روانشناسی چرندیات

نتایج یک مطالعه نشان داد که افراد تمایل دارند که جملات چرند را عمیق‏‌تر از جملات معمولی ارزیابی کنند. به عبارت دیگر، از نظر افراد، جملات چرند و بی‌معنی عمیق‏‌تر از جملات معمولی و معنادار به نظر می‏‌رسند. این تمایل به عمیق‏‌تر ارزیابی کردن جملات چرند با باور به تفکرات ماوراالطبیعی و سبک تفکری شهودی ارتباط داشت.

شعار سال: در سال ۲۰۱۵، گروهی از پژوهشگران کانادایی در یک مطالعه از شرکت‌کنندگان خواستند که عمیق بودن یک سری از جملات را ارزیابی کنند. جملات مورد استفاده در این مطالعه شامل جملات معمولی (برای مثال "کودک به هنگام تولد نیاز به توجه مداوم دارد") و جملات چرند (برای مثال، یکپارچگی، درهم شکننده پدیده‏‌های نامتناهی است") بودند. جملات چرند از ترکیب تصادفی یک سری کلمه‌ شبه‏‌عمیق (pseudo-profound) تشکیل شده بودند که از نظر ساختار گرامری صحیح بودند، هرچند هیچ معنای خاصی نداشتند.

نتایج این مطالعه نشان داد که افراد تمایل دارند که جملات چرند را عمیق‏‌تر از جملات معمولی ارزیابی کنند. به عبارت دیگر، از نظر افراد، جملات چرند و بی‌معنی عمیق‏‌تر از جملات معمولی و معنادار به نظر می‏‌رسند. این تمایل به عمیق‏‌تر ارزیابی کردن جملات چرند با باور به تفکرات ماوراالطبیعی و سبک تفکری شهودی ارتباط داشت.

گروهی دیگر از پژوهشگران در سال ۲۰۱۹ در یک مطالعه مجزا، ولی مشابه به افراد سه گروه از تابلو‌های نقاشی ابسترکت که توسط کامپیوتر کشیده شده بود ارائه دادند. یک گروه از تابلو‌ها عنوانی معمولی (مثلاً "تابلوی شماره هشت") داشت، یک گروه عنوان چرند (مثلاً "تکینگی مبهم درد") و یک گروه بدون عنوان بودند. عناوین چرند در این مطالعه همانند مطالعه قبل از ترکیب تصادفی کلمات شبه‌عمیق ساخته شده بودند. همسو با مطالعه قبل، افراد تابلو‌های با عنوان چرند را از نظر هنری عمیق‏‌تر از تابلو‌های بی‌عنوان و با عنوان معمولی ارزیابی کردند. این یافته حتی با بکارگیری تابلو‌های نقاشی که توسط انسان‏‌ها کشیده شده بودند نیز تکرار شد.

منبع: On the reception and detection of pseudo-profound bullshit (Pennycook, et al. , ۲۰۱۵)

نویسنده: امید قاسمی

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال برگرفته از رسانه اقتصادی اجتماعی دورنمای اقتصاد