پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سرویس ویژه نمایندگی لنز و عدسی های عینک ایتالیا در ایران با نام تجاری LTL فعال شد اینجا را ببینید  /  سرویس ویژه بانک پاسارگارد فعال شد / سرویس ویژه شورای انجمنهای علمی ایران را از اینجا ببینید       
پنجشنبه ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 March 28
کد خبر: ۱۳۰۳۶۷
تعداد نظرات: ۳ نظر
تاریخ انتشار : ۰۵ خرداد ۱۳۹۷ - ۰۸:۰۲
تهران در واقعیت چغرافیایی خود شهری کوهپایه ای است. لذا شدت بارش در آن باید زیاد باشد. اما بنا به دلایلی چند و تغییراتی جهانی و ملی و منطقه ای، شاهد کاهش نزولات جوی خصوصا بشکل برف، در این شهر هستیم. در این متن نگاهی می اندازیم به زمستان رویایی ۴۳ تا زمستان تاریخی و شگفت انگیز سال ۱۳۵۰ . زمستان های سختی که تنها یاد و خاطه آنها باقی مانده است.

شعار سال:
تهران در واقعیت چغرافیایی خود شهری کوهپایه ای است. لذا شدت بارش در آن باید زیاد باشد. اما بنا به دلایلی چند و تغییراتی جهانی و ملی و منطقه ای، شاهد کاهش نزولات جوی خصوصا بشکل برف، در این شهر هستیم. در این متن نگاهی می اندازیم به زمستان رویایی ۴۳ تا زمستان تاریخی و شگفت انگیز سال ۱۳۵۰ . زمستان های سختی که تنها یاد و خاطه آنها باقی مانده است.

زمستان ۱۳۴۳(
رویایی ترین زمستان تهران) : این سال را باید سال برف تهران نام نهاد برعکس زمستان سال قبل که تهران نصیبی از بارش های سنگین غرب کشور نبرد و شهر سه ماه در فضایی خشک و یخ زده بود در این سال جبران کرد و پر برف ترین زمستان تاریخ تهران رقم خورد بطوریکه رکورد سردترین و پر برف ترین اذر تهران با دو برف سنگین(۲۰ سانتی در ۲۷ اذر و ۱۵ سانتی در ۲۳ اذر) و پنج برف نیمه سنگین دیگر در این ماه و پر بارش ترین ژانویه تهران یا ۱۰ دی تا ۱۰ بهمن با رکورد ۱۱۶ میلیمتر بارش که اکثرا برف بوده متعلق به این سال رویایی است.

در ژانویه آن سال،  ۱۱ بار برف آمد که هشت عدد از آن سنگین بوده و دو برف فوق سنگین در تاریخ ۲۱ دی و یک بهمن با ارتفاعی بالای ۴۰ سانتیمتر در ایستگاه مهراباد و ارتفاع بالای ۶۰ سانتی در شمیرانات به ثبت رسید. از دیگر رکوردهای آن سال می شود به میانگین دمای حداقل ۳٫۳- در اذر ماه اشاره کرد که در این سی سال حتی نزدیک به آن دما هم نشدیم
اذر و دی ماه آن سال بیشترین حجم بارش برف در کوچه خیابان های تهران روی هم تلمبار شده بوده بطوریکه شهرداری بخاطر بارش برف های سنگین و پیاپی قدرت پاکسازی معابر را نداشته و از ارتش برای تخلیه کوچه ها از برف کمک خواسته شده بوده. زدن تونل در کوچه ها و حتی بعضی خیابان ها در شمیرانات و قفل شدن خیابان های فرعی و کوچه ها ،خوابیدن ۷۰ درصد ماشین های شخصی تهران در پارکینگ ها بمدت یک ماه و تعطیلی بیش از ۱۰ روز مدارس در ژانویه از دیگر اتفاقات تکرار نشدنی آن سال بحساب می آید. 
در تهران بطور متوسط هر دو روز درمیان و به مدت ۴۰ روز برف می باریده و سرمایی که گویی هنوز از سال گذشته روی تهران و کل ایران باقی مانده باشد، بی داد می کرد و برفی ترین زمستان ۱۰۰ سال گذشته تهران( از نوع برف های سرد و خشک) بوقوع پیوست.  مردم تهران شاهد ۶۰ روز هوای صفر و منفی در اذر و دی بودند که ۲۷ روز ان دمای کمینه زیر ۴- بوده است.
آن سال را می توان بنوعی سال برف برای ایران نام نهاد .اکثر استان ها بیشترین بارش برف شان را تجربه کردند مخصوصا استان های مرکزی مثل شهر اصفهان که ۱۵ بار برف بارید و شیراز که ۱۲ بار بارش برف را تجربه کرد. 


زمستان ۱۳۴۴ (کم برف ترین زمستان تهران): این سال را باید به نوعی جبران زمستان سال قبل نامید بطوریکه با ثبت فقط یک برف ابه کوتاه مدت در اول دی ماه به بی برف ترین زمستان تاریخ تهران بدل شد . در ان سال هوا بقدری گرم شد که فقط ۲۰ شب کمینه دما به صفر یا منفی رسید و برای رقم ۴- این تعداد فقط پنج روز بود. سردترین روز با کمینه ۶- در دوم دی و سه باران نسبتا سنگین در بهمن و اسفند ماه و در مجموع زمستانی گرم و خشک بود و به نوعی قابل مقایسه با سال های ۹۳ و ۹۴ شهر تهران می باشد.

زمستان 1345 :زمستانی نسبتا سرد و بسیار خشک با ۵۷ روز دمای کمینه صفر و منفی و هفت روز دمای کمینه زیر ۴- با چند برف سبک و احتمالا یکی دو برف در حد نشستن و سفید کردن زمین . بیشترین بارش روزانه ۱۰ میلیمتر باران در دوم اسفند و سردترین شب، ۱۳ بهمن با دمای کمینه ۱۰- سانتیگراد گزارش شده است. درکل برف های ان سال اکثرا رگباری و سبک بوده و خشک ترین سال پس از سال ۱۳۴۲ با فقط ۱۰۵ میل بارش محسوب می شود.

زمستان 1346 :باز هم زمستانی نسبتا خشک و سرد با ۶۲ روز دمای کمینه صفر و منفی و ۲۴ روز کمینه کمتر از ۴- . سردترین روز پنجم دی با دمای کمینه ۹- و همچنین سوم بهمن با کمینه ۱۰- گزارش شده است . با پنج برف سبک و دو برف نیمه سنگین در حدود ۱۵ سانت در ۲ بهمن و اواسط دی ماه مواجه بوده ایم. 

 

زمستان ۱۳۴۷ (پر رکورد ترین سال جوی تهران ) : سال ۴۷ را باید پر برکت ترین زمستان تهران و پر بارش ترین سال ابی میلادی در ۱۰۰ سال گذشته تهران دانست . سالی عجیب با انواع و اقسام رکوردها. رکورد سردترین روز یا بهتر بگوییم شب تهران با کمینه ۱۵- در ۱۸ دی ماه . رکورد بیشترین بارش در یک بازه زمانی در ژانویه با ۳۴ میلیمتر . رکورد بیشترین بارش در فصل زمستان با مقدار ۲۵۰ میلیمتر . رکورد بیشترین بارش ماه مارس بعد از سال ۷۴ با مقدار۱۲۰ میلیمتر. رکورد بیشترین حجم بارش در یک سال میلادی با ۴۰۰ میلیمتر. رکورد تنها سال میلادی که در تمام ماه های سال بارش داشتیم. رکورد بیشترین تعداد روزهای با بارش. ۶۴ روز بارش باران و برف در زمستان و ۱۱۵ بار در کل سال میلادی ۱۹۶۹ که در نوع خودش بی نظیر و تکرار نشدنی بوده است.

 

 

مردم تهران در ان سال ۵۳ روز کمینه صفر و منفی رو تجربه کردند که ۲۳ روز ان کمینه زیر ۴- بوده و زمستان سردی را با میانگین دمای خشک ۰٫۷- برای ژانویه و ۱٫۴ برای فوریه تجربه کردند که نشان از زمستانی سرد و پر بارش داشته است .
تهران در آن سال ۲۰بار برف یا اسلیت را تجربه کرده که بین دو تا سه برف سنگین هم در بین آنها بوده که بنظر می رسد به احتمال زیاد ۱۷ دی سنگین ترین برف را با چیزی حدود ۳۰تا ۳۵ سانت ثبت کرده باشد والبته بارش برفی هم در اسفند ماه . البته بارش برف در فروردین سال بعد هم ار نکات جالب توجه این زمستان بود.

زمستان 1348 :زمستانی نسبتا کم بارش و معتدل با تنها ۳۷ روز کمینه صفر و منفی و فقط چهار روز کمینه کمتر از ۴- که متعلق به ژانویه است سردترین روز نهم بهمن با کمینه ۱۱- . یک نکته قابل توجه در آن سال این است که سنگین ترین برفی که در یک نوبت در تهران باریده متعلق به آن سال در هفت بهمن ماه بوده و تنها برف سنگین آن سال هم بحساب می اید . کمینه منفی ۱۱ بعد از بارش ۳۱ میلیمتری باید طبق تجربه برفی معادل ۴۵ سانتیمتر تا نیم متر در تهران باریده باشد. البته این در حد یک احتمال فرضی بوده و بستگی به دمای هوا در زمان بارش دارد .ولی مطمئنا سنگین ترین بارش جامد در شهر تهران بوده است. بعد از آن برف عجیب و سنگین ، تا یک ماه در تهران هیچ بارشی ثبت نشده و از این حیث رکورد دار کمترین بارش ماه فوریه است . 

زمستان ۱۳۴۹: زمستانی معتدل و کم بارش که فقط یک بارش سفید کننده برف و چند اسلیت رگباری در ژانویه ره اورد این زمستان برای تهران بوده و بقیه بارش ها بصورت باران بوده است. سردترین روز ۱۰ بهمن با کمینه ۵- و در مجموع با ۵۲ روز کمینه صفر و منفی و هشت روز کمینه زیر -۴ اتفاق خاصی را در خود نداشته و گویی ارامش قبل از طوفان بوده است . 

زمستان ۱۳۵۰ (شبحی از زمستان قطبی بر ایران) : در مورد زمستان سال ۱۳۵۰ روایت ها و داستان های زیادی نقل شده و با اینکه زمان زیادی از آن سال نمی گذرد ولی بقدری مستندات کمی در فضای مجازی و حقیقی وجود دارد که نمی شود اماری مستند و مستدل از آن سال ناهنجار ارائه کرد. چیزی که بیشتر نقل می شود تشکیل طوفان قطبی الکسا بر روی ایران و بارش های برف پشت سر هم در بعضی استان ها بخصوص استان هایی که عادت به این مقدار برف و سرما نداشتند مثل یزد و مرکزی بوده است. این اتفاق موجب خسارات مالی و جانی فراوانی برای هموطنانمان در ان زمستان عجیب واستثنایی شد. 

 

 

زمستان ۵۰ در تهران به مانند اکثر نقاط ایران زمستانی سرد و البته پر بارش و پر برف بوده است . تهرانی ها در آن سال ۷۴ روز دمای کمینه صفر و منفی تجربه کردند که ۴۳ روز!! کمینه دما به زیر ۴- رسیده که در نوع خودش اعجاب اور قلمداد می شود و به نظر می رسد بخاطر انباشت برف یخ زده از ماه ژانویه تا اواخر فوریه و حتی مارس بر روی زمین بوده باشد . در آن سال دومین سال میلادی پر بارش با ۳۵۵ میلیمتر ثبت شده که ۲۴ بار بارش برف در شهر تهران ایستگاه مهراباد ثبت گردیده است و چهار تا شش تای آنها نسبتا سنگین بود. یکی از برف های سنگین در ۱۰ دی به میزان ۲۵ تا ۳۰ سانتی متر و یکی ۱۷ دی ماه به همین میزان و یکی در ۱۸ بهمن ماه در همین حدود بوده است. نکته جالب، اب نشدن این برف ها و یخ زدن برف ها در کوچه و خیابان و باز هم داستان تونل زدن و به خواب رفتن کوچه خیابان های تهران و البته این بار طولانی تر بوده است . بطوریکه تا اوایل اسفند هوا بطور شگفتی سرد و برفی بود. نکته جالب و قابل توجه رکورد ۲۸ روز حداکثر دمای روزانه صفر و منفی در تهران بوده که دو روز از سال ۴۲ و ۷ روز از سال ۸۶ هم بیشتر بوده است . یعنی تهران یک ماه در فریز کامل قرار داشت .نکته دیگر یخبندان فوریه است که رکورد دار دمای خشک این ماه با میانگین ۴٫/- است و در ژانویه بعد از سال ۴۲ و ۸۶ با ۲٫۱- در جایگاه سوم قرار دارد..۱۷۰ میلیمتر بارش زمستانی در تهران که اکثرا بصورت برف یخی بوده است .

 

 

گرمای میان مدت در ماه دی و بهمن بسیار کوتاه بوده و با عبور سیستم های سرد و جدید بسرعت تهران رنگ قطبی بخود می گرفته است . هرچند بارش ها سنگین نبوده ولی بارش های پشت سر هم و متوالی در دماهای پایین اتفاق می افتاد. قدیمی ترهای تهران یادشان می آید که برای رفتن به شمیرانات، از همت فعلی به بالا عبور و مرور فقط با ماشین های شنی دار و زنجیر چرخ امکان پذیر بوده و نیروهای نظامی برای پاکسازی میلیون ها تن یخ و برف کف خیابان ها حتی جنوب پایتخت بسیج شده بودن. نکته قابل تامل بافت روستایی شمیرانات و بافت قدیمی تهران بهمراه حجم بسیار کمتر ماشین ها و خانه ها و جمعیت تهران بود که این شهر را در آن سال ، همانند زمستان های شهرهای کوچک فعلی استان های سردسیر مثل کردستان و اذربایجان کرده بود . اتفاقات عجیب در آن زمستان عجیب بسیار زیاد بوده که با جستجوهای زیاد در خاطرات برخی افراد معتبر و قدیمی که نوشته هایی از آنان باقی مانده باشدمی توان ملاحظه نمود. روایاتی نظیر هجوم پرندگان بزرگ به خانه های روستایی برای تهیه غذا در استان های جنوب و مرکزی و شکار شدن آنها توسط بعضی افراد و یا بالا بودن ارتفاع برف به حدی که روستاییان نمی توانستند سوار چارپایان شوند ، از کار افتادن قطار تهران اهواز و تهران میانه و لغو پروازها در فرودگاه های کشو، دفن شدن چند روستا با تمامی ساکنین آن در برف و غیره .  روزنامه اطلاعات چند روز پس از آن بوران از کشته شدن بیش از ۴۰۰۰ نفر در ایران در۲۰۰ روستا خبر داد و این رکورد با عنوان پر کشته ترین بوران تاریخ در گینس ثبت شده و مردم قدیمی آذربایجان ،یزد و گیلان هنوز از آن زمستان و برف هاش  را بیاد داشته و با وحشت یاد می کنند. 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از وبلاگ پارسوماش، تاریخ 25 بهمن 96، کد مطلب: 593: www.parssomash.blogfa.com

اخبار مرتبط
خواندنیها و دانستنیها
انتشار یافته: ۳
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۱
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۰۵ - ۱۳۹۹/۰۷/۲۶
5
8
رویایی ترین زمستان تهران!

البته رویای فنا رفتن ملت و ترکیدن کشور!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۵۴ - ۱۴۰۰/۱۰/۲۷
0
7
جالب بود. ما الان تمنای 10 سانت برف را داریم
ناصر
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۳۲ - ۱۴۰۱/۱۰/۲۵
0
0
سلام میشه تاریخچه زمستان های تهران قبل از سال ۴۳ رو هم منتشر کنید ، من گشتم پیدا نکردم
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار
پربازدیدترین
پربحث ترین