بحثی که قرار است خدمت دوستان باشیم یک مباحثه‌ای جدا از تعارفات و فرمایشاتی است که اشاره فرمودند که شاید متناسب با بنده هم نبود. بحث فقهی الزام حجاب توسط حاکمیت و حکومت اسلامی است. به نظرم ابتدا باید این بحث را تفکیک کنیم، یعنی کسانی که به عنوان موافق یا مخالف ورود به این بحث می‌کنند، این بحث سطوحی دارد و ما باید بدانیم که در کدام سطح داریم صحبت می‌کنیم. یک سطح ابتدایی همین چیزی است که فرمودند که ما بر اساس قواعد و ادله‌ی شرعی ببینیم که به عنوان حکم اولی به این مسئله در شرع چطور نگاه شده است؟ آیا حکومت چنین حق و تکلیفی دارد که ورود در این عرصه کند و افراد را به حجاب الزام کند یا نه؟ خود این می‌تواند در بحث قواعد و کلیات باشد و می‌تواند حتی جزئی‌تر باشد و ادله‌ی خاصه در این سطح مورد بررسی قرار بگیرد. این یک سطح بحث است.

در این نوشتار کوتاه با اندیشهٔ هادسون ۱ فیلسوف انگلیسی همراه می‌شویم و پس از بیان معیار‌های عقلانیت از دیدگاه او، توجه می‌کنیم که او چگونه بحث خود در باب نظام عقلانی باور‌ها را نقطه تلاقی فیلسوف، الهی‌دان و جامعه‌شناس می‌داند. وی سعی می‌کند نشان دهد چگونه الهی‌دان و جامعه‌شناس می‌توانند به کمک فیلسوف و به دلیل دل‌مشغولی مشترک آن‌ها در باب نظام عقلانی باورها، با یکدیگر همراه و هم‌داستان شوند.

شما نباید «ستاد امر به معروف و نهی از منکر» باشید. باید «ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر» باشید. «ستاد امر به معروف»، یعنی این‌که امر به معروف در مملکت، یک جا، کار ستادی رویش می‌شود! مگر می‌شود شما چنین کاری بکنید؟! امر به معروف، مالِ همه مردم است. مگر می‌شود یک ستاد ده نفره بنشینند و سازماندهیِ ستادیِ امر به معروف در سطح کشور را بکنند؟! این‌که اصلاً امکان ندارد. شما باید یک کار دیگر را به عهده بگیرید. نخواهید مباشرتاً، امر به معروف و نهی از منکر کنید. شما باید امر به معروف را در جامعه، احیا کنید. این، آن چیزی است که من خواسته‌ام.

درک شرایط مردم و کمک مستقیم و غیر مستقیم به آنها حتی بشکل موردی ، جامعه پایدارتر و امن تری را برای ما رقم خواهد زد.صفاتی که با عباراتی نظیر انصاف ورزی، همدلی اجتماعی، حبیب خدا بودن کاسب و مواردی همانند سنجیده می شود. مواظب قطع نشدن سیم وجدان خودمان باشیم. بی ذات نباشیم لطفا.

یکی از چالش‌های مهمی که جامعه ما با آن روبروست و به حق می‌توان آن را ابربحران کنونی جامعه بزرگ ایرانی دانست، بحران بداخلاقی جامعه است. درک و فهم بحران بداخلاقی نیاز به آمار و محاسبه و تحلیل و تبیین ندارد، کافی است حضوری حداقلی در جامعه داشته باشیم و یا گشتی در فضای مجازی بزنیم. ابربحران بداخلاقی جامعه ما هر چند خود معلول بحران‌های دیگر است، اما حل و چاره‌جویی این بحران راه را برای حل چالش‌های دیگر باز می‌کند. زیرا در پرتو گفتگو، دوستی، تحمل و پذیرش همدیگر که همه خودی و دلسوز این مرز و بوم هستیم، می‌توان برای چالش‌های پیش روی کشور چاره‌ای بیندیشیم.

پژوهشگر و محقق دینی بی اخلاقی و بی ادبی روی منابر را آسیبی برای دین و تشیع دانست و گفت: یک شخصی کلامی را گفته و این کلام می‌تواند ده‌ها منظور داشته باشد، چرا یک خطیب باید به طور پر رنگ به صحبت این فرد بپردازد و از آن منظوری استخراج و گوینده را متهم کند! این رویه اخلاقی نیست. صحبت‌های اهل منبر نباید کلامی غیر از قرآن و احادیث باشد و روی منبر به بیان نظرات شخصی بپردازد.

مدیرگروه علوم و معارف قرآنی دانشگاه مفید بیان کرد: عدم رعایت اصول اخلاقی و استفاده سخنران از تعابیری که این تعابیر نسبت به افراد و کسان دیگر که ممکن است در میان مخاطبین او طرفدارانی داشته باشند، ممکن است تأثیر منفی در مخاطبین بگذارد و عملی نادرست است. صحبت‌ها نباید اهانت آمیز باشد.

جامعه در دو حالت عدم احساس آزادی مشروع توسط شهروندان (وجود دخالت‌های نابجا و نادرست در امورات شخصی) و یا وجود لاقیدی و آزادی طلبی زیاده از حد شهروندان، تبدیل به جامعه به تو چه می‌شود. همچنین جامعه در دو حالت، فردگرایی افراطی و منفعت طلبی زیاده از حد و سرخوردگی شهروندان از عدم کارایی تذکرات و توصیه‌های ارایه شده به دیگران، تبدیل به جامعه به من چه می‌شود. در هر دو حالت جامعه به تو چه و جامعه به من چه، ما با جامعه سروکار نداریم و تنها با نوعی قرارداد‌های اجتماعی موقت در کنار هم زندگی می‌کنیم. امر به معروف و نهی از منکر نیز چنانچه با آداب خاص خود اجرا نشود، به زودی با جامعه به تو چه و به من چه منجر می‌شود. تا زمانی که کلیت حرکت مشخص نباشد، سطح آزادی‌های مشروع افراد مشخص نگردیده باشد و سلیقه‌ها و چارچوب‌های ارایه تذکر، رعایت نشود، شک نکنید که زیاده روی‌ها و کم کاری ها، ما را به جامعه به تو چه و جامعه به من چه، می‌رساند.

پس دروغ، دروغ است و حتی برای کار خیر هم از دروغ بودن خارج نمی‌شود. با دروغ و به وسیله دروغ؛ اجازه دست یابی به بالاترین (به اصطلاح) توفیقات معنوی را هم نداریم تا چه برسد به موفقیت زودگذر سیاسی! اما سوال اینجاست که چرا اینقدر دروغ آسان شده؟

مدرس دانشگاه و پژوهشگر نهج‌البلاغه با اشاره به اینکه سبک زندگی و مهارت کسب کمالات معنوی در کلام وحی و نهج‌البلاغه بهترین شیوه حرکت در مسیر توحیدی است، بیان کرد: تصمیم‌گیری یکی از مؤلفه‌های سبک زندگی است که در کلام مولا علی (ع) به آن پرداخته شده است.