همان مردمی هستند که در دوم خرداد به بعد تیراژ روزنامههایشان به بیش از یک میلیون رسید، اما علت اینکه به اینجا رسیدیم برمیگردد به همین نوع محدودیتهایی که آقایان نماینده ایجاد کردند.