شعار سال: دارو‌های زیادی هستند که به آن‌ها نجات‌بخش می‌گویند. خب ذات دارو‌ها برای نجات دادن جان انسان‌ها و یا کم کردن درد آن‌ها است. اما برخی از دارو‌ها در دراز مدت، قرار است انسان را درمان کنند یا از مرگ دور کنند. اما برخی دارو‌ها هم هستند که خیلی سریع اثر می‌کنند و جان انسان را در لحظه نجات می‌دهند. قرص‌های نیتروگلیسیرین که درواقع به قرص‌های زیرزبانی هم معروف هستند از این دسته‌اند.
اگر شما هم در خانواده و اطرافیان‌تان، یک نفر مبتلا به فشار خون و مشکلات قلبی دارید، حتماً تا به حال اسم قرص زیرزبانی را از آن‌ها شنیده‌اید که به‌خصوص در زمان‌های پس از فعالیت و موقعیت‌های دشوار و یا هیجانی مثل دعواها، مراسم مهم و… استفاده می‌شود. ممکن است که یک‌بار شاهد این بوده باشید که یک نفر حالش بد می‌شود و دیگری قرصی زیر زبان او می‌گذارد! اما واقعاً این قرص زیرزبانی چه کاربردی دارد و چه زمانی باید از آن استفاده کرد؟ دکتر آتوسا مصطفوی، متخصص قلب و عروق به شما در این مورد توضیح می‌دهد

 

چرا این قرص زیر زبان گذاشته می‌شود؟
قرص‌های زیر زبانی از دسته دارو‌های قلبی هستند. این خانواده از دارو‌ها از ترکیبات نیتریت‌اکسید و گشادکننده‌ی عروق قلب هستند. علت این‌که این قرص‌ها را زیر زبان می‌گذارند، این است که ورید‌های زیر زبان قرص را سریع جذب می‌کنند. درواقع زمانی‌که حتی ثانیه‌ها هم مهم هستند باید به سریع‌ترین راه فکر کرد و قرص‌های زیر زبانی سریع‌ترین راه ممکن هستند. یعنی به‌جای این‌که قرص به‌صورت خوراکی خورده شود و وارد معده گردد و بخواهد از این طریق جذب و وارد خون شود، از طریق ورید‌های زیر زبانی سریع جذب شده و وارد بدن می‌شود. این دارو معمولاً به شکل اسپری و قرص موجود است.

 

چه افرادی بهتر است این دارو را مصرف کنند و کی؟
این دارو اصلاً دارویی نیست که بدون تجویز پزشک به‌کار رود و اصلاً نباید آن را برای دیگران تجویز کرد. اما پزشک معمولاً برای کسانی که مشکلات قلبی و گرفتگی رگ دارند، این دارو را تجویز می‌کند که در ۲ حالت کاربرد دارد. یکی زمانی است که فرد سینه‌اش درد می‌گیرد و این قرص را زیر زبانش می‌گذارد. به‌این‌ترتیب در آن لحظه باعث می‌شود عروق گشاد شوند و درد سینه ساکت شود. استفاده‌ی دوم آن معمولاً برای بیمارانی است که می‌خواهند فعالیت خاصی را انجام دهند و برای پیشگیری از درد سینه آن را مصرف می‌کنند. برای مثال، بیمار می‌داند که اگر تعداد خاصی پله را بالا برود، ممکن است سینه‌اش درد بگیرد و، چون مجبور است این کار را بکند، قبلش از این دارو استفاده می‌کند. گاهی اوقات نیز برای موارد تشخیصی از آن استفاده می‌کنیم. برای مثال، وقتی بیمار با درد قفسه‌ی سینه مراجعه می‌کند و مطمئن نیستیم که دردش قلبی است یا خیر، این دارو را زیر زبانش می‌گذاریم؛ اگر به قرص جواب مناسب داد و شاهد بهبود فرد بودیم اینجا می‌گوییم احتمالاً منشأ درد قفسه سینه، قلبی بوده است.

فکر نکنید همه‌ی افراد می‌توانند این دارو را مصرف کنند
حتماً می‌دانید که هیچ قرصی نباید بدون تجویز پزشک مصرف شود؛ پزشک باید بیمار را کاملاً معاینه کرده باشد و به تشخیص صحیحی رسیده باشد. برای مثال، باید مطمئن شویم که بیمار تنگی دریچه‌های قلب نداشته باشد تا بتواند مثلاً از این دارو استفاده کند. مصرف این دارو در بیماری که تنگی شدید دریچه‌ی آئورت دارد، ممکن است حتی مرگ‌بار باشد یا مثلاً در بیماری که فشار خون و ضربان قلب خیلی پایینی دارد اگر در آن لحظه این دارو را مصرف کند، ممکن است جانش بیشتر به خطر بیفتد. در قدم اول در اورژانس هم وقتی یک بیمار با درد قفسه‌ی سینه مراجعه می‌کند بدون هیچ معاینه‌ای نباید این قرص را زیر زبان او گذاشت و درست نیست بیماران نیز سرخود این کار را انجام دهند.

زمانی‌که باید به اورژانس مراجعه کنید
اگر پزشک شما صلاح بداند که این دارو را مصرف کنید، حتماً نحوه‌ی مصرف این دارو و طریقه‌ی استفاده از آن را به بیماران مبتلا به فشار خون و… توصیه می‌کند. در غیر این صورت نباید از این دارو استفاده نمود. طریقه‌ی مصرف آن نیز معمولاً به این صورت است که اگر بیمار مشکل قلبی دارد، هر زمان که درد سینه پیدا کرد می‌تواند یک قرص زیر زبانش بگذارد و صبر کند. اگر در عرض ۵ دقیقه به‌خوبی به دارو جواب نداد، قرص دوم را می‌گذارد و ۵ دقیقه‌ی دیگر صبر می‌کند. بازهم اگر جواب نداد، قرص سوم را می‌گذارد و اگر قرص سوم هم اثر نکرد دیگر نباید قرص چهارم را مصرف کند و باید به‌صورت اورژانسی به پزشک مراجعه کند. یکی از عوارض جانبی این دارو افت فشار خون است. با توجه به این‌که زمانی که فرد درد قفسه‌ی سینه دارد و می‌خواهد این دارو را مصرف کند تا احتمال خطر ناشی از سکته‌ی قلبی را کم کند، بهتر است فرد هنگام مصرف آن، در حالت خوابیده قرار بگیرد تا اگر فشار خونش پایین افتاد دچار سرگیجه نشود و تعادلش برهم نخورد و زمین نخورد.

 

مصرف هم‌زمان این دارو با ویاگرا خیلی خطرناک است!
پزشکان معمولاً به بیمارانی که گرفتگی رگ دارند، توصیه می‌کنند همیشه این قرص را به‌همراه خود داشته باشند. اما به یاد داشته باشید مصرف این دارو در کسانی‌که مشکلات دریچه‌ی قلبی دارند، بیمارانی که کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک دارند و قلب‌های‌شان خیلی گشاد است، می‌تواند مرگ‌بار باشد. همچنین مصرف هم‌زمان داروی سیدانافیل یا ویاگرا که الان خیلی شایع است، می‌تواند جان فرد را به خطر بیندازد. بسیاری از آقایان برای رفع مسائل جنسی بدون تجویز پزشک از داروی ویاگرا استفاده می‌کنند و وقتی به پزشک مراجعه می‌کنند شاید حتی خجالت بکشند و مصرف آن را از پزشک پنهان کنند؛ بنابراین ممکن است پزشک بدون این‌که از این موضوع خبر داشته باشد برای آن‌ها قرص زیر زبانی تجویز کند و فرد با مصرف هم‌زمان این دو جان خود را در معرض خطر بسیار جدی قرار دهد. پس اگر از داروی ویاگرا استفاده می‌کنید، حتماً باید پزشک خود را در جریان مصرف این دارو بگذارید و به هیچ وجه به‌صورت سرخود آن را مصرف نکنید.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از تماس، تاریخ انتشار: ۵ تیر ۱۴۰۰، کدخبر: ۳۸۴۰۶، tamas.wiki