عدم تمایل ورود بخش خصوصی به ساخت مسکن در حالی مطرح است که تجربیات کشورهای همسایه نشان میدهد ورود این بخش به تولید مسکن میتواند تحولی شگرف در آمار ساخت خانه داشته باشد. به اعتقاد فعالان بازار مسکن دست و پای بخش خصوصی به دلایل زیادی بسته است و با وجود اینکه ساخت و ساز کار اصلی این بخش است، اما نمیتوانند دولت را در این امر یاری کنند.
شعار سال: گرانی ساخت و ساز ناشی از اقتصاد کلان و شوکهایی است که وارد بخش مسکن شده است که ساخت و ساز را در شرایط سخت قرار داده و به همین دلیل برای تحقق این وعده نیاز به کمک همه دستگاهها و کارشناسان بخش خصوصی و ساخت فراگیر توسط بخش خصوصی است. در صورتی که دولت کارفرما باشد تجربه مسکن مهر مجدد تکرار خواهد شد. بدنه دستگاههای دولتی آمادگی لازم برای اجرای ساخت این تعداد را ندارند و این طرح باید توسط بخش خصوصی و سازندگان خوشنام و حرفهای و عوامل تولید مسکن اجرایی شود. ضمن اینکه از تمام راهکارهای استفاده شده قبلی همزمان با به روز شدن این تجربهها استفاده شود.
عضو سابق هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان تهران گفته است ۵۳۰ هزار واحد از آمار اعلامی وزارت راه و شهرسازی در مورد ساخت یک میلیون واحد مسکونی، متعلق به دولت قبل است. با این معاون مسکن و ساختمان رستم قاسمی در اجرای طرح ساخت یک میلیون خانه به جایی نمیرسیم.
به گفته بیژن خطیبی، چرایی انتصاب و ابقای محمودزاده از جانب وزرای راه مورد سوال است. معاونت مسکن فقط دنبال تامین زمین افتاده و از وظایفش در مساعد نمودن شرایط ساخت و ساز غافل است. محمودزاده به دنبال تفاهم و حل مشکلات با بخش خصوصی نیست.
دلایل کندی ساخت مسکن
حسن محتشم، کارشناس مسکن
تولید و ساخت مسکن یکی از اصلیترین کارهای بخش خصوصی است. بخش خصوصی آمادگی ورود به این اقدام را دارد. به عبارتی ساخت و ساز کار اقتصادی این بخش است. اما بخش دولتی با بروکراسیهای اداری و عدم شفافیت لازم از تحرک کافی برای ورود بخش خصوصی به مقوله ساخت مسکن برخوردار نیست. بعد از حدود هشت ماه از آغاز به کار دولت سیزدهم، هنوز درگیر امور اداری برای تامین زمین مورد نیاز جهت در اختیار قرار دادن آن به انبوه سازان و پیمانکاران هستیم.
با ادامه این روند طبیعی است که احتمال اینکه یک میلیون واحد مسکونی در سال ساخته شود سخت بوده و تقریبا غیرممکن است. به نظر میرسد دولت بر امور اداری و بروکراسی حاکم بر روند اداری خود باید مقداری تجدید نظر کند. باید در سیستم اداری تحول ایجاد کند تا بتواند پویاتر عمل کند. در صورت هماهنگی بین تمامی دستگاهها و بانکها و نیز تامین زمین و انتقال ساخت و سازها به بخش خصوصی این طرح پایان خوشی خواهد داشت. دولت قصد این را دارد که در مقوله ساخت مسکن بخش خصوصی را به بازی بگیرد، اما خود بخش خصوصی به دلایلی تمایلی برای حضور در این بخش ندارد. تورم ۴۰ درصدی و قیمتهایی که در شرایط امروز اقتصاد برای هر متر مربع مسکن نهضت ملی تعیین شده برای بخش خصوصی نمیصرفد.
موارد محدود کننده دست و پای بخش خصوصی را بسته است. مساله قیمت اصلیترین مانع ورود به ساخت مسکن است. اجزای تشکیل دهنده مسکن و ساختمان به صورت مستقیم و غیر مستقیم در افزایش قیمت نقش دارند. ساخت این تعداد واحد نیازمند زیرساخت آب و برق است و برای خدمات رفاهی، آموزشی، پزشکی، فرهنگی و سایر نیازهای مربوطه احتیاج به همکاری تمامی دستگاهها است. در زمان ساخت مسکن مهر تجربه «شوراهای مسکن» را داشتیم که مصوبات آن هم لازم الاجرا بود، با این حال کافی نبود و ناهماهنگی بین دستگاهی به وجود آمد و اکنون شاهد هستیم بعد از گذشت ١۵ سال از شروع ساخت مسکن مهر، هنوز این طرح تکمیل نشده است.
تعیین قیمت ۴ میلیون ۲۰۰ تا ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان برای هر متر مربع نهضت ملی مسکن موجب شد تا تولیدکننده مسکن و انبوه ساز تمایلی برای ساخت مسکن نداشته باشند. انبوه ساز نمیتواند این مقدار از ریسک را بپذیرد. چطور بخش خصوصی با تورم ۴۰ درصدی زیر بار عقد این قراردادها با این مبالغ برود. مشکل این است که نرخ تورم مشخص نیست و نمیتوان برای مدتهای آینده قیمت مسکن را مشخص کرد. این اصلیترین نگرانی بخش خصوصی طرف قرارداد و پیمانکار ساخت و تولید مسکن است. به هر حال قیمتی که الان معیار قرارداد است باید مورد تجدیدنظر قرار گیرد تا نظر بخش خصوصی نیز برای ورود به ساخت و ساز جلب شود. در غیر این صورت احتمال تحقق ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال غیرممکن میشود.
شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از پایگاه خبری کسب و کار نیوز، تاریخ انتشار: ۱ اردیبهشت ۱۴۰۱، کد خبر: ..... ، www.kasbokarnews.ir