شعار سال: عملیات بیت المقدس ، عملیات راهگشا برای فتح خرمشهر بود. این عملیات در جبهه جنوب غربی رودخانه کارون با «رمز یا علی ابن ابی طالب (ع)» در تاریخ دهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۶۱ خورشیدی آغاز گردید و در تاریخ سوم خرداد ماه با فتح خونین شهر به پایان رسید. هدف از این عملیات، آزادسازی شهرهای خرمشهر، هویزه، جاده اهواز-خرمشهر و خارج کردن شهرهای اهواز، حمیدیه، سوسنگرد و راه ارتباطی اهواز-آبادان از تیر رس توپخانه رژیم بعث و عقب راندن متجاوزین به پشت مرز بین المللی بوده است. آزاد سازی و فتح خرمشهر ریز روایتهایی دارد که کمتر بشکل تجمعی توسط ما شنیده شده و با وجود اگاهی از تک تک انها،کمتر بصورت جمعی بدان دقت کرده ایم. در متن زیر تعدادی از این ریز روایتها آورده شده است.
بوسه فراق، شاید عاشقانه باشد، اما درد دارد و چشم هایتان را آسمانی خواهد کرد.
ممد نبودی ببینی نوحهای است که به مناسبت آزادسازی خرمشهر و به یاد محمد جهانآرا خوانده شدهاست. شعر این قطعه را جواد عزیزی از رزمندگان خرمشهر سرود و نخستین بار حسین فخری همرزم او آن را بر سر مزارش خواند. یکسال بعد کویتیپور همزمان با سالگرد آزادسازی خرمشهر این نوحه را اجرا کرد. ریشۀ نوحۀ «ممد نبودی ببینی» به یک ملودی بوشهری متعلق به موسیقیهای عزاداری سنتی بوشهری برمیگردد. جهانبخش کردیزاده (بخشو) این ملودی را با مطلع «لیلا بگفتا ای شه لب تشنهکامان / دستم به دامان، آقا الامان» در ایام محرم و صفر خواند. ناصر تقوایی این قطعه را در فیلم مستند «اربعین» خود نیز با اجرای بخشو آورد و سپس جواد عزیزی با شنیدن آن و الگو برداری از این نوحه شعر ممد نبودی ببینی را سرود.
ماجرای پل غوطه ور عراقی ها در اروند و چگونگی انهدام آن ( نگاه نظامی و غیر نظامی به عکس آزاد سازی خرمشهر):
امیر سرتیپ ناصر آراسته می گوید که اگر به عکس آزادی خرمشهر با نگاه یک فرد غیرنظامی بنگرید، می بینید که خرمشهر آزاد شده و یک عده از رزمندگان می توانند با آرامش خیال در مسجد جامع شهر ، عکس یادگاری بگیرند، ممکن است فکر کنید که جماعت حاضر در عکس،باعث آزادی خرمشهر شده اند. اما اگر از دید یک نظامی به عکس نگاه کنید متوجه می شوید که در آسمان خرمشهر دیگر خبری از هواپیماهای دشمن نیست چون خلبانان ارتش بر آسمان خرمشهر چیره گردیده و پدافند هوایی مشغول انجام وظیفه و رصد کننده اوضاع آسمان است.
در زمین وقتی یک عده از رزمنده ها به راحتی مشغول عکس گرفتن بوده و خبری از توپخانه ارتش عراق نیست، چون توپخانه ارتش جمهوری اسلامی ایران، توپخانه ارتش عراق را در نطفه خفه کرده است.اگر در رود بزرگ اروند خبری از قایق و ناو های عراق نیست، چون نیروی دریایی به طور کامل نیروی دریایی عراق را محاصره و منهدم کرده بود.
و در آخر شاید برایتان سوال باشد چگونه ایران حدود 20 هزار اسیر از عراق در خرمشهر گرفت؟ پاسخ را باید از رشادت های خلبان بزرگ ارتش امیر سرتیپ محمود اسکندری جویا شد که با انهدام پل غوطه وری که عراقی ها بر روی اروند ایجاد کرده بودند باعث شد تا عراقی ها امکان فرار نداشته و به اسارت تن دهند.
شهدای شاخص جنگ و انقلاب از فتح خرمشهر چه گفتند
روایت متفاوت فرمانده عراقی از اشغال و آزاد سازی خرمشهر
فرمانده گارد ریاست جمهوری حزب بعث عراق در این خصوص بیان داشته بود که ، ایرانیها در این نبرد (آزادسازی خرمشهر) جانانه مقاومت کردند تا حدی که تصرف و اشغال این شهر برای ما پرهزینه و بسیار مشکل شد. آن ها از هر محله خرمشهر تا سرحد مرگ دفاع کردند.
از خالق اثر «خرمشهر ۳۶ میلیون نفر» چه می دانید ؟
شهید بهروز مرادی متولد شهر خرمشهر بود و از معدود افرادی که تا آخرین لحظههای سقوط خرمشهر در شهر حضور داشته است. از وی حدود دو هزار قطعه عکس در راستای مظلومیت خرمشهر و رزمندگان آن به یادگار مانده است.
تابلوهای ورودی خرمشهر با عبارت «این شهر به خون شهدا معطر است با وضو وارد شوید» و «خرمشهر جمعیت ۳۶ میلیون نفر» از آثار به یادماندنی آن شهید است. بهروز مرادی سرانجام در چهارم خرداد ۱۳۶۷ در شلمچه به شهادت رسید.
فتح خرمشهر و حکایت عکس 18 سبزواری روی اسکناس ۲۰۰ تومانی
محمد رضا چشمی از رزمندگان سبزواری حاضر در عملیات بیت المقدس است که در مرحله دوم عملیات مجروح شد. وی در خصوص حضورش در عملیات میگوید که، روز دهم اردیبهشت ماه بود که همراه گروه اخلاص که متشکل از جهادگران سبزواری بود در منطقه سوسنگرد حاضر بودیم و آماده اعزام به منطقه برای اجرای مرحله دوم عملیات بیت المقدس شده بودیم.
چشمی ادامه میدهد روز جمعه ۱۵ اردیبهشت ۱۳۶۱ بود که تا ۱۵ کیلومتری خرمشهر رسیده بودیم به موازات جاده اصلی در اطراف مقر ایستاده بودیم، در طول مدت جبهه خبرنگاران و عکاسانی بودند که ثبت وقایع میکردند آنروز هم رزمندگان روبروی دوربین عکاسی ایستادند و از اراده قوی که درآنها به وجود آمده بودحالت پیروزی به خود گرفتند بعد از پیروزی این عکس را روی جلد مجله سرباز به مناسبت پیروزی خرمشهر چاپ شد و بعد از آن متوجه شدیم که عکس به عنوان نماد پیروزی برروی اسکناسهای ۲۰۰ تومانی نقش بسته است.
این جانباز عملیات بیت المقدس در مورد نحوه اطلاع از چاپ عکس روی اسکناس ۲۰۰ تومانی میگوید که از طریق یکی از دوستان که پرچم بدست در ابتدای تصویر است از چاپ عکس مطلع شدم. نفر پرچم بدست نیز علی اکبر مهدوی از رزمندگان گروه اخلاص است که در عملیات حضور داشت و بعد از چاپ بنده اطلاع داد. چشمی همچنین در خصوص گروه اخلاص میگوید که درآن عملیات در حدود ۱۵ الی بیست نفر از جهادگران سبزوار حضور داشتند که تقریبا همگی مجروح و یا شهید شدند.
تصاویری از فرماندهان حاضر در فتح خرمشهر :
یکی از کارهایی که بشکل پراکنده انجام شده، تجمیع عکس شهدای فتح خرمشهر به تفکیک استان است. کاری بس ارزشمند که می بایست در دستور کار قرار گیرد. تصویر تجمیعی فرماندهان فعال در فتح خرمشهر، در ادامه آورده شده است. کدامیک را می شناسید؟ چند نفر از این فرماندهان در قید حیا هستند؟ واقعا جوانی و جوانان برای این آب و خاک و عقیده، چه زحماتی که نکشیدند.
تصویر فرماندهانی که بشکل مستقیم درگیر فتح خرمشهر بودند
چگونه از شکست در عملیات نصر به فتح خرمشهر رسیدیم( فتح خرمشهر در چهار مرحله):
اختصاصی پایگاه تحلیلی خبری شعار سال،برگرفته از منابع گوناگون