شعار سال: اگر دانش آموز در خانه دارید یا در اطرافتان افرادی باشند که در سنین مدرسه باشند قطعا با ماجرا‌های درس خواندن و آموزش در دوره کرونا روبرو شده اید. حدود یک سال از شیوع کرونا در کشورمان می‌گذرد و در این دوره تعلیم و تربیت دانش آموزان یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های کشور محسوب می‌شود. با تعطیلی مدارس، آموزش و پرورش به سمت آموزش مجازی رفت و تلاش کرد با استفاده از برنامه‌های تلویزیونی و شبکه شاد به نیاز‌های مخاطبان خود پاسخ دهد.

شبکه شاد با هزینه و تلاش‌های مختلفی که صورت گرفت رفته رفته در سیستم آموزش و پرورش جای خود را پیدا کرد، ولی با توجه به اینکه بستر اینترنت در کشور ما مشکلات خاص خود را دارد و همچنین شاد توان کافی برای پاسخگویی به نیاز‌های مخاطبان خود را ندارد هنوز نمی‌توان گفت که ما در آموزش مجازی در وضعیت مناسبی قرار داریم. بماند که حدود سه میلیون دانش آموز هیچ گونه دسترسی به امکانات تکنولوژیک و اینترنت را ندارند و از فرآیند تعلیم و تربیت بیرون مانده‌اند.

 

در طول یک سال گذشته هر چند وقت یک بار صحبت از بازگشایی مدارس مطرح می‌شود، ولی در نهایت با توجه به شرایط کشور این موضوع به نتیجه قابل قبولی ختم نمی‌شود. سلامت دانش آموزان و نبود امکانات لازم در مدارس و ناقل بودن کودکان باعث شده که مدارس به صورت غیر حضوری فعالیت خود را ادامه دهند تا دانش آموزان و خانواده‌های آن‌ها در وضعیت امن‌تری باشند و همچنین معلمان و کادر مدارس نیز خطرات کمتری را متحمل شوند.

در طرف مقابل عده‌ای بر این باورند که وقتی باقی فعالیت‌های اقتصادی و غیر اقتصادی کشور در حالت عادی دنبال می‌شود و محدودیت‌های ویژه‌ای اعمال نشده و در وضعیت فعلی تلفات کرونا کاهش یافته است فرصت خوبی است که دانش آموزانی که در این دوره مشکلات آموزشی مختلفی داشتند را به مدرسه بیاوریم و از فرصت آموزش حضوری استفاده کنیم مانند کاری که بسیاری از کشور‌های دنیا در حال انجام آن هستند. آن‌ها بر این عقیده هستند که والدین دانش آموزان به سر کار خود می‌روند و مهمانی‌ها هم برقرار است و دانش آموزان درگیر این فرآیند‌ها شده اند و اگر بناست آن‌ها در این ارتباطات حضور داشته باشند یا از آن متاثر شوند پس می‌توان از امکان آموزش حضوری استفاده کرد.

این بحث ادامه‌دار شد تا خبر بازگشایی مدارس از اول بهمن ماه دست به دست بین افراد مختلف می‌چرخید. محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش ۲۱ دی در اظهار نظری درباره بازگشایی مدارس گفت: «در مدارس زیر ۵۰ نفر در همه پایه‌های تحصیلی و مدارس بالای ۵۰ نفر فقط در پایه‌های اول و دوم ابتدایی از یکم بهمن حضوری خواهد بود. همچنین کلاس‌های عملی هنرستانی‌ها نیز در مناطق آبی و زرد از یکم بهمن حضوری تشکیل خواهد شد. به مدارس ابلاغ کرده ایم که تشکیل کلاس‌ها با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی و حداکثر تعداد دانش آموزان در هر کلاس ۱۰ نفر باشد همچنین آموزش دانش آموزان پایه‌های سوم تا دوازدهم در مدارس بالای ۵۰ نفر باید همچنان غیرحضوری باشد».

۲۲ دی ماه هم وزیر آموزش و پرورش دستورالعمل بازگشایی مدارس و کلاس‌ها را به ادارات‌کل استان‌ها ابلاغ کرد و در این دستورالعمل صحبت‌های وزیر تکرار شد. از صحبت‌های مسئولین مختلف آموزش و پرورش اینگونه بر می‌آید که دغدغه اصلی آن‌ها دانش آموزان پایه اول و دوم ابتدایی هستند که در بحث سواد آموزی دچار اختلال شده اند و در وضعیت فعلی فرصت خوبی است که با برنامه‌ریزی مشخص این اختلال را اصلاح کرد.

رضوان حکیم‌زاده معاون آموزش ابتدایی درباره بازگشایی مدارس از اول بهمن ماه با تکرار صحبت‌های وزیر آموزش و پرورش گفت: «براساس تصمیمات ستاد ملی کرونا بازگشایی مدارس برای دانش آموزان کلاس اول و دوم دبستان در مناطق زرد و آبی انجام می‌شود، دروس عملی شایستگی‌های فنی در شاخه کاردانش و فنی و حرفه‌ای نیز به صورت حضوری است و در مناطق آبی مدارس دارای جمعیت کمتر از ۵۰ نفر که بیشتر در مناطق روستایی و عشایری قرار دارند نیز کاملاً باز بوده و پذیرای دانش آموزان در تمام پایه‌های تحصیلی هستند».

حکیم زاده درباره اجباری بودن حضور دانش آموزان به این نکته اشاره کرد که «ما مجوز حضور دانش آموزان اول و دوم دبستان را گرفته و دستورالعمل را ابلاغ کرده‌ایم، اما شورای مدرسه درباره اجباری یا اختیاری بودن تصمیم می‌گیرد». او درباره کادر مدارس هم به سراغ این مساله رفت «کادر اداری و آموزشی مدارس مانند همه کارمندان دولت مشمول مقرراتی می‌شوند که دولت به طور کلی برای کارکنان خود درنظر گرفته است». هر چند این نگاه که معلمان به عنوان کادر آموزشی به مانند دیگر کارمندان دولت هستند نگاه درستی نیست و نباید با معلم به مثابه کارمند برخورد شود، ولی حداقل این اظهارات بلاتکلیفی را در بین معلمان به وجود نمی‌آورد.

در مقابل، اما وزارت بهداشت و وزیر این وزارتخانه دغدغه‌های خود را دارند و در وضعیت فعلی نظرات آن‌ها باید اولویت اول کشور باشد. علت آن هم یک دلیل روشن دارد و آن سلامت انسان‌ها است. به همان اندازه که شاید وزیر آموزش و پرورش به دنبال بازگشایی مدارس حتی به اندازه محدود هست، ولی وزیر بهداشت دیدگاه دیگری دارد. نمکی در این باره نیز گفت: «در حال حاضر مخالف بازگشایی مدارس هستیم. نگرانیم که دوباره با عادی انگاری به تله اردیبهشت و خردادماه بیفتیم. اگر این بار گرفتار شویم، موج و شدت خیز جدید کرونا در کشور شاید بیشتر باشد و نیرو‌های ما ممکن است توان و انرژی مقابله چندباره با موجی جدید را نداشته باشند».

بعد از اظهارات مسئولین آموزش و پرورش بود که علیرضا رئیسی سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا خبر از منتفی بودن بازگشای مدارس داد و گفت: «مدارس به هیچ وجه به صورت اجباری بازگشایی نخواهد شد و اختیاری خواهد بود. در شهر‌های زرد و آبی برای کلاس‌های اول و دوم، خانواده‌ها می‌توانند تصمیم بگیرند. اما حضور کادر مدرسه با خود مسئولین آموزش و پرورش است».

 

دغدغه وزارت آموزش و پرورش و رعایت پروتکل های بهداشتی 

دغدغه وزارت آموزش و پرورش بر بازگشایی و استفاده از آموزش‌های حضوری با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی قابل فهم است، ولی همگان می‌دانند که بازگشایی مدارس به معنای استفاده بیشتر از وسایل حمل و نقل عمومی و رفت و آمد بیشتر معلمان و دانش آموزان و خانواده‌های آن‌ها است و کرونا هم در این بین تعارفی با کسی ندارد و اینگونه نیست که معلمان و دانش آموزان و خانواده‌های آن‌ها در امان باشند.

اینکه گفته می‌شود بیش از ده دانش آموز در مدرسه حضور نداشته باشند و گروه بندی ایجاد شود و امکانات بهداشتی در اختیار مدارس قرار گیرد در مقام حرف و سخن بسیار درست است، ولی مدارس ما این توان را ندارند که وضعیت را مدیریت کنند. دانش آموزان به خاطر شرایط سنی خود کمتر به مسائل بهداشتی توجه می‌کنند و با تماس‌هایی که برقرار می‌شود احتمال انتقال ویروس را بالا می‌برند. درست است که این روز‌ها خانواده‌ها کمتر رعایت می‌کنند، ولی با این دلیل نمی‌توان به سمت بازگشایی‌ها رفت. دولت و ستاد ملی مقابله با کرونا این وظیفه را دارد که شرایط را به سمتی ببرد که چرخه انتقال ویروس قطع شود نه اینکه ادامه پیدا کند.

یکی از مشکلات اصلی کشور در بحث مدیریت کرونا همین نکته است که یک صدای واحد از نهاد‌های مسئول شنیده نمی‌شود و هر فردی در هر جایگاهی که قرار دارد اظهاراتی را مطرح می‌کند که باعث سردرگمی و بلاتکلیفی افراد و خانواده‌ها می‌شود. اگر تصمیم گیر در رابطه با کرونا ستاد ملی مقابله با کرونا است دیگر اظهارات افراد مختلف چه معنایی دارد؟

بازگشایی‌ها اگر برای شهر‌ها و مدارس کم جمعیت باشد می‌توان با دادن امکانات و واگذاری مسئولیت به خود مدرسه بخش زیادی از مسائل را مدیریت کرد. شناسایی دانش آموزانی که مشکلات یادگیری دارند در این مدارس کار سختی نیست. قطعا در شهر‌های بزرگ و مدارس پر جمعیت تا پایان دوره کرونا نمی‌توان به سمت بازگشایی رفت و آموزش و پرورش فکری به حال دانش آموزان محروم از تحصیل و بهتر کردن وضعیت شاد و آزاد گذاشتن خانواده‌ها و مدارس در استفاده از بستر اینترنت کند. به جای ایجاد سردرگمی در خانواده‌ها و دانش آموزان وظایف اصلی خود را انجام دهید.


شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از دیدار، تاریخ انتشار: ۲۹دی۱۳۹۹، کدخبر: didarnews.ir، ۸۰۱۱۴