جمعه ۳۱ فروردين ۱۴۰۳ - 2024 April 19 
باید از مدیران ادوار سازمان بهزیستی کشور در سطوح ملی و ستادی پرسید که خجالت نمی‌کشید که در این ۲۰ سال پشت عبارت مبهم اتباع خودتان را مخفی می‌کنید؟ شرم نمی‌کنید که کم عملی و بی عملی خودتان را به اسم اتباع تمام می‌کنید؟ چه اتباع و چه غیر اتباع، حدود ۱۳ نهاد و حوزه باید پای کار بیایند تا بتوان یکبار برای همیشه، بحث کودکان کار و خیابان را حل کرد. در این بیست سال چکار کرده اید؟ تک تک تان چقدر حقوق گرفته اید؟ ما که راضی به دادن تک ریال هم به امثال شما نیستیم. به زودی هم با ظرفیت‌های قانونی و حقوقی مقابل تان وارد می‌شویم. شما حرف حساب و حمایت را متوجه نمی‌شوید. وقتی رئیس سازمانی پنج ماه وقت ندارد که به همکاران سابق خود بدهد و رئیس دفتری که گویا قصد گربه رقصانی دارد، باید با زبان دیگری ورود کرد. یادتان باشد که ما مشفقانه دست همکاری دراز کرده بودیم و جهالت خودتان کار دست تان داد. اسناد در پایگاه تحلیلی خبری شعار سال موجود است. البته اگر گوشی و مغزی برای شنیدن و فهمیدن وجود داشته باشد.
شعار سال: محمود علیگو درباره روز جهانی منع کار کودک با شعار «منع کار کودک با حمایت‌های اجتماعی خانواده محور از طریق حلقه‌های میانی» افزود: بیش از ۴۴ یا ۴۵ درصد از کودکان کار با بعد خانوار بین ۴ تا ۶ نفر هستند. این خودش بخش نگران کننده دیگری را ایجاد می‌کند که باید به آن توجه کرد.
وی افزود: موضوع درآمد‌های کودکان کار نیز مهم است. رقمی را نمی‌گویم، اما باید به نکته‌ای توجه کنیم. هر یک ریالی که شما به کودکان کار می‌دهید منجر به فرو رفتن این کودکان در سطح آسفالت خیابان‌ها و سلب امکان توانمندسازی آن‌ها خواهد شد. باید به این موضوع توجه کنیم که این مدل خوبی برای کمک کردن به کودکان کار نیست.
علیگو ادامه داد: ما در سازمان بهزیستی بالغ بر ۱۴ هزار کودک را در مجموعه فعالیت‌های مرتبط با حوزه کودکان کار سازماندهی کرده ایم.
وی گفت: هم اکنون ۶۷ مرکز آموزشی و حمایتی داریم که این مراکز با همکاری ان جی اوها اداره میشود. این‌ها مجوز سازمان بهزیستی دارند. همچنین ۳۱ مرکز شبانه روزی داریم که به صورت دولتی اداره می‌شوند. البته ما در سازمان، دستورالعمل مراکز شبانه روزی کودکان کار و خیابان را درماده ۲۶ قانون آماده کرده ایم تا از ظرفیت ان جی اوها در نگهداری شبانه کودکان کار هم بهره‌مند شویم.
مدیرکل امور اسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور اظهار داشت: لازم است به این نکته اشاره کنم که مسئله کودکان کار و کار در خیابان و حتی زباله گردی هر کدام شرایط و اقدامات مداخلاتی خاص خودش را دارد. این‌ها یکی از جلوه‌های آسیب زای اجتماعی ماست. این اتفاق حاصل فرآیند‌های متعدد و مسائل اقتصادی در منطقه و کشور‌های همسایه است. چه مسائل اقتصادی و چه مسائل سیاسی و فرهنگی به شدت موثر است.
علیگو یادآور شد: در موضوعات کودکان کار و زباله گردی ما سه دستگاه مسئول داریم. شهرداری ها، وزارت کار، رفاه و تامین اجتماعی و سازمان بهزیستی کشور. سیاست‌های این نهاد‌ها در مواجهه با کودکان کار بسیار مهم است و اینکه چقدر با هم هماهنگی دارند.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: وضعیت فعلی که در آن به سر می‌بریم به اینگونه است که قرارگاه‌هایی شکل گرفته است که در این قرارگاه‌ها دوستان و همکاران ما در شهرداری، وزارت کار و وزارت دادگستری به تعاملات سازنده‌ای رسیده اند. اینکه سیاست‌های ما در مواجهه با این پدیده چگونه باید باشد از مهم‌ترین مسائل و مدل‌های حل مسئله در رابطه با این معضل است.
علیگو افزود: قطع یقین توجه به حلقه‌های میانی، ان جی اوها، گروه‌های مردمی و گروه‌های جهادی و گروه‌هایی که دولتی نیستند و از بطن مردم بیرون آمده اند از روش‌ها و مسیر‌های حل برون رفت از این وضعیت است.
وی گفت: مسئله دوم نوع نگاه به این کودکان است. اول از همه باید بپذیریم کودکان مقصر این فرآیند نیستند و یکی از معلولین این فرآیند اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی محسوب می‌شوند. پس ما با کودک قصد برخورد نداریم و هر سیاستی که حاکی از برخورد با کودکان کار است قطعا سیاستی غلط است.
علیگو خاطرنشان کرد: مسئله دیگر این است نگاه ما تا زمانی که برای حل مسئله کودکان کار معطوف به خود کودک باشد و دنبال توانمندی سازی کودک می‌گردد منجر به نتیجه‌های مطلوب نخواهد شد. به این دلیل که بستر خانواده‌هایی که این موضوع را شکل داده همچنان پابرجاست. پس در سیاست دوم نگاه خانواده محوری در حمایت بسیار اهمیت دارد.
وی ادامه داد: برخی از طرح‌های مختلف در کشور ایجاد و منجر به آسیب بیشتر به کودکان شده است. ما به دنبال حمایت‌های اجتماعی از خانواده‌های کودکان کار هستیم. همچنین در کنار آن باید به توانمندسازی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بپردازیم. قطعا فرآینده‌های اقتصادی مهم هستند، اما لزوما همه خانواده‌های فقیر کودکان آن‌ها در خانواده‌ها حاضر نیستند.
علیگو گفت: مدل سیاست خانواده محور و در گام دوم مدل توجه به ان جی اوها بسیار مهم هستند. فراینده‌های سازمان بهزیستی بر اساس این الگو استوار است.
مدیرکل امور اسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: خوشبختانه در کشور به یک همزبانی بین دستگاه‌ها رسیده ایم. همه دستگاه‌ها اذعان دارند که روش‌های ضربتی و دفعی برای حل مسئله کودکان کار جوابگو نیست و باید مدل‌های عمیق و مددکارانه و البته خانواده محور را در پیش گرفت. در همین راستا اقدامات خوبی انجام شده است و جلسات استانداری در این رابطه شکل می‌گیرد. سازمان بهزیستی نیز برنامه اقدام و عملی را تدوین کرده است.
علیگو اضافه کرد: این برنامه با رویکرد مددکارانه طراحی شده است و برای طراحی حمایت‌های مستمر تلاش می‌کند. شکل گیری الگو‌های خانواده محور نیز جزو این برنامه است. با این روش تا حد مطلوبی مسئله کودکان کار ساماندهی میشود.
وی یادآور شد: مسئله ورود اتباع به کشور بسیار قابل توجه است. بیش از ۸۰ درصد این کودکان اتباع هستند. اما در برنامه اقدام و عمل مراکز و مجموعه‌ها را تجهیز می‌کنیم تا سنجش عنبیه را راه بیندازیم تا از طریق شاخص‌های بیومتریک افراد را شناسایی و کد دار کنیم. این مسئله کمک می‌کند تا کودکان را به صورت سیستماتیک شناسایی کنیم و در بانک اطلاعات این مشخصات را نگه می‌داریم. هم اکنون یکی از چالش‌های مهم درباره کودکان کار نداشتن اوراق هویتی است.
مدیرکل امور اسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: چالش‌های پیش روی حل مسئله کودکان خیابان در سه بخش قابل تقسیم بندی است که اولین بخش مرتبط با مردم است. خواهش می‌کنیم مردم ضمن احترام به شانیت کودکان کار حتما با رعایت اخلاق به این موضوع توجه کنند هر مقدار کمک شما به آن‌ها منجر به افزایش آن‌ها خواهد شد.
وی افزود: از مردم خواهش می‌کنیم به جای کمک به کودکان کار از طریق ان جی اوها و خیریه‌ها از این کودکان حمایت کنند. این کار باعث میشود این کودکان مجموعه‌ای از حمایت‌ها را دریافت کنند. با کمک نقدی به کودکان تنها بخشی از نیاز‌های روزانه آن‌ها رفع میشود. اما ان جی اوها از طریق حمایت‌ها و همکاری با دستگاه‌ها نتایج بهتری را رقم بزنند.
علیگو ادامه داد: از دیگر چالش‌های این حوزه ارتباطی است که بین دستگاه‌ها وجود دارد، در واقع خلایی در این باره می‌بینیم. به طور نمونه موضوع اتباع یکی از موضوعاتی است که اهمیت زیادی دارد. مسئولیت اتباع غیرقانونی مشخص نیست و نمی‌دانیم چه کسانی مسئولیت این اتباع را بر عهده دارد. لازم است که سیاست‌های جدیدی در این باره تدوین شود.
مدیرکل امور اسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: درباره مسائل بین دستگاهی یکی از بحرانی‌ترین چالش ها، نگاه‌های سیاستی در دستگاه هاست. هم‌سیاست شدن دستگاه‌ها بسیار مهم است. الان در کشور وضعیت خوبی داریم، اما به لحاظ مطلوب فاصله است. سه دستگاه شهرداری، وزارت کار و بهزیستی و حتی دستگاه‌های دیگر مثل وزارت دادگستری با هم همسو هستند، اما در کل در رابطه با موضوع کودکان کار ۱۹ دستگاه در کشور داریم و این‌ها باید همنگاه و هم نظر باشند تا اقدامی درست شکل بدهیم.
وی اظهار کرد: هر کدام از نکاتی که عرض کردم اگر درست انجام نشود انگار کاری انجام نشده است. در سال ۹۹ حدود ۹ ماه کار انجام دادیم. همکاران من در خیابان حضور داشتند و به مردم مشورت می‌دادند. اما یک اتفاق در کشور همسایه ما باعث شد تمام خیابان‌های ما پر از کودک کار شود.
مدیرکل امور اسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: قطعا موضوع کودکان کار موضوعی چندوجهی است و نمی‌توانیم موضوع را به فرهنگ و سیاست و یا اقتصاد تقلیل بدهیم. حتما لازم است تمام جنبه‌ها را با هم ببینیم و به مدل‌های بین المللی توجه کنیم. باید حتما در موضوع اتباع یک تصمیم ملی گرفته شود و تکلیف کودکان اتباع غیرقانونی مشخص شود.
وی خاطرنشان کرد: ما نمی‌گوییم کودک نباید مهارت یاد بگیرد، اما هیچ کاری نباید به کودکی یک فرد آسیب بزند و یا جلوی تحصیل او را بگیرد. این موضوع بسیار اهمیت دارد. نظارت بر کودکان در کارگاه‌ها بسیار مهم است. مطالبه ما ممنوعیت کودکان زیر ۱۵ سال چه ایرانی و چه اتباع است. این ممنوعیت باید اجرا شود و با کارگاه‌های متخلف هم باید برخورد شود.
علیگو یادآور شد: در هنگام تصویب بودجه و منابع مالی برای حوزه کودکان کار این مسئله مدنظر قرار نمی‌گیرد که این کودکان در شرایطی به خیابان‌ها می‌آیند که از یک خانواده هستند و خانواده‌های آنان معمولا مورد توجه قرار نمی‌گیرند. این کودکان بسیار زیاد هستند و ۵۰ درصد از آن‌ها از خانواده‌های بالای ۴ نفر هستند. منابع مالی باید حمایت حداکثری از یک خانواده ۵ الی ۶ نفره باشد.
مدیرکل امور اسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در پایان گفت: کودکان کار نیاز به حمایت‌های پزشکی و رواشناسی دارند. در مراکز خود به این موضوع توجه می‌کنیم که مدل ما از کودکان کار زندان نیست، مدل ما حمایتی نیست. تلاش ما این است که کودک را با خانواده اش بازپیوند بدهیم.
شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار:۲۰ خرداد ۱۴۰۱، کد خبر: ۸۴۷۸۳۵۰۶، www.irna.ir
وی افزود: موضوع درآمد‌های کودکان کار نیز مهم است. رقمی را نمی‌گویم، اما باید به نکته‌ای توجه کنیم. هر یک ریالی که شما به کودکان کار می‌دهید منجر به فرو رفتن این کودکان در سطح آسفالت خیابان‌ها و سلب امکان توانمندسازی آن‌ها خواهد شد. باید به این موضوع توجه کنیم که این مدل خوبی برای کمک کردن به کودکان کار نیست.
علیگو ادامه داد: ما در سازمان بهزیستی بالغ بر ۱۴ هزار کودک را در مجموعه فعالیت‌های مرتبط با حوزه کودکان کار سازماندهی کرده ایم.
وی گفت: هم اکنون ۶۷ مرکز آموزشی و حمایتی داریم که این مراکز با همکاری ان جی اوها اداره میشود. این‌ها مجوز سازمان بهزیستی دارند. همچنین ۳۱ مرکز شبانه روزی داریم که به صورت دولتی اداره می‌شوند. البته ما در سازمان، دستورالعمل مراکز شبانه روزی کودکان کار و خیابان را درماده ۲۶ قانون آماده کرده ایم تا از ظرفیت ان جی اوها در نگهداری شبانه کودکان کار هم بهره‌مند شویم.
مدیرکل امور اسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور اظهار داشت: لازم است به این نکته اشاره کنم که مسئله کودکان کار و کار در خیابان و حتی زباله گردی هر کدام شرایط و اقدامات مداخلاتی خاص خودش را دارد. این‌ها یکی از جلوه‌های آسیب زای اجتماعی ماست. این اتفاق حاصل فرآیند‌های متعدد و مسائل اقتصادی در منطقه و کشور‌های همسایه است. چه مسائل اقتصادی و چه مسائل سیاسی و فرهنگی به شدت موثر است.
علیگو یادآور شد: در موضوعات کودکان کار و زباله گردی ما سه دستگاه مسئول داریم. شهرداری ها، وزارت کار، رفاه و تامین اجتماعی و سازمان بهزیستی کشور. سیاست‌های این نهاد‌ها در مواجهه با کودکان کار بسیار مهم است و اینکه چقدر با هم هماهنگی دارند.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: وضعیت فعلی که در آن به سر می‌بریم به اینگونه است که قرارگاه‌هایی شکل گرفته است که در این قرارگاه‌ها دوستان و همکاران ما در شهرداری، وزارت کار و وزارت دادگستری به تعاملات سازنده‌ای رسیده اند. اینکه سیاست‌های ما در مواجهه با این پدیده چگونه باید باشد از مهم‌ترین مسائل و مدل‌های حل مسئله در رابطه با این معضل است.
علیگو افزود: قطع یقین توجه به حلقه‌های میانی، ان جی اوها، گروه‌های مردمی و گروه‌های جهادی و گروه‌هایی که دولتی نیستند و از بطن مردم بیرون آمده اند از روش‌ها و مسیر‌های حل برون رفت از این وضعیت است.
وی گفت: مسئله دوم نوع نگاه به این کودکان است. اول از همه باید بپذیریم کودکان مقصر این فرآیند نیستند و یکی از معلولین این فرآیند اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی محسوب می‌شوند. پس ما با کودک قصد برخورد نداریم و هر سیاستی که حاکی از برخورد با کودکان کار است قطعا سیاستی غلط است.
علیگو خاطرنشان کرد: مسئله دیگر این است نگاه ما تا زمانی که برای حل مسئله کودکان کار معطوف به خود کودک باشد و دنبال توانمندی سازی کودک می‌گردد منجر به نتیجه‌های مطلوب نخواهد شد. به این دلیل که بستر خانواده‌هایی که این موضوع را شکل داده همچنان پابرجاست. پس در سیاست دوم نگاه خانواده محوری در حمایت بسیار اهمیت دارد.
وی ادامه داد: برخی از طرح‌های مختلف در کشور ایجاد و منجر به آسیب بیشتر به کودکان شده است. ما به دنبال حمایت‌های اجتماعی از خانواده‌های کودکان کار هستیم. همچنین در کنار آن باید به توانمندسازی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بپردازیم. قطعا فرآینده‌های اقتصادی مهم هستند، اما لزوما همه خانواده‌های فقیر کودکان آن‌ها در خانواده‌ها حاضر نیستند.
علیگو گفت: مدل سیاست خانواده محور و در گام دوم مدل توجه به ان جی اوها بسیار مهم هستند. فراینده‌های سازمان بهزیستی بر اساس این الگو استوار است.
مدیرکل امور اسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: خوشبختانه در کشور به یک همزبانی بین دستگاه‌ها رسیده ایم. همه دستگاه‌ها اذعان دارند که روش‌های ضربتی و دفعی برای حل مسئله کودکان کار جوابگو نیست و باید مدل‌های عمیق و مددکارانه و البته خانواده محور را در پیش گرفت. در همین راستا اقدامات خوبی انجام شده است و جلسات استانداری در این رابطه شکل می‌گیرد. سازمان بهزیستی نیز برنامه اقدام و عملی را تدوین کرده است.
علیگو اضافه کرد: این برنامه با رویکرد مددکارانه طراحی شده است و برای طراحی حمایت‌های مستمر تلاش می‌کند. شکل گیری الگو‌های خانواده محور نیز جزو این برنامه است. با این روش تا حد مطلوبی مسئله کودکان کار ساماندهی میشود.
وی یادآور شد: مسئله ورود اتباع به کشور بسیار قابل توجه است. بیش از ۸۰ درصد این کودکان اتباع هستند. اما در برنامه اقدام و عمل مراکز و مجموعه‌ها را تجهیز می‌کنیم تا سنجش عنبیه را راه بیندازیم تا از طریق شاخص‌های بیومتریک افراد را شناسایی و کد دار کنیم. این مسئله کمک می‌کند تا کودکان را به صورت سیستماتیک شناسایی کنیم و در بانک اطلاعات این مشخصات را نگه می‌داریم. هم اکنون یکی از چالش‌های مهم درباره کودکان کار نداشتن اوراق هویتی است.
مدیرکل امور اسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: چالش‌های پیش روی حل مسئله کودکان خیابان در سه بخش قابل تقسیم بندی است که اولین بخش مرتبط با مردم است. خواهش می‌کنیم مردم ضمن احترام به شانیت کودکان کار حتما با رعایت اخلاق به این موضوع توجه کنند هر مقدار کمک شما به آن‌ها منجر به افزایش آن‌ها خواهد شد.
وی افزود: از مردم خواهش می‌کنیم به جای کمک به کودکان کار از طریق ان جی اوها و خیریه‌ها از این کودکان حمایت کنند. این کار باعث میشود این کودکان مجموعه‌ای از حمایت‌ها را دریافت کنند. با کمک نقدی به کودکان تنها بخشی از نیاز‌های روزانه آن‌ها رفع میشود. اما ان جی اوها از طریق حمایت‌ها و همکاری با دستگاه‌ها نتایج بهتری را رقم بزنند.
علیگو ادامه داد: از دیگر چالش‌های این حوزه ارتباطی است که بین دستگاه‌ها وجود دارد، در واقع خلایی در این باره می‌بینیم. به طور نمونه موضوع اتباع یکی از موضوعاتی است که اهمیت زیادی دارد. مسئولیت اتباع غیرقانونی مشخص نیست و نمی‌دانیم چه کسانی مسئولیت این اتباع را بر عهده دارد. لازم است که سیاست‌های جدیدی در این باره تدوین شود.
مدیرکل امور اسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: درباره مسائل بین دستگاهی یکی از بحرانی‌ترین چالش ها، نگاه‌های سیاستی در دستگاه هاست. هم‌سیاست شدن دستگاه‌ها بسیار مهم است. الان در کشور وضعیت خوبی داریم، اما به لحاظ مطلوب فاصله است. سه دستگاه شهرداری، وزارت کار و بهزیستی و حتی دستگاه‌های دیگر مثل وزارت دادگستری با هم همسو هستند، اما در کل در رابطه با موضوع کودکان کار ۱۹ دستگاه در کشور داریم و این‌ها باید همنگاه و هم نظر باشند تا اقدامی درست شکل بدهیم.
وی اظهار کرد: هر کدام از نکاتی که عرض کردم اگر درست انجام نشود انگار کاری انجام نشده است. در سال ۹۹ حدود ۹ ماه کار انجام دادیم. همکاران من در خیابان حضور داشتند و به مردم مشورت می‌دادند. اما یک اتفاق در کشور همسایه ما باعث شد تمام خیابان‌های ما پر از کودک کار شود.
مدیرکل امور اسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: قطعا موضوع کودکان کار موضوعی چندوجهی است و نمی‌توانیم موضوع را به فرهنگ و سیاست و یا اقتصاد تقلیل بدهیم. حتما لازم است تمام جنبه‌ها را با هم ببینیم و به مدل‌های بین المللی توجه کنیم. باید حتما در موضوع اتباع یک تصمیم ملی گرفته شود و تکلیف کودکان اتباع غیرقانونی مشخص شود.
وی خاطرنشان کرد: ما نمی‌گوییم کودک نباید مهارت یاد بگیرد، اما هیچ کاری نباید به کودکی یک فرد آسیب بزند و یا جلوی تحصیل او را بگیرد. این موضوع بسیار اهمیت دارد. نظارت بر کودکان در کارگاه‌ها بسیار مهم است. مطالبه ما ممنوعیت کودکان زیر ۱۵ سال چه ایرانی و چه اتباع است. این ممنوعیت باید اجرا شود و با کارگاه‌های متخلف هم باید برخورد شود.
علیگو یادآور شد: در هنگام تصویب بودجه و منابع مالی برای حوزه کودکان کار این مسئله مدنظر قرار نمی‌گیرد که این کودکان در شرایطی به خیابان‌ها می‌آیند که از یک خانواده هستند و خانواده‌های آنان معمولا مورد توجه قرار نمی‌گیرند. این کودکان بسیار زیاد هستند و ۵۰ درصد از آن‌ها از خانواده‌های بالای ۴ نفر هستند. منابع مالی باید حمایت حداکثری از یک خانواده ۵ الی ۶ نفره باشد.
مدیرکل امور اسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در پایان گفت: کودکان کار نیاز به حمایت‌های پزشکی و رواشناسی دارند. در مراکز خود به این موضوع توجه می‌کنیم که مدل ما از کودکان کار زندان نیست، مدل ما حمایتی نیست. تلاش ما این است که کودک را با خانواده اش بازپیوند بدهیم.
شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از خبرگزاری ایرنا، تاریخ انتشار:۲۰ خرداد ۱۴۰۱، کد خبر: ۸۴۷۸۳۵۰۶، www.irna.ir
برگزیده ها
ناشناس
۰۹:۳۵ - ۱۴۰۱/۰۳/۲۱
پاسخ
ساماندهی کودکان کار به کنار. علت این که بچه ها مجبور به کار کردن هستند چیه؟