* قم؛ فقیرترین استان از نظر فضای ورزشی

دکتر قدرت‌الله باقری، مشاور پژوهشی اداره کل ورزش و جوانان و استاد دانشگاه که سوابق روشنی در حوزه ورزش دارد در این باره گفت: بزرگ‌ترین دغدغه و چالش قرن ما سلامتی است و وزارت ورزش و جوانان به این نتیجه رسیده که اولویت مردم ما باید سلامتی باشد.

وی افزود: در زمینه سلامت عمومی وضعیت وخیمی داریم و آمار ۶ برابری بیماری‌های قلبی عروقی نسبت به میزان متوسط جهانی نشان می‌دهد در این زمینه باید اقدام عاجلی انجام شود. مشکل اساسی‌تر ما این است که درصد زیادی از بیماران قلبی عروقی در کشور ما می‌میرند و ۱۰ تا ۱۵ درصد مردم، دیابت دارند. این آمار افرادی است که از بیماری دیابت خود مطلع هستند و اگر کسانی را که از بیماری خود آگاه نیستند به این آمار اضافه کنیم، مقدار آن به ۳۰ درصد هم می‌رسد.

باقری معتقد است مشکل کم تحرکی در جامعه ما باید حل شود و در این میان قم یکی از فقیر‌ترین استان‌های کشور از نظر فضای ورزشی است. به گفته وی، تنها ۳ درصد جمعیت در کشور ما به صورت سازمان یافته در ورزش فعالیت دارند در حالی که در فنلاند، آمریکا، دانمارک و استرالیا این آمار بین ۵۰ تا ۸۰ درصد است.

این مدرس دانشگاه و بدنساز سابق تیم ملی فوتسال به مثال جالبی اشاره کرد: روزی که به استخر می‌روید به کسانی که می‌خواهند وارد آب شوند دقت کنید. هر کس وارد آب می‌شود با لبخند این کار را انجام می‌دهد زیرا احساس نوعی نشاط می‌کند و این، یعنی ورزش می‌تواند نشاط آور باشد و لبخند را به لب‌ها بیاورد و دارویی ضد افسردگی است.

باقری گفت: بهره وری کارمندان ما پایین است که دلیل آن مشخص نشده اما واقعیت این است که کارمندان و کارگران ما قشر عظیمی هستند و باید برای سلامتی آن‌ها فکری اساسی کرد. بانوان خانه‌دار مشکلات زیادی دارند و اتفاقاتی که در شهر و کشور ما در حوزه سلامت رخ می‌دهد مربوط به کم تحرکی است که در نگاهی کلان، در افزایش بزهکاری و مسائل اقتصادی اثر دارد.

به عقیده مشاور پژوهشی اداره کل ورزش و جوانان استان قم، فرهنگ ورزش در قم به خوبی جا نیفتاده و در ‌‌نهایت بیماری‌هایی مثل افسردگی و مشکلات ستون فقرات سبب می‌شوند که شخص به سمت ورزش کشیده شود. به عبارت دیگر تا زمانی که شخص به این بیماری‌ها دچار نشود به سمت ورزش نمی‌آید و این، مشکل فرهنگی در ورزش است. در حوزه ورزش و جذب همگانی مردم در قم به ورزش و تحرک، توجه به ۲ نکته ضروری است که در مورد اول، فضای ورزشی مورد نیاز باید برای انجام فعالیت‌های ورزشی مردان و زنان فراهم باشد و مورد دوم به فرهنگ ورزش مرتبط است. یعنی شخص، ورزش را در برنامه روزانه خود قرار دهد که خود، نیازمند تبیین اهمیت ورزش برای سلامتی افراد است.

* یک تجربه ناموفق

ورزش صبحگاهی و ایستگاه‌های آن در برخی بوستان‌های شهر، تجربه ناموفقی از برنامه توسعه ورزش همگانی بود که هرگز نتوانست در جذب مردم به صورت انبوه و قابل توجه به ورزش اثرگذار باشد. حتی قراردادن وسایل ورزشی در بوستان‌های سطح شهر، گرچه به خودی خود حرکتی مثبت بود و می‌توانست سر آغاز تحولی عمیق در موضوع جذب مردم به ورزش باشد اما گشت و گذاری در شهر در ساعات مختلف و نگاهی به استقبال مردم از این وسایل ورزشی نشان می‌دهد اهداف متولیان امر از نصب این دستگاه‌های ورزشی برای جذب مردم به طور شایسته برآورده نشده است.

موضوع جذب مردم به ورزش، پیش از آنکه برنامه‌ای با محوریت ورزش باشد، برنامه‌ای بر مبنای فرهنگ است و باید به تدریج جای خود را در زندگی آحاد جامعه باز کند. سیاست ارعاب مردم از آینده‌ای که در آن کم تحرکی راه را برای ورود بیماری‌هایی چون چاقی، فشار خون، دیابت و قرار گرفتن در معرض انواع سکته‌ها و سرطان‌ها باز می‌کند بخشی از برنامه جذب مردم به ورزش بوده است و از سوی دیگر، سیاستی متفاوت با رویکرد تشویق و اهدای پاداش در همایش‌های پیاده روی خانوادگی همان هدف را دنبال می‌کرده است اما در قم، متولیان امر پیش از آنکه به دنبال سیاست ارعاب یا تشویق باشند دریافته‌اند مشکلات سخت افزاری گام نخست برای تغییر اوضاع است.

* وضعیت نامناسب و ناکافی مکان‌های ورزشی

روح‌الله رمضانی معاون اداره کل ورزش و جوانان استان قم وضعیت سالن‌ها و اماکن ورزشی را برای ایجاد تحول عمیق در ورزش همگانی قم نامناسب و تعداد آن‌ها را ناکافی می‌داند و معتقد است برای ایجاد طرح تحول ورزش همگانی در قم تمامی نهاد‌ها از جمله شهرداری قم، آموزش و پرورش، صدا و سیما و استانداری باید وارد میدان شوند.

وی گفت: در صورتی که نهادهای دارای فضاهای ورزشی مناسب مثل شهرداری و آموزش و پرورش همکاری کنند و فضاهای خود را به طور شایسته در اختیار ورزش همگانی قرار دهند می‌توانیم ۸۰ پایگاه ورزش همگانی در سطح شهر دایر کنیم و فرهنگ سازی لازم را نیز از طریق تبلیغات، مشارکت صدا و سیما و همراهی ادارات و ارگان‌ها انجام دهیم.

* مشکلات سخت‌افزاری برای ورزش بانوان

معصومه ظهیری که مسئولیت اداره کل امور بانوان و خانواده استانداری قم را بر عهده دارد وضعیت ورزش بانوان در قم را با مشکلات سخت افزاری این قشر در ارتباط مستقیم می‌بیند. وی تصریح کرد: بانوان قمی نه فضای مناسبی برای ورزش در اختیار دارند و نه فرهنگ مناسب برای حضور در فضاهای ورزشی برای آن‌ها ایجاد شده است.

بسیاری از زنان شاغل یا خانه دار در قم همیشه با این سوال مواجه هستند که برای ورزش کردن باید به کجا مراجعه کنند و سوال اینجاست که یکی دو پارک مخصوص ویژه بانوان با امکانات یا امنیتی ضعیف برای یک زن، کفاف تمام نیازهای سخت افزاری ما را می‌دهد؟

نگاهی به وضعیت سالن‌های ورزشی در سطح شهر قم از یک سو و فقدان یک سالن تخصصی ورزش بانوان در قم از سوی دیگر به خودی خود تاییدکننده دغدغه‌های ظهیری در مورد ورزش بانوان و جذب بانوان قمی به ورزش است.

با وجود تاکید وزارت ورزش و جوانان بر توسعه ورزش همگانی و تشکیل شورای عالی ورزش همگانی در مراکز استان‌ها، هنوز مشخص نیست مردم قم چه زمانی و با چه کیفیتی ورزش را در برنامه خود خواهند گنجاند و موانع اولیه برای این هدف چه زمانی برداشته خواهد شد اما عزم جدی تمام دستگاه‌ها برای رسیدن به این هدف و ایجاد موجی تاثیرگذار بین مردم که بدون شک نقش دولت در آن کلیدی است می‌تواند سبب برداشته شدن گام‌هایی اساسی در این جهت باشد.

* تشکیل شورا؛ راه حل ترغیب مردم به ورزش

توسعه ورزش در میان عموم مردم قم، به معنای تزریق نشاط و شادابی به مردم قم خواهد بود. در همین راستا شورایی در استانداری قم آغاز به کار کرده که قرار است در جلسات ماهانه، به دنبال راه حلی برای مشکل بزرگ دوری مردم قم از ورزش باشد.

مسئولان دستگاه‌های استانی با محوریت اداره کل ورزش و جوانان می‌خواهند اقدامی اساسی در این زمینه انجام دهند اما شواهد و قرائن اینطور نشان می‌دهد که تحول در ورزش همگانی نیازمند زمان و البته همبستگی دستگاه‌ها است و انتظار دگرگونی آنی در وضعیت فعلی انتظاری غیر منطقی است.

با این وجود می‌توان تشکیل این شورا را اقدامی مثبت برای بروز اتفاقات مطلوب در آینده ورزش و سلامت استان ارزیابی کرد و به امید روزهایی بود که سلامت مردم به یمن پشتیبانی ورزش، در شرایط ایمن تری قرار گیرد.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از رسانه خبری قم اسپورت، تاریخ انتشار: 27 مهر 1394، کدخبر: ۱۷۵۴، www.tasnimnews.com