ابر اقتصاد ترانزیت و نقش راه آهن ایران

قرار گرفتن ایران در نقطه راهبردی اتصال قاره ای، شرایط مناسبی را برای بهره گیری از ابر اقتصاد ترانزیت بین المللی کالا فراهم ساخته است. تدارک زیر ساخت های حمل و نقلی همگرا با شاخص های سه گانه افزایش امنیت ، سرعت و کاهش قیمت ، جایگاه ویژه ای به حمل و نقل ریلی کشور بخشیده است. خط ریلی شمال به جنوب ( معروف به خط ریلی هند) ، یکی از مهمترین این پروژه ها است.

شعار سال: ایجاد کریدور ریلی شمال - جنوب از حدود ۱۵ سال قبل مورد تاکید جمهوری اسلامی ایران، روسیه و هندوستان بود و بعد‌ها کشور‌های دیگر منطقه نظیر جمهوری آذربایجان از تکمیل آن استقبال کردند و هندوستان از توسعه بندر چابهار در جنوب کریدور ریلی برای برخورداری از خط ریلی ایران و گسترش روابط تجاری حمایت کرد و ساخت و تکمیل این مسیر آهنی برای اتصال بندر‌های جنوب به شمال، حمل بار سنگین و پرهزینه کشتی‌های تجاری هندی کانال سوئز، کاهش هزینه و افزایش سرعت انتقال کالا پیگیری شد.

اکنون دو مسیر ترانزیتی اصلی، ایران را به مناطق دیگر متصل می‌کند یکی مسیر غربی- شرقی است که به تازگی با تکمیل خط آهن ایران - افغانستان اهمیت دو چندانی برای دو کشور و حوزه شرق آسیا یافته و از موضوع بحث ما خارج است، اما محور حمل و نقل دوم، مسیر ترانزیتی شمال-جنوب است؛ خط ریلی که از بنادر جنوبی (بندرعباس و چابهار) به بنادر شمالی (آستارا) و از آنجا به جمهوری آذربایجان و روسیه و کشور‌های اروپایی می‌رسد و هم اینک قطعه بندرعباس تا رشت در حال بهره‌برداری و خط رشت-کاسپین-آستارا نیز در دست اجراست.

کریدور حمل و نقل بین المللی شمال - جنوب ایران ارتباط کشور‌های اروپایی، آسیای میانه، روسیه و منطقه قفقاز را با خلیج فارس و هندوستان فراهم می‌کند و گفته می‌شود با تحقق آن سالانه امکان نقل و انتقال ۱۰ میلیون تن بار و سه میلیون مسافر فراهم می‌شود و با تحکیم روابط تجاری ایران با کشور‌های بهره‌مند از این مسیر ریلی، میزان اثرگذاری ایران در ثبات اقتصادی و سیاسی منطقه نیز ارتقا خواهد یافت.

کارشناسان امر اعلام کرده اند که اکنون حرکت کشتی‌های تجاری از هندوستان به آسیای میانه از مسیر مومبای - کانال سوئز - مسکو به طول ۱۶ هزار و ۱۲۹ کیلومتر ۴۰ روز طول می‌کشد، اما بعد از تکمیل کریدور ریلی شمال - جنوب فقط ۱۴ روز زمان می‌برد و هزینه‌های حمل و نقل نیز به اندازه قابل توجهی کاهش می‌یابد.