شعار سال:از سالهای پیش شایعه دستمزدهای محیرالعقول برخی بازیگران در سانهها بازتاب گستردهای پیدا کرد. آن زمان که هنوز «میلیون تومان» ارج و قربی داشت و پولی به حساب میآمد، جدولهایی منتشر میشد که نشان میداد مهران مدیری بابت بازی در یک فیلم ۷۰۰میلیون میخواهد یا محمدرضا گلزار اصولا با کمتر از یک میلیارد تومان اصلا وارد بحث نمیشود. این حرفها مربوطبه پنج، شش سال پیش است و حالا عدد و رقمها توفیر کرده و به ۱۰ میلیارد، ۱۲ میلیارد و حتی ۲۰ میلیارد رسیده است. این روال طبیعی بازارهای سیاه است. کسی هم نمیتواند جلوی سیل شایعات را بگیرد؛ چون سازکاری برای شفافیت قراردادهای بازیگران مشخص نشده و از آنجا که زندگی، ازدواج، طلاق و شام و ناهار سلبریتیها برای گروههایی از مردم جذاب است، درآمدها و دستمزدهایشان هم جذابیت دارد و به همین دلیل شایعه پشت شایعه است که دهان به دهان میچرخد و از سر و کول شبکههای اجتماعی بالا میرود. جالب آنکه بسیاری از این شایعات هم تکذیب نمیشود. آیا شایعات، واقعی هستند؟
فروردین ماه امسال یکی از مدیران تولید سینمایی در گفتوگویی با یکی از رسانهها گفته بود: «تا پیش از دهه ۹۰، حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد کل بودجه یک فیلم، صرف دستمزد بازیگران میشد. در دهه ۹۰، این میزان به ۵۰درصد افزایش یافت و طی سالهای اخیر، طبق شنیدهها، این میزان به ۷۰درصد کل هزینه یک فیلم نیز رسید.» مهمتر از این عدد و رقمها، آن است که مدیر یادشده خواسته بود نامش در رسانهها فاش نشود. این اتفاق یعنی نگرانی سینماگران از افشای نامشان به خودی خود نشاندهنده جریانی است که در منافعش در سینما در گرو غیرشفاف بودن این بازار است و احیانا با نفوذی که در بازار تولید دارد، میتواند برخی از فعالان و شاغلان این صنعت را بایکوت کند.
اما برخی از سینماگران هستند که البته بدون نام بردن از افراد خاصی، رقمهای کلی دستمزدها را لو میدهند. مثلا سیروس الوند اخیرا گفته بود: «عوامل فنی در سینما اگر برای کار یک ماهه در یک فیلم ۴میلیون تومان دریافت میکنند.
ممکن است ۴ ماه بیکار باشند پس نمیتوان دستمزد عوامل را کافی و منطقی دانست. اگر عوامل پشت صحنه در ماه ۴میلیون تومان دستمزد بگیرند و همیشه کار داشته باشند، این دستمزد را میتوان کافی و منطقی دانست؛ اما خوششانسترین افراد در سال ۳ یا ۴ ماه کار دارند و باقی روزهای سال معمولا بیکار هستند. دستمزدهای میلیاردی تنها مختص بازیگران است و اگر کارگردانی دستمزد میلیاردی دریافت میکند، قطعا مربوط به قراردادهای پولشویی میشود وگرنه در یک کار سالم از لحاظ اقتصادی چنین مبلغی وجود ندارد. کسی که برای انجام یک کار هنری مشغول ساخت فیلم است، نمیتواند هزینههایی را که ممکن است در یک پروژه پولشویی وجود داشته باشد، بپردازد.»
بیش از ۲۰ سال است که مطالب متعددی درباره لزوم شفافیت قراردادهای سینمایی در رسانهها منتشر میشود؛ اما همچنان این بازار رازآلود، مقاومت میورزد. آیا دولت و مجلس که هر دو بر لزوم شفافیت در همه شئون کشور تاکید دارند، راهکاری برای بیرون آوردن بازار سینما از تاریکخانه نظارتی دارند؟
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه دنیای اقتصاد ، تاریخ انتشار: 23شهریور 1400، کدخبر: 3798207، www.donya-e-eqtesad.com