شعار سال: این ماسک‌ها که اکثراً بدون نام و نشان و فقط در یک بسته‌بندی ساده پلاستیکی عرضه می‌شود، فاقد ‏کارایی مطلوب است و با بررسی اولیه برخی از آنها متوجه می‌شویم که فاقد فیلتر مناسب هستند و در ‏تولیدشان حتی به جای فیلتر از یک قطعه پلاستیک استفاده شده است. در عین حال در قسمتی که فیلتر ‏نصب شده، شکافی وجود دارد که هوا بدون عبور از هیچ لایه‌ای وارد مجاری تنفسی شخص می‌شود و ‏نمی‌تواند مانع تنفس هوای آلوده شود.‏

نیره پیروزبخت، رئیس سازمان ملی استاندارد دراین‌باره گفته است تولید ماسک‌های تنفسی مشمول ‏استاندارد اجباری نیست، چون در این مورد استانداردی تدوین نشده و نظارتی روی تولید ماسک‌های ‏تنفسی وجود ندارد.‏ او دراین‌باره توضیح داد: «درحال حاضر واردات این ماسک‌ها ممنوع شده و اغلب ماسک‌هایی ‏که فعلا در بازار موجود است، در داخل کشور تولید می‌شود که ظاهرا تولیدکنندگان آنها خود را ‏ملزم به رعایت استانداردهای لازم نمی‌بینند.‏»

بازار گرمی متقلب‌ها ‏

این روزها با مراجعه به داروخانه‌ها از دیدن قیمت برخی ماسک‌های تنفسی متعجب می‌شوید. ماسک‌‏های ارزان قیمتی که در گذشته معمولا بین‌هزار تا ١۵٠٠ تومان قیمت داشتند، حالا قیمت‌شان به سه تا ‏‏چهار برابر رسیده است. ‏
در حال حاضر قیمت ماسک‌های موجود در بازار از ٣‌هزار تومان شروع می‌شود و تا ۵٠‌هزار ‏تومان افزایش پیدا می‌کند. ماسک‌های ٣‌هزار تومانی همان ماسک‌های معروف به «ماسک ‏جراحی» هستند که استفاده از آنها در مقابله با آلودگی هوا کاملا بی‌تأثیر است و استفاده از آنها فرقی با ‏استفاده نکردن ندارد. ‏

درواقع مصرف ماسک‌های جراحی به هیچ عنوان برای فیلتر کردن ذرات ۲.۵ میکرون فایده‌ای ندارد ‏و درحال حاضر ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون اغلب جزو آلاینده‌های شهر تهران است. ‏
بنابراین ماسکی که در آلودگی هوا انتخاب می‌شود باید قابلیت فیلتر کردن این ذرات را داشته باشد. در ‏حال حاضر ماسک‌های دیگری هم در داروخانه‌ها یا سایت‌های اینترنتی به فروش می‌رسند که قیمت ‏آنها بین ۵ تا ١٠‌هزار تومان است، اما بررسی آنها نشان می‌دهد نمی‌توانند برای مقابله آلاینده‌های ‏هوای تهران موثر باشند.‏

این ماسک‌ها که اغلب تولید داخل هستند فیلترهای پلاستیکی دارند که نمی‌توانند مانع از عبور آلاینده‌ها شوند و درواقع استفاده کردن از آنها هم فایده‌ای به حال تهرانی‌ها ندارد و فقط بازار ‏داخلی را داغ کرده است. اگر به سایت‌های اینترنتی هم سر بزنید از دیدن قیمت برخی ماسک‌ها ‏تعجب می‌کنید. ماسک‌هایی که فقط یک فیلتر پلاستیکی روی آنها قرار گرفته و حتی تا قیمت ۵٠ ‏هزار تومان هم به فروش می‌رسد و برخی از آنها با وجود اینکه تولید داخل است به اسم ماسک ‏خارجی به فروش می‌رود. این درحالی است که فروشندگان عمده لوازم بهداشتی می‌گویند واردات ‏ماسک‌های تنفسی درحال حاضر ممنوع است. ‏

سفارش ماسک دو تا سه برابر شد

یکی از تولیدکنندگان ماسک‌های تنفسی با اشاره به اینکه در یک ماهه اخیر میزان تولید و فروش ‏ماسک‌های تنفسی دو برابر شده، به «شهروند» گفت: «حدود یک ماهی می‌شود که سفارش‌های ما ‏‏دو تا سه برابر شده چون مردم بیشتر از همیشه آلودگی هوا را جدی گرفته‌اند و به دنبال خرید ماسک‏های تنفسی هستند. متاسفانه همین موضوع بازار را برای سودجویان داغ کرده و آنها ماسک‌های بی‌کیفیت را با مارک خارجی به بازار عرضه می‌کنند و با قیمت‌های بالا می‌فروشند.‏

او در ادامه گفت: «درحال حاضر نظارت خاصی روی تولید این محصولات و بازار عرضه‌‏شان وجود ندارد و با توجه به اینکه واردات ماسک‌های تنفسی هم ممنوع شده و اگر ماسک خارجی در ‏بازار وجود داشته باشد با قیمت گزاف به فروش می‌رسد و بازار ماسک‌های داخلی تقلبی هم حسابی ‏گرم شده است. البته برخی تولیدکنندگان داخلی هم ماسک‌های باکیفیتی را عرضه می‌کنند که با وجود ‏قیمت بالایشان واقعا موثر هستند.»‏

این تولید‌کننده ماسک‌های تنفسی درباره قیمت ماسک‌های استاندارد گفت: «قیمت ماسک ‏تنفسی تولید داخل که استاندارد لازم داشته باشد بین ٢٠ تا ٢۵‌هزار تومان است و واقعا مردم لازم ‏نیست که بیشتر از این برای خرید یک ماسک هزینه کنند. همین که یک فیلتر استاندارد در ماسک ‏وجود داشته باشد کافی است و مردم گول تبلیغات را نخورند و به سراغ ماسک‌های گرانقیمت نروند، ‏چون استفاده از چنین ماسک‌هایی که چند فیلتر دارد در وضع فعلی شهر تهران لازم نیست، مگر ‏اینکه افراد در محل کارشان با مواد اسیدی سروکار داشته باشند. همین که در یک ماسک فیلتری با ‏کربن‌های فعال وجود داشته باشد، کافی است.»‏

ماسک استاندارد چه ویژگی‌هایی دارد؟

ماسک‌های استاندارد حتما بسته‌بندی و شناسنامه فنی کالا را دارد. روی شناسنامه فنی ماسک‌های ‏استاندارد مشخصاتی درج شده است که فهم این علایم می‌تواند به خرید یک ماسک استاندارد کمک ‏کند. شناسه ١‏‎ FFP‏ ‎ذراتی بیشتر از ۵ میکرون را فیلتر می‌کند و برای گرد و غبار، بخار‌ها، ‏غبار‌های آبی، غبار‌های روغنی مناسب است. ‏FFP٢‏‎ذراتی بین ٢ و ۵ میکرون را فیلتر می‌کند و برای غبار‌های ریز، فیبر‌ها، غبار‌های آبی، ‏غبار‌های روغنی مناسب است و ٣‏FFP‏‏‎ ‎‏ ذراتی کمتر از ٢ میکرون را فیلتر می‌کند و برای ذرات ‏بسیار ریز عمل می‌کند. ‏
این علایم به همراه عدد استاندارد، ‏EN١۴٩:٢٠٠١‏ ‎روی ماسک تنفسی حک می‌شود‎ .‎‏ محصولاتی ‏که مطابق به نسخه قبلی این استاندارد است تنها با‎ EN١۴٩ ‏‎علامت‌گذاری می‌شود.

ماسک‌های استاندارد حتما بسته‌بندی و شناسنامه فنی کالا را دارد. روی شناسنامه فنی ماسک‌های ‏استاندارد مشخصاتی درج شده است که فهم این علایم می‌تواند به خرید یک ماسک استاندارد کمک ‏کند. شناسه ١‏‎ FFP‏ ‎ذراتی بیشتر از پنج میکرون را فیلتر می‌کند و برای گرد و غبار، بخار‌ها، ‏غبار‌های آبی، غبار‌های روغنی مناسب است. ‏
FFP٢‏‎ذراتی بین دو و پنج میکرون را فیلتر می‌کند و برای غبار‌های ریز، فیبر‌ها، غبار‌های آبی، ‏غبار‌های روغنی مناسب است و ٣‏FFP‏‏‎ ‎‏ ذراتی کمتر از دو میکرون را فیلتر می‌کند و برای ذرات ‏بسیار ریز عمل می‌کند. ‏

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی انتخاب، تاریخ 3 دی 98، کد مطلب: 519650: www.entekhab.ir