شعار سال: بادخورک‌ها (Apodidae) از رسته پرستوسانان هستند که بسیار به آنان شبیه‌اند، اما خویشاوندی نزدیکی با آنان ندارند.

این پرندگان بیش از ۸۰ درصد طول عمر خود را در حالت پرواز به سر می‌برند و بخش عمده زندگی‌شان صرف مهاجرت از شمال اسکاندیناوی به زیستگاه زمستانی‌شان در غرب و مرکز آفریقا می‌شود.

پیشتر دانشمندان تخمین می‌زدند که سرعت متوسط پرندگان مهاجر حدود ۵۰۰ کیلومتر در روز است، با این وجود مطالعات جدید این عدد را ۵۷۰ کیلومتر در روز برآورد می‌کنند. این در حالی است که سرعت اندازه‌گیری شده از سوی بادخورک‌ها نشان می‌دهد این حیوانات توانایی پیمودن روزانه ۸۳۰ کیلومتر برای ۹ روز بی‌وقفه را داشته‌اند.

 

پرندگان مهاجر بالغ پس از سفر به زیستگاه‌های محل تولید مثل خود بازمی‌گردند

محققان برای این منظور طی سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ دستگاه‌های مکان‌یاب کوچکی روی ۴۵ عدد از نوع بالغ این پرنده‌ها نصب کردند. این دستگاه‌ها تنها معادل کمتر از ۳ درصد بدن پرندگان وزن داشتند، امری که باعث می‌شد سرعت آنان به هنگام پرواز کاهش نیابد.

پرندگان مهاجر بالغ تقریبا همیشه پس از سفر به زیستگاه‌های محل تولید مثل خود بازمی‌گردند و به همین خاطر دانشمندان امکان بازیابی ردیاب‌های خود را پس از یک فصل مهاجرت داشته‌اند.

بنابر گفته محققان، این پرندگان در مهاجرت‌های پاییزی حدود ۹۹۰۰ کیلومتر و در مهاجرت‌های بهاری حدود ۴۹۰۰ کیلومتر را می‌پیمایند. بادخورک‌ها برای امکان‌پذیر کردن چنین سفر‌های بلندی در یک بازه زمانی کوتاه، از یک استراتژی ترکیبی پروازی بهره می‌گیرند که شامل وعده‌های غذایی کم در طول مسیر و استفاده از باد مطلوب و سوار شدن بر موج ناشی از تغییرات فشار هوا در لایه‌های بالایی جو می‌شود.

دانشمندان می‌گویند وزش باد‌های مساعد در طول مهاجرت‌های بهاری ۲۰ درصد به سرعت این حیوانات می‌افزاید. امری که محاسبه نکردن آن باعث تخمین‌های کم قبلی شده بود.

بادخورک‌ها هرچند ممکن است سریع‌ترین پرنده‌های مهاجری بدون وقفه باشند با این حال طی مسافت‌های طولانی توسط دیگر پرندگان نیز ثبت شده است. سال گذشته محققان گفته بودند یک «نوک‌انبری دم‌نواری» (Limosa lapponica) توانسته است طی ۱۱ روز پرواز بی‌وقفه حدود ۱۳ هزار کیلومتر را از آلاسکا تا نیوزیلند بپیماید.

دانشمندان می‌گویند این گونه جانداران علاوه بر برخورداری از متابولیسمی ویژه، توانایی بالایی برای بی‌خوابی برای مدت زمان طولانی بهره می‌برند. امری که به آنان امکان پرواز‌های بی‌وقفه چند هزار کیلومتری را می‌دهد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از عصر ایران، تاریخ انتشار: ۱ خرداد ۱۴۰۰، کد خبر: ۷۸۵۴۲۲، www.asriran.com