صحنهای که این روزها اذهان شهروندان تهرانی را مشوش میکند، مشاهده زباله گردی است و مدیران شهری پایتخت گفته اند که قصد دارند با تغییر مخازن، کاسبی زباله گردها را کساد کنند. از سر هر کوچه و خیابانی که عبور کنید، برای لحظهای هم که شده، بوی تند زباله مخازن، بر صورتتان میزند، بویی که انگار برای تعدادی از شهروندان همین تهران و مهاجران عادی شده است که کارشان زباله گردی است.
شعار سال: تهران نزدیک به ۶۰ هزار مخزن جمع آوری زباله در سطح معابر دارد، مخازنی که روزانه حداقل ۲ بار توسط زباله گردها کنکاش شده و زبالههای قابل بازیافت را جمع آوری میکنند. میشود این روزها در هر کوچه و خیابانی نوجوانان و بزرگسالان و حتی زنانی را دید که کیسههای پلاستیکی بزرگی را به دوش میکشند یا سر داخل سطح زبالهای کرده اند یا برای آنکه دستشان به زبالههای کف مخزن برسد، مخزن را آنقدر کج کرده اند که بقیه پسماندها پخش خیابان شده است.
این صحنهها را همه شهروندان تهرانی هر روز میبینند، سال هاست که برایشان یکی از عادی شده است و این سوال برایشان ایجاد میشود که چرا شهرداری برای ساماندهی این افراد دست به کار نمیشود، آیا این نوع کسب و کار به خاطر وضعیت بد اقتصادی است یا مافیایی پشت سر آن نهفته است؟
البته نباید فراموش کرد در شهری که به گفته مدیران شهری تهران روزانه به طور میانگین هشت تا ۹ هزار تن پسماند عادی و خانگی تولید میشود، طبیعی است که برخی برای جمع آوری زبالههای قابل بازیافت طمع کنند و بساط کسب و کاری مانند زباله گردی را راه بیندازند.
برای شهروندانی که هر روز با صحنههای مختلف زباله گردی مواجه میشوند میزان تولید زباله و نحوه بازیافت و جمع آوری آن معنا ندارد و آنان فقط به دنبال برطرف شدن این مساله هستند.
شغل کثیف زباله گردی
این مطالبه شهروندان، اهالی رسانه را نیز چندی است به این تکاپو انداخته که مدیران شهری چه تمهیدی برای مدیریت این موضوع و مقابله با شغل کثیف زباله گردی دارند؟
صدرالدین علیپور مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران در این باره خبر از استقرار مخازن تفکیک زباله، دارای مالک، پوشش و غیر قابل دسترس میدهد، سیاستی که بناست تا پایان سال ۱۴۰۰، در مورد ۲۵ درصد از مخازن جمع آوری زباله پایتخت اجرا شود.
علیپور این را هم گفته است که این روند به کندی پیش میرود چرا که لازمه اجرای آن آموزش فرهنگ تفکیک زباله، قرار دادن زباله در مخازن مخصوص و تغییر مخازن است و نمیتوان در کوتاه مدت عادت ۱۵ ساله مردم را در این زمینه متحول کرد.
وی این موضوع را هم گفت که شهرداری در تلاش است تا با اجرای طرحهای مختلف حجم زبالههای تولیدی شهروندان را کاهش و سیاستهای تشویقی را برای تفکیک زباله در پیش بگیرد و مخازنی خاص برای جمع آوری پسماندها در ساختمانهای اداری و مسکونی قرار دهد.
علیپور ثمره پیگیری این سیاستها را کاهش میزان زباله تولیدی طی سه سال از هفت هزار و ۵۰۰ تن به پنج هزار و ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تن اعلام کرد و بهبود این رویه را نیازمند مشارکت شهروندان در این زمینه خواند.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران برای مقابله با زباله گردی اعتقاد دارد که تنها راه چاره تغییر شکل مخازن تا جای ممکن است، اگر پسماندها داخل مخازن سرپوشیده برود در عمل دسترسی به زبالهها امکان پذیر نیست، زبالهها داخل آن ریخته، پسماندهای خشک تفکیک و زبالهها توسط کارگر جمع آوری میشود.
تعداد کودکان زباله گرد تهران
علیپور پیش از این هم اعلام کرده بود که تعداد کودکان زباله گرد تهران به ۴۰۰ نفر هم نمیرسد و بیشتر این زبالهها از سوی کارگران شهرداری جمع آوری میشود.
آمار علیپور در تعداد کودکان زباله گرد در حالی است که محمود علیگو رئیس اورژانس اجتماعی کشور اعلام میکند: براساس اطلاعات سازمانهای مردمنهاد در تهران نزدیک به چهار هزار کودک زبالهگرد وجود دارد و زبالهگردی جزو مشاغل غیرمعمول و پرخطر به شمار میآید.
البته محمدرضا جوادی یگانه معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری راهکار مقابله با زباله گردی را ثبت اطلاعات کودکان زباله گرد در سامانه مخصوص اعلام کرده و گفته بود: در قراردادی که شهرداری منعقد میکند نباید از اتباع استفاده کند و طبق برنامه تا خرداد ۱۴۰۰ باید تعداد این کودکان کم شود و تلاش میکنیم که این مهم انجام شود.
پیروز حناچی شهردار تهران نیز در خصوص زباله گردی در سطح پایتخت معتقد است: دلیل کولبری زبالهها، وجود مخازن زباله در شهر است.
وی با بیان اینکه کولبری از بین نرفته است و ما هم نتوانستیم برای زباله گردی کاری انجام دهیم، اعلام کرد: علت کولبری همین مخازنی است که سر چهارراهها وجود دارد. اگر بتوانیم این مخازن را جمع کنیم و تفکیک زبالهها را به داخل خانهها و مجتمعها بکشانیم، کولبری تا حدود زیادی جمع خواهد شد، ولی اگر سؤال کنید آیا موضوع کامل شده است؟ باید بگویم نه.
محسن هاشمی رئیس شورای اسلامی شهر تهران نیز در این رابطه خواستار اصلاح هرچه سریعتر قوانین مدیریت پسماند است و اعتقاد دارد: در طرح جامع پسماند اهدافی نظیر کاهش تولید زباله، تفکیک زباله از مبدا، کاهش شیرابههای زباله، تولید کمپوست و انرژی از زباله ها، از بین بردن زباله گردی و کودکان کار مربوط به زباله دنبال میشود.
هاشمی تاکید دارد که در طرح جامع پسماند اهدافی نظیر کاهش تولید زباله، تفکیک زباله از مبدا، کاهش زبالههای انتقال داده شده به خارج تهران، کاهش شیرابههای زباله، تولید کمپوست و انرژی از زباله ها، از بین بردن زباله گردی و کودکان کار در ارتباط با زباله و در نهایت کاهش شدید زبالهها در کلان شهر تهران دنبال میشود.
با وجود تمامی این اظهار نظرها از سوی مدیران شهری پایتخت، شهرداری تهران در قالب طرح کاپ (کاهش پسماند) قرار است به دنبال انتقال مخازن موجود در معابر به داخل ساختمانها و تفکیک پسماندهای خشک با ارزش به دور از دسترس زباله گردها از سایر پسماندها باشد. کاهش یا حذف پدیده مذموم زباله گردی و کاهش میزان تولید پسماند از اهداف این طرح عنوان شده است.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از ایرنا، تاریخ انتشار: ۲۳ خرداد ۱۴۰۰، کد خبر: ۸۴۳۶۳۸۹۱، irna.ir