شعار سال چند روز پیش در خبری با عنوان طالب اگر شریعت فهم بود، طهارت درست میگرفت، بربریت در دین اسلام از نشانگان چیست آقایان شریعت دان؟! هشدار اولیه به طالبان را ارایه کرده بود. هشداری که احتمالا در رسانههای داخلی هم چندان مورد توجه قرار نگرفت. اما من بعد باید بشکل ویژه تری دنباله گیری شود. از دولت تقاضا میگردد دعوی رسمی حقوقی و خود از طالبان را در خصوص حق آبه را شروع کند. در صورت عدم تمکین حقوق بین الملل و دیپلماسی رسمی، پیشنهاد زدن موشکی سد کمال خان بعد از دادن فرصت یک ماهه سازش را بعنوان دفاع مشروع در برابر حقوق و منافع ملی را داریم.
شعار سال: روز گذشته (یکشنبه) نقطهی عطفی در
روابطِ یک سالهی “ایران و طالبان” بود؛ جایی که ایران اندکی از سیاست صبر و مدارا با تجاوزهای مرزیِ گاه و بیگاهِ نیروهای طالبان فاصله گرفته و جوابِ “گلوله”های طالبان را با “توپ” داد.
حاصل نیز چند کشته و زخمی در بین نیروهای متجاوز بود…
این حادثه حامل نکات قابل توجهی است:
۱_ جمهوری اسلامی ایران فرصت لازم را برای اجرای سیاستهای حُسن همجواری به حاکمانِ جدید و تازه به دوران رسیده در افغانستان داده و پس از حدود یک سال، دوران صبر راهبردی به سر رسیده است.
۲_ یکی از مهمترین مطالباتِ ایران از همسایهی شرقی فارغ از رژیم حاکم بر آن؛ دریافت حق آبهی ایران از رود هیرمند در افغانستان است که سالهاست افغانستان چه در دورهی دولت آمریکاییِ اشرف غنی و چه در دورهی طالبان، با ساخت سد و منحرف کردن مسیر طبیعیِ آب، از دادنِ حق آبهی ایران خودداری میکند که منجر به خشکی دریاچه هامون و بخشی از سیستان و بلوچستان شده است.
لجاجت طرفِ افغان در این زمینه در حدی است که به گفتهی کارشناسان از ابتدای فروردین ۱۴۰۰ سد انحرافی کمالخان در ۷۰ کیلومتری مرز ایران بر بستر اصلی رودخانه هیرمند در ولایت نیمروز افغانستان به بهرهبرداری رسیده و طرف افغان در سال آبی جاری (۱۴۰۱)، حدود ۹۵۰ میلیون مترمکعب جریان آب رود هیرمند را که در صورت نبودن سد کمالخان بهصورت طبیعی و تاریخی به سمت هامون و منطقه سیستان جریان مییافت و حقآبه ایران از آن تأمین میشد به سمت شورهزار گودزره در افغانستان منحرف کرده و آن شوره زار را به شورابه، تبدیل کرده است!
۳_ از ابتدای به قدرت رسیدن طالبان دولت ایران تلاش کرد مشکل حق آبه ایران را با دیپلماسی و مذاکره حل کند، اما طالبان به دلایلی که مشخص نیست؛ تا کنون از دادنِ حق ایران خودداری کرده تا جایی که چند روز پیش وزیر خارجه ایران در گفتگو با وزیر خارجه طالبان، برای اولین بار علنا هشدار داد ادامه سیاست فعلی طالبان دربارهی حق آبهی ایران، بر سایر روابط و سطوح همکاریهای دو کشور تاثیر منفی خواهد گذاشت.
۴_ در همین رابطه به نظر میرسد پاسخ متفاوت و شدیدترِ مرزبانی ارتش جمهوری اسلامی ایران به تجاورز مرزی نیروهای طالبان با آتشِ توپخانه که کشته و زخمی شدن چند نیروی طالبان را نیز به دنبال داشت؛ بی ارتباط با هشدار وزیر امور خارجه به طالبان و سختتر شدنِ موضع ایران در برابر این گروه نباشد…
۵_ جمهوری اسلامی ایران اگرچه به درستی ایجادِ تخاصم و درگیری با طالبان را به “مصلحت” نمیداند؛ اما واقعیت این است که در صورت ادامه سیاستهای طالبان در ضربه زدن به منافعِ مردمِ ایران همچون ندادنِ حق آبهی هامون در سیستان و بلوچستان، طالبان به منافعِ حیاتی ایران تعرض کرده و باید مورد مجازات و اعمالِ قدرت، با هدفِ تغییرِ رفتار قرار گیرد…
۶_ در همین رابطه ایران کارتهای مختلفی برای برخوردهای کم هزینه با طالبان در اختیار دارد که محدود کردن ارسال کالاهای اساسی به افغانستان به ویژه سوخت و به چالش کشیدنِ قدرت و امنیتِ نیروهای طالبان با کمکِ متحدانِ خود؛ از جملهی آنها است که استفاده از آنها با وجودِ اینکه هزینهی خاصی را به ایران تحمیل نمیکند، اما هزینههای بسیار زیادی برای طالبان و سیستمِ قرون وسطاییِ آنها خواهد داشت.
۷_ علاوه بر موارد یاد شده، اتفاق بسیار مهمی که اخیرا رخ داده و نباید مغفول بماند، سپردن وظیفهی تامین امنیت و سیستم حراست فرودگاههای مهم افغانستان از سوی طالبان به یک شرکت اماراتی است که گفته میشود با اسرائیلیها رابطهی قوی و تنگاتنگی دارد…
این اتفاق به این معنا است که طالبان آگاهانه یا نادانسته (که بسیار بعید است) کنترل و امنیت فرودگاههای افغانستان را به اسرائیلیها واگذار کرده است…
۸_ بدیهی ست که سپردنِ امور امنیتیِ فرودگاههای افغانستان به صهیونیستها، اقدامی علیه امنیت ملی و مصالح ایران است و مطمئنا این اقدام طالبان نیز از دیدِ نیروهای نظامی و امنیتی ایران؛ پنهان و بدونِ پاسخ نخواهد ماند.
۹_ در پایان یادآوری میکنیم که “طالبان” نباید سیاستهای اعلامیِ آیت الله علی خامنهای رهبر ایران در قبال این گروه را که رسما و علنا در شهریور ماه سال گذشته (۱۴۰۰) اعلام شد را، فراموش کند.
ششم شهریور ماه سال گذشته آیت الله خامنهای فرمانده کل قوای ج. ا. ا در دیدار با هیات دولت جدید (سیزدهم) برای نخستین بار به صورت علنی نسبت به حوادثِ آن روزهای افغانستان (فرار نظامیان آمریکایی از این کشور و تقدیم آن به نیروهای طالبان) موضع گیری و اظهار کردند:”… به هرحال ما طرفدار ملت افغانستان هستیم. دولتها میآیند و میروند. آنکه باقی میماند، ملت افغانستان هستند و نوع رابطه ما با دولتها بستگی دارد به نوع رابطه آنها با ما”.
مجید معتمدی _ روزنامه نگار
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت اقتصاد سالم، تاریخ انتشار:۱۰ مرداد ۱۴۰۱، کدخبر: ۴۶۴۵۲، eghtesadsalem.com