شعار سال:حجت الاسلام حسن مولایی سه شاخصه اصلی برای کتب درسی حوزه را برشمرد و گفت: «علمیت»، «آموزشی» بودن و «ادبیات ارتباطی» سه شاخصه اصلی است که هر کتاب موفق آموزشی باید داشته باشد.
 
او توضیح داد: اگر کتابی «علمیت» خوبی داشت اما «آموزشی» نبود، می توان آن را کتاب علمی دید اما نمی توان در گروه کتاب های آموزشی موفق قرار داد؛ حتی اگر کتابی، دو شاخصه اول (علمیت  و آموزشی بودن) را داشت اما قدرت ارتباط گیری با مخاطب را نداشت، باز این کتاب را ایده ال نمی دانیم.
 
مدیرعامل موسسه انتشارات حوزه، درباره تغییر کتاب های درسی حوزه گفت: تغییر کتاب های درسی به صورت طبیعی اشکالی ندارد کمااینکه در سیره علما و حوزه های گذشته، فضا بسته نبوده است بلکه استاد در هر حوزه ای، کتاب خاصی را که تشخیص می داد، به عنوان کتاب درسی معرفی می کرد، طلبه هم به نظر استاد احترام می گذاشت و کتاب را می خواند.
 
    طلاب امروز خروجی های آموزش و پرورش هستند
 
او افزود: ما امروز هم می توانیم سیره خوب گذشتگان را ادامه دهیم و شاخص های مذکور(علمیت، آموزشی بودن و ادبیات ارتباطی) را در کتاب های درسی مورد توجه قرار دهیم. کتاب هایی مانند رسائل، مکاسب و کفایه که از نظر«علمیت» مورد اتفاق صاحبنظران است، آیا با شاخص های آموزشی منطبق است و قدرت برقراری ارتباط با مخاطب را دارد؟ فراموش نکنیم طلابی که امروز در حوزه تحصیل می کنند، خروجی های آموزش و پرورش هستند که با ساختار و ادبیات آموزشی تربیت شدند و در حوزه رشد می کنند. نمی توانیم با ادبیات متفاوت آنها را آموزش دهیم.
 
    کتاب های سنتی حوزه باید ساختار آموزشی پیدا کنند
 
مولایی اظهار کرد: راه برون رفت از وضعیت فعلی این است که به کتاب های سنّتی درسی حوزه، ساختار آموزشی دهیم یعنی با حفظ علمیت، ساختار آموزشی به این کتاب ها دهیم؛ و این وجه جمع سه نظر و رویکردی است که نسبت به کتاب های حوزه وجود دارد.
 
او گفت: این سخن که کتاب آموزشی باید کتاب ساده و روانی باشد که مخاطب را سریع به مطلبی که می خواهد برساند و پیچیدگی نداشته باشد، صحیح است و سرعت انتقال یکی از شاخص های توفیق کتاب های درسی است، اما این نکته را هم باید توجه داشت که پیچیدگی عبارات یکی از سنت های خوب حوزه است. برخی مواقع، روایات و حتی آیاتی را می بینیم که بطون مختلفی در آنهاست و نیازمند تاملات زیادی است تا به برخی نکاتی که ائمه (ع) می خواهند منتقل کنند، برسیم. این ورزیدگی فکر اگر در یک کتاب درسی تمرین نشود و ذهن طلبه این ورزش فکری را نداشته باشد تا برای فهم آن آیات و روایات توانمند شود، قدرت اجتهاد و استنباط را نمی تواند داشته باشد. براین اساس، طرفداران کفایه، عنوان می کنند که وقتی کفایه را با همه سختی هایش می فهمید، هنگامی که سراغ روایات می روید، توانایی خوبی برای فهم روایات خواهید داشت. اما اگر عبارات ساده و روانی را در کتاب های درسی خوانده باشید و ذهن آن ورزیدگی را پیدا نکرده باشد، قدرت فهم روایاتی که مقداری پیچیدگی دارند، خیلی زیاد نیست.
 
    نگاه توقیفی به رسائل و مکاسب و کفایه نباید داشت
 
استاد حوزه علمیه قم تصریح کرد: از ابتدای تاسیس حوزه های علمیه، رسائل و مکاسب و کفایه نبودند و این کتاب ها در قرون اخیر نوشته شدند لذا نباید نگاه توقیفی به آنها داشت، از سوی دیگر، نباید هرکتابی را جایگزین آنها کرد. اکثریت و بلکه همه علما راضی هستند که اگر کتاب علمی سنگینی که توان رقابت با رسائل و مکاسب و کفایه را داشته باشد، تالیف و معرفی شود، به عنوان کتاب درسی جایگزین این کتاب ها شود.
 
او بیان داشت: نسبت به برخی کتاب ها که بزرگان حوزه تاکید روی نگاه داشتن آنها دارند، می شود ساختار آموزشی به آنها داد و این یک نقطه مشترک و جمع نظرات مختلف است که با ساختاردهی آموزشی، تغییرات شکلی و ویرایش کتاب ها بتوان اقتضائات جدید را به آنها داد.
 
    حوزه علمیه از نظر علمی و تحقیق و پژوهش، غنی است
 
مولایی در مورد وضعیت علمی حوزه گفت: روی هم رفته، وضعیت علمی حوزه را غنی می بینم؛ ممکن است خیلی از افراد، این غنا را نبینند اما کسانی که با اساتید و طلاب و ساحتهای آموزشی و پژوهشی حوزه آشنا هستند، می دانند که وضعیت حوزه امروز از جهت کارکرد، وسعت و تنوع  قابل مقایسه با گذشته نیست و ورود حوزه به مسائل جدیدی مثل «رمز ارز ها»، «ماهیت پول»، « بورس» و بسیاری از عرصه های نوین شاهد این مطلب است. شاید از جهت علمیت کسانی مانند علامه مجلسی که یک تنه، بحارالانوار را نوشت، به سختی بتوان پیدا کرد اما برای ارزیابی و داوری باید شرایط روز را هم در نظر گرفت. امروز یک طلبه از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و زندگی، در چه شرایطی است و بعد از او توقع داشت.
 
او وضعیت حوزه را از نظر علمی، پژوهشی و تحقیق مثبت دانست و تاکید کرد: ظرفیت حوزه بیش از اینهاست و اگر پشتیبانی های لازم از آن صورت بگیرد، ارتقاء چشمگیری پیدا خواهد کرد.
 
    در پاسخگویی به نیازهای بین الملل خیلی عقب هستیم
 
مدیرعامل موسسه انتشارات حوزه با اذعان به اینکه حوزه تا نقطه مطلوب فاصله دارد، گفت: در پاسخگویی به نیازهای بین الملل یا در مباحث فقه جدید خیلی عقب هستیم. با توجه به اینکه مهمترین عرصه حوزه فقه است، اما چقدر به مسائل مستحدثه پاسخ دادیم؟ وقتی در فقه که دانش مهم حوزه است، به بسیاری از مسائل مستحدثه پاسخ ندادیم، می توانید بسنجید که در عرصه های دیگرهم خیلی عقب هستیم. اما اگر به بستری که حوزه مسیر را طی کرد و به اینجا رسیده است، نگاه کنیم و با این نگاه ارزیابی کنیم، معتقدم که حوزه موفق بوده است.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازپایگاه خبری شفقنا  ، تاریخ انتشار: 29 دی 1400، کدخبر: ، www.fa.shafaqna.com،1300220