شعار سال : برخلاف وعده‌های مسئولان مبنی بر اینکه طرح واکسیناسیون عمومی با سرعت اجرا خواهد شد، هنوز آمار واکسیناسیون در ایران زیر ۵ درصد است. این آمار در حالی با آهستگی پیش می‌رود که بسیاری از کشور‌های جهان واکسیناسیون را تا ۹۰ درصد به سرانجام رسانده‌اند و حتی برخی از آن‌ها به اتکای واکسیناسیون وسیع قوانین فاصله‌گذاری اجتماعی را ملغی کرده و جشن گرفتند.

حائز اهمیت است که ما تنها در خصوص کشور‌های متمول صحبت نمی‌کنیم؛ به طور مثال در سنگاپور ۷۵ درصد، در قبرس ۷۵.۶، در اروگوئه ۸۹.۲ و در شیلی تقریبا همه مردم واکسینه شده‌اند، اما در کشور ما ۵.۹ درصد از جامعه واکسینه شده‌اند که اگر پای صحبت کارشناسان دست‌اندرکار بنشینیم، باز هم این آمار را خوشبینانه می‌دانند و معتقدند آمار واقعی واکسیناسیون عمومی زیر ۵ درصد است.

چرا مسئولان وعده‌هایی می‌دهند که اجرایی نیست؟

با اینکه تحریم‌ها مانع از خرید واکسن کرونا شده است و این موضوع می‌تواند یکی از دلایل سرعت پایین واکسیناسیون عمومی باشد، اما نقد اصلی به اظهارات مسئولان و وعده‌های آنان است که با علم به کمبود‌های واقعی و اینکه دانشمندان ایرانی هم برای ماه‌های آتی قول ساخت واکسن را داده‌اند، اما با وعده‌های واهی صحبت از واکسینه کردن عمومی با ارائه تاریخ‌های مشخص می‌کنند؛ امری که در توان مسئولان ستاد ملی مقابله با کرونا نیست و تنها به دنبال بالا بردن انتظارات مردم و مطالبه عمومی هستند.

نگاهی به برخی از وعده‌هایی که حقیقت نداشت

بهتر است نگاهی به چند نمونه از ادعا‌هایی بیاندازیم که تاکنون از طرف مسئولا خطاب به مردم و رسانه‌ها ن ایراد شده است. به عنوان یم مسئول حوزه تولید واکسن ایرانی گفته بود از ابتدای خرداد ۱۴۰۰ چیزی در حدود ۳ میلیون دز واکسن تولید خواهد شد و از تیر ماه این رقم به ماهانه ۱۱ میلیون دز واکسن خواهد رسید. وزیر بهداشت هم گفته بود تا پایان خرداد ماه ۱۴ میلیون نفر از گروه‌های هدف واکسینه می‌شوند. البته آقای وزیر بار‌ها فرایند مقابله با کرونا در ایران را آن قدر ارزنده توصیف کرد که به جهانیان پیشنهاد می‌داد آن را مطالعه کنند و به کار گیرند، او در ۵ اردیبهشت سال جاری چنین گفته بود که «ایران در بهار ۱۴۰۰ یکی از تولیدکنندگان بزرگ واکسن در دنیا می‌شود و تردید نکنید که بعد از مدت کوتاهی صادرکننده نیز می‌شویم».


با وجود تمام این توانمندی‌هایی که ابراز شد، اما تاکنون ۵ درصد جامعه ایران واکسن دریافت کرده‌اند و هنوز نتوانسته‌ایم صادرکننده باشیم. حکایت وعده‌هایی که دولت تدبیر و امید درباره واکسیناسیون داده شبیه داستانی است که «عارفی به پادشاهی قول داد به حیوان دست‌آموزش حرف زدن بیاموزد. وقتی از عارف پرسیدند که چگونه انجامش خواهی داد، گفت: ۱۰ سال وقت گرفته‌ام و در این بین یا من می‌میرم، یا پادشاه می‌میرد یا آن حیوان!» این داستان بی‌شباهت به وعده‌های کنونی مسئولان نیست که به این فکر می‌کنند قرار است دولت دیگری روی کار آید و پس از پایان دولت کسی از آن‌ها پاسخ نمی‌خواهد.

چرا خط تولید واکسن افزایش پیدا نکرد؟

ااما واقعا دلیل کندی اجرای طرح واکسیناسیون عمومی چیست و چرا سرعت تولید داخلی واکسن کرونا کند است؟ در همین خصوص حسین کرمانپور، رئیس اورژانس بیمارستان سینا د در خصوص اینکه چرا تولید واکسیناسیون با وعده‌های مسئولان هماهنگ نیست، علت عقب‌ماندگی از برنامه را تعدد نهاد‌های تصمیم‌گیرنده بیان کرده و می‌گوید «بخشی از این عقب‌ماندگی به خاطر تحریم‌ها است، اما وقتی به کشور‌هایی مانند امارات و ترکیه که از هر جهت از ما کم‌تر کار کرده‌اند نگاه می‌کنیم، سخت است که عقب ماندگی را توجیه کنیم».

کرمانپور ضمن انتقاد از مسئولانی که وعده‌هایی غیرواقعی می‌دهند می‌گوید «مسئله واکسن به زیرساخت‌های غیر پزشکی وابسته است، امروز ما فرمول واکسن را تهیه کرده‌ایم، اما بسیاری از وعده‌های دولتمردان تحقق پیدا نمی‌کند. چرا که هیچ توجهی به زیرساخت‌هایی نشد که تولیدات واکسن و ایجاد خط تولید واکسن به آن نیاز دارد. واکسن فقط محتوای داروئی آن نیست، تولید واکسن نیازمند ملزوماتی است که برای تهیه آن‌ها نیاز به واردات است. مثلا ظرفی که واکسن در آن قرار می‌گیرد یک نونه است؛ اینکه متصدیان به این موضوعات توجه نمی‌کنند ما را در زمان عقب نگه می‌دارد. ما برای همین ملزومات نیازمند واردات هستیم و همین نیازمندی ما را وارد چرخه انتقال ارز، تحریم‌ها و مشکلاتی می‌کند که پیشتر از این داشتیم».

اظهاراتی که هنوز زیر سوال هستند

رئیس اورژانس بیمارستان سینا ضمن بیان اینکه نباید اظهارات امیدوارانه به گونه‌ای بیان شود که با عدم تحقق آن جامعه سرخورده شود، می‌افزاید چرا درباره اثربخشی‌ها صحبت می‌شود؟ اثربخشی واکسن باید در سطح چند هزار نفر مطالعه شده و نتایج آن دریافت شود تا بتوانیم بفهمیم که تاثیر و عارضه‌های آن چه بوده است.

اظهارنظر‌هایی که کاش صورت نگیرد

با این‌حال فارغ از مسئله واکسن موضوع اصلی در حال حاضر مسئله اعتمادسازی در بین عموم است. اگر فلان مسئول ااظهارنظری می‌کند یا خبری را می‌گوید و یا وعده‌ای می‌دهد، ولی به آن عمل نمی‌کند، برخی از بدنه مردم حساب آن را پای کل ساختار دولت و نظام می‌گذارند.

با این حال آنچه که مطلوب و مدنظر عموم جامعه است عمل به وعده‌هایی است که مسئولان می‌دهند؛ اتفاقی که در ۸ سال اخیر کمتر شاهد آن بودیم و امید مردم به آینده‌ای است که بزودی رقم خواهد خورد.

شعار سال، بااندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری آنا، تاریخ انتشار:۳۱ تیر ۱۴۰۰، کدخبر:۵۹۶۰۹۶، www.ana.press