شعار سال: قبل از انقلاب فرش دستباف در تجارت خارجی ایران نقش مهمی داشت و مهمترین کالای صادراتی ایران بعد از نفت بود، اما حالا این صنعت در شرف نابودی است. تحریم‌ها دیگر نه اجازه صادرات را می‌دهد و نه انگیزه‌ای برای بافندگان باقی گذاشته است.

آمار‌های اتاق بازرگانی تهران نشان می‌دهد صادرات فرش در سه ماه نخست امسال حدود پنج میلیون دلار بوده این آمار به معنای آن است که صادرات فرش عملا نزدیک به صفر است.

در دهه‌های گذشته فرش ایران به کشور‌هایی از جمله آمریکا، اروپا، چین، مالزی، ترکیه و … صادر می‌شد، اما حالا تحولات سیاسی و اقتصادی داخلی و بین‌المللی این صنعت را منزوی کرده. اما آیا نزدیک شدن به مذاکرات می‌تواند صادرات فرش را احیا کند؟

رئیس سابق کنفدراسیون صادرات ایران گفت: در سال‌های اخیر و با تشدید تحریم‌ها فرش ایرانی به کشور‌های ترکیه، امارات متحده عربی و پاکستان صادر و از آنجا اسناد تغییر می‌کرد و روانه بازار‌های اروپایی می‌شد. البته با دور زدن تحریم‌ها هزینه اضافی‌تر به تجار تحمیل می‌شد.

توقف صادرات فرش به آذربایجان

سید رضی حاجی آقامیری توضیح داد: در گذشته ترکیه علاقه زیادی به فرش ایرانی داشت، اما تحولات سیاسی باعث شد که صادرات فرش به این کشور هم متوقف شود. همچنین در گذشته هم اندکی فرش به آذربایجان صادر می‌شد، اما حالا مدت‌هاست که دیگر فرشی به این کشور صادر نمی‌شود.

آمار‌ها نشان می‌دهد در چند سال اخیر صادرات فرش ایران به دو میلیارد دلار رسیده بود، اما در دولت قبل با تصمیمات لحظه‌ای و مطرح شدن پیمان ارزی، صادرات فرش ایران در سال‌های ۹۸ و ۹۹ به ۵۰ میلیون دلار رسید.

آقامیری با اشاره به وضعیت بازار گفت: اکنون وضعیت بازار آن قدر راکد است که این صنعت دیگر نفس‌های آخر را می‌کشد؛ بنابراین درگیری‌های اخیر منطقه دیگر تاثیری بر روند بازار خارجی این صنعت ندارد. یک زمانی تنها خریداران فرش ایرانی اروپایی‌ها، آمریکایی‌ها و آسیای دور بودند، اما حالا با از دست دادن این بازار‌ها صادرات فرش به کشور‌های همسایه هم امکان‌پذیر نیست.

قاچاق فرش صحت دارد؟

در این میان، اما برخی از تحلیلگران معتقدند به دلیل مطرح شدن بازگشت ارز حاصل از صادرات ممکن است فرش ایران به طور قاچاق به دیگر کشور‌ها صادر شود، اما آقا میری این ادعا را رد کرد.

او گفت: روابط سیاسی ما با کشور‌ها آن قدر وضعیت بدی دارد که همه نگران بازگشت ارز حاصل از صادرات هستند. عملا با وجود تحریم‌ها شبکه بانکی قطع است و بنابراین حتی قاچاق فرش هم امکان پذیر نیست.

براساس این گزارش تحریم‌ها علاوه بر اینکه صادرات نفت را به نوعی متوقف کرده بر بازار‌های کالا‌های غیرنفتی هم سایه انداخته است. آمار‌ها نشان می‎‌دهد دولت عملا برای مدیریت کشور پول چندانی در خزانه ندارد؛ بنابراین برای بازگشت رونق به صنعت فرش باید سیاست‌های اقتصادی دولت سیزدهم را بررسی کرد. سیاست‌هایی که کاملا مبهم و لحظه‌ای است.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از دیده بان ایران، تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۴۰۰، کد خبر: ۱۱۸۵۱۰، www.didbaniran.ir