دکتر رحمن قهرمان پور پژوهشگر و مدرس دانشگاه در این یادداشت به نقد دیدگاه ناسیونالیست های رمانتیک در ایران و آثار منفی این نوع دیدگاه در عرصه سیاست خارجی و اقتصاد و موانع ایجادی آن بر سر راه تعامل سازنده با جهان می پردازد.

داریوش رحمانیان استاد تاریخ دانشگاه تهران، در نشست «الزامات طرح پیمایش ملی سنجش وضعیت دانش و نگرش تاریخی ایرانیان» که دوشنبه ۵ تیرماه در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد، عنوان کرد: هر مردمی همان‌طور که اکنون را درک و تفسیر می‌کنند، در اکنون رفتار می‌کنند و در واقع کنش و رفتار آدمی همواره تکیه دارد بر درکی که از گذشته وجود دارد حتی درباره فرد هم همین طور است. اگر از فردی حافظه شخصی‌اش را بگیرد، سردرگم خواهد ماند؛ بنابراین هر گونه فعالیتی که فرد در زمان اکنون انجام می‌دهد، تکیه بر حافظه از خود و کسیتی و جایگاهش در جامعه دارد. این موضوع درباره مردم و جوامع دیگر هم صادق است و خیلی پیچیده‌تر.

وحید جلیلی در رابطه با کشتار و دفن دسته جمعی شهدای گوهرشاد می‌گوید، مصاحبه با ۷۵۶ بازمانده از کشتار و دفن دسته جمعی واقعه گوهرشاد ثبت شده است. هرجای دنیا در یک شهر یک شبه صد‌ها نفر را می‌کشتند به اندازه یک موزه آثار واقعی از آن جمع آوری می‌شد. بعد از بیرون کشیدن خاطرات گوهرشاد از غبار غفلت، باید دنبال جمع آوری اسناد موارد مشابه در قزوین، اصفهان و تبریز و... باشیم.

کتابخانه‌ای که دکتر علی شریعتی با رنج بسیار برای رشد علم و دانش مردم زادگاهش بنا کرده بود این روز‌ها به ویرانه‌ای تبدیل شده و کتاب‌هایش را زیر تلی از خاک‌ها مدفون کرده‌اند؛ این روز‌ها جوانان این منطقه در همان کتابخانه مشغول بازی پینگ‌پنگ هستند؛ گویی آنان از هزار دغدغه دکتر شریعتی برای پیشرفت فرهنگی این روستا یکی را هم نمی‌شناسند.

تاریخ ایران، با همه بدی‌ها و خوبی‌های آن، نیازی به ایدئولوژی ندارد. آنچه ایران را از همه کشور‌های همسایه متمایز می‌کند، تاریخی بودن یعنی غیر‌ایدئولوژیکی بودن تاریخ آن است و همین تاریخی بودن تاریخ ایران یعنی نفور بودن تاریخ ایران از همه نظریه‌هایی است که با مواد آن سازگار نیست نوشتن غیرایدئولوژیکی تاریخ ایران را ممکن می‌کند.

خیلی‌ها تمایلی به حضور مجدد خانم ابتکار در عرصه‌های سیاسی و مدیریتی ندارند. عملکرد سال‌های دور و نزدیک معصومه ابتکار، نشان دهنده ناتوانی‌ها و اهمال‌های عدیده قابل اثبات بوده است. سوال اینجاست که چرا باید کتاب خانم معصومه ابتکار در چنین شرایطی، بعنوان کتاب مسابقه کتابخوانی انتخاب شود؟ آیا همه چیز را به پای تصادف بگذاریم؟ منتظر دریافت توضیحات رئیس محترم جهاد دانشگاهی هستیم.

مریم سلیمی نمین گفت: ایرانیت در ایران نیز حتی اگر مسلمان نشده باشیم، مسیحی یا زرتشتی باشیم، ولی ایرانیت در ایران متأثر از اسلام است. اسلام، ارزش‌هایی را به ایرانیت ما اضافه کرده که نمی‌خواهیم آن را حذف کنیم. با نبود آن ارزش‌هایی را از دست می‌دهیم که جای دیگر قابل دستیابی نیست. ما با عاشورا عجین شده‌ایم و نمی‌توانیم پیام‌های عاشورا را نشنیده بگیریم. ایرانی که شجاع و غیور است، تن به زور نمی‌دهد و اگر قرار باشد، آزادی و محدوده اختیاراتش را محدود کند، جان می‌دهد. وقتی اسلام به آن اضافه شود درخشان‌تر خواهد بود.

به گفته ناصر فکوهی، ملت‌سازی و دولت‌سازی فرایندی ضروری است؛ اما ما در این فرایند به موفقیت نرسیدیم؛ چون در ایران مسائل نژادپرستی داریم.

محمدمهدی اسماعیلی در دیدار با علما و اصحاب فرهنگ و هنر اهل سنت با بیان اینکه اشتراکات فراوان مذاهب، مجالی برای اختلافات باقی نمی‌گذارد، تأکید کرد: «این چهارسال تلاش می‌کنیم که هیچ تمایزگذاری بین مذاهب و اقوام وجود نداشته باشد و برای همه احترام کامل قائل خواهیم بود.»

مجموعه‌ای شامل ۱۰۴ قطعه عکس مربوط به دارالمجانین تهران در سال‌های ۱۳۱۵ تا ۱۳۲۵ شمسی به سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اهدا شده است.

​علی‌اکبر رنجبر کرمانی محقق تاریخ معاصر بر اثر ابتلا به کرونا دار فانی را وداع گفت.

گویی روایت بدبختی، مهم‌ترین سرمایۀ فرهنگی ماست. اگر این سرمایه را از دست بدهیم، نه که فاقد فرهنگ خوشبختی هستیم، هویت ملی خودمان را از دست دهیم و دیگر نمی‌توانیم در بستری از بیزاری، شکوفا شویم و خوش بدرخشیم!

میرزا محمد علی محلاتی ملقب به حاج سیاح (متولد ۱۲۵۲ قمری/ ۱۲۱۵ خورشیدی/۱۸۳۶ میلادی – درگذشته ۱۳۴۳ قمری/ ۱۳۰۴ خورشیدی /۱۹۲۵ میلادی) کنشگر سیاسی مشروطه و سفرنامه‌نویس ایرانی-آمریکایی بود. او نخستین ایرانی است که رسماً تابعیت ایالات متحده آمریکا را پذیرفت.

کتاب «هویت ایرانی در گذر تاریخ: نقد و بررسی کتاب هویت ایرانی» تالیف عماد افروغ با پیش‌گفتاری از احمد اشرف از سوی نشر علم منتشر شد.عماد افروغ در این کتابضمن مرور فصول کتاب «هویت ایرانی.» به ارزیابی برخی از آنها، به طور عمده فصل‌های یک، دو، سه، چهار و هشت پرداخته و در پایان بحث خود را با یک نقد و ارزیابی نهایی و کوتاه به سرانجام رسانده است.

شاهنامه تنها کتاب دیروز‌های ایران نیست؛ کتاب اکنون و آینده ایران نیز هست. از بخت‌یاری و سرافرازی ماست که چراغ راهی، چون شاهنامه پیش روی ماست.

بیش از ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار پرونده (در حدود ۳۰۰ میلیون برگ) سند در ۵۰ سال گذشته در مخازن سازمان اسناد ملی ایران گردآوری و نگاهداری شده است.

در سفر مظفر‌الدین شاه قاجار به اروپا در سال ۱۹۰۵. م هنگام اقامت در مسکو این شایعه در ایران رواج گرفت که دولت ایران جزیره قشم را یا به دولت روسیه تزاری بخشیده یا فروخته و یا به آنان اجاره داده است. مظفرالدین شاه، درباره جزیره‌های ابوموسی و تنب بزرگ به صدر اعظم خود نامه‌ای می‌نویسد که در مطلب زیر می‌خوانید.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، روز ملی خلیج فارس را روز افتخار و اقتدار ایرانیان عنوان کرد و گفت: این روز امتداد هویت تاریخی و تمدن دیرپای ایران زمین است که بر شالوده مستحکم فرهنگ و هنر بنیان نهاده شده تا خلیج نیلگون همیشه فارس آن غیرقابل انکارترین سند هویتی در جهان باشد.

سرور بختی، رئیس موسسه فرهنگی اکو با صدور پیام با گرامیداشت روز ملی بزرگداشت عطار نیشابوری عطار نیشابوری بنیان‌گذار ادبیات نمادین در جهان و نخستین شاعری ست که از ادبیات تمثیلی و رمزگونه در شعر بهره گرفت و بیش از هر شاعر دیگری، به حکایت‌پردازی شهره شد.

اعلام شده است که یک همایش در تابستان سال ۱۴۰۰ قرار است در فومن در مورد «عبدالفتاح فومنی» یعنی تنها مورخِ «گیلانِ بیه پس» برگزار شود. صرف‌نظر از هر نقدی که به کار او داشته باشیم، کتاب او سرشار از داده‌هایی است که در مورد «گیلان بیه پس» در هیچ جایی دیده نمی‌شود. از این زاویه شاید نوشتن درباره‌ او و کتاب «تاریخ گیلان» او و همایشی که قرار است برگزار شود واجد اهمیت باشد.