محمد محمدعلی نامی آشناست. دست‌کم برای همه کسانی که دلبسته ادبیات داستانی ایران هستند. نویسنده‌ای جدی، پرکار و معلمی بااخلاق، منظم و بی‌غرض، انسانی درستکار و به‌شدت مهربان. او که سال‌ها بود در غربت زندگی می‌کرد، ۲۳ شهریور در حالی با جهان زندگان وداع گفت که ۷۵ سالش بود. غربتی اگرچه خودخواسته، اما موجب جدایی او از مردمانی که داستان‌های‌شان را نوشته بود. آثار داستانی محمدعلی، عمدتا داستان‌هایی توامان بهره‌مند از امکانات رئالیسم و سمبولیسم بودند و او در آن‌ها همواره دغدغه مردم سرزمینش را داشت و با زیست و مسائل آن‌ها در ارتباط عاطفی مدام و دوستانه بود. در مطلب زیر،گفت‌وگوی منتشرنشده‌ای با محمد محمدعلی نویسنده‌ای که در کانادا از دنیا رفت را میخوانید.

حمید زرین‌کوب سال ۱۳۱۵ در بروجرد متولد شد و دوران دبستان و دبیرستان را در آنجا گذراند. از کودکی این توفیق را داشت که به دلیل داشتن برادری، چون عبدالحسین زرین‌کوب در کنار خود با فضای ادبی انس بگیرد و به تدریج نزدیک‌ترین همیار و همکار برادر شود. ۳۶ سال از درگذشت حمید زرین‌کوب، منتقد و پژوهشگر پرکار ادبیات فارسی و همکار صدیق عبدالحسین زرین‌کوب در فعالیت‌های علمی و ادبی می‌گذرد.شاید یکی از بهترین تعاریف درباره مقام ادبی حمید زرین‌کوب را بتوان به متنی از مظفر بختیار نسبت داد و در آن آمده است: «دکتر حمید زرین‌کوب دانشمندی فرهنگ‌ور بود؛ ولی ارزش واقعی او در کمال انسانی‌اش بود، که افسوس به مدرسه و درس و کتاب هرگز میسر نشود و سینه‌ای آتش‌افروز خواهد. ادب درس را با ادب نفس توأم داشت. کم‌تر کس را نصیبه‌ی این توفیق و موهبت الهی دست می‌دهد، که خوانده‌ها و آموخته‌ها و یادداشت‌ها مایه‌ی معرفت و از خود برآمدن شود. درواقع زندگی کوتاه و بارور حمید زرین‌کوب، همه در مهر به انسان و پژوهش در لطیف‌ترین میراث ذوق و ادب و هنر انسان‌ها سپری شد. او پژوهشگری نوجو و نوآور بود.

بهرام مقدادی (زاده ۱۳۱۸) مترجم و استاد بازنشسته ادبیات انگلیسی دانشگاه تهران است. مقدادی در سال ۱۳۱۸ در رشت زاده شد. پس از تحصیلات مقدّماتی به دانشسرای عالی تهران رفت و انگلیسی خواند. سپس با بورسیه دولت ایران به دانشگاه کلمبیا رفت و پس از شاگردی استادانی چون لیونل تریلینگ و رابرت بون در سال ۱۹۶۹ میلادی با رساله‌ای دربارهٔ رابرت گریوز دکتری در انگلیسی گرفت. او پس از بازگشت به ایران به توصیهٔ بدیع‌الزّمان فروزانفر استادی در دانشگاه تهران را آغاز کرد و تا میانه‌های دههٔ ۱۳۸۰ خورشیدی بدین کار ادامه داد. مقدادی سالیانی را نیز به تدریس ادبیات تطبیقی در دانشگاه‌های آمریکا گذرانده‌است.[۱] یکی از مهمترین آثار او کتاب فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی از افلاطون تا عصر حاضر است که به منتقدان برجسته و تئوری‌ها و تاریخچه نقد ادبی جهان می‌پردازد. مقدمه مقدادی بر مکبث شکسپیر هم از دیگر نوشته‌های اوست. از مقالات پرتعداد او به دو زبان فارسی و انگلیسی می‌توان به محتوای فلسفی نمایشنامه‌های هارولد پینتر و نقد جامعه شناختی گروه محکومین کافکا و Quest for truth in works of Franz Kafka اشاره کرد.بهرام مقدادی، در نهم اردیبهشت ماه 1402 در ۸۴ سالگی از دنیا رفت.

به طور میانگین در آمد یک نویسنده در سال ۱۴۰۱ حدود ۱۶ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان بود و با یک حساب سرانگشتی درآمد ماهیانه نیز برابر با یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است، البته این عدد میانگین است و می‌تواند برای افراد مختلف باشد.

مصطفی محدثی خراسانی، شاعر آئینی کشورمان تاکید دارد که تاکنون در کشورمان فاقد برنامه‌ریزی فرهنگی و جامع برای معرفی آثار ارزشمند ادبیات کلاسیک و معاصر در سطح جهانی و حتی کشورهای همسایه بوده‌ایم که این امر به کم‌کاری و بی‌رغبتی همسایگان عرب ما در ترجمه اشعار و داستان‌های ایرانی منجر شده است.

محمد کاظم کاظمی شاعر پارسی زبان افغانستان که مذت هاست در ایران ساکن می باشد، از شعر و ادبیات انقلاب می گوید. کاظمی با تفکیک نسل اول و دوم شعر انقلاب،کتاب هشت رود خود را به تبیین و بررسی آثار هشت شاعر نسل دوم شعر انقلاب اختصاص داده و آن را در ادامه کتاب ده شاعر انقلاب که به شعرای نسل اول پرداخته است، می داند. کاظمی در درباره رویکرد شعری جریان نسل دوم توضیحاتی داد. او در پاسخ به این پرسش که ایدئولوژی و مباحث اعتقادی در شعر دسته نخست از شاعران انقلاب پررنگ است، در نسل دوم شاعران انقلاب چه مسائلی بیشتر مد نظر قرار گرفته است، می‌گوید: این شاعران هم همان رویکرد را دارند؛ البته وقتی می‌گوییم نسل دوم، منظور نسل خیلی متمایز با نسل اول نیست .کاظمی در این متن به دو بحث شعر انقلاب در آستانه تبدیل شدن به سبک ادبی و تأثیر شعر انقلاب بر کشورهای فارسی‌زبان ، تاکید خاص دارد.

حمید اباذری نویسنده، معتقد است که امروز نویسنده‌های ما می‌توانند از قدرت ادبیات استفاده کنند و به نوشتن «کتاب‌های ناداستان» بپردازند و حفاظت از محیط زیست، مصرف بهینه منابع انرژی، اصول شهروندی و موارد دیگر را به بچه‌ها آموزش دهند.

محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: به زودی دیوان شعری از رهبری در قالب ​​​​​​نفیس در اختیار علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت.

در نشست بررسی نقش برگزاری رویداد بهترین انتخاب کتاب دفاع مقدس که اکنون به دوره بیستم رسیده است، دبیر علمی این رویداد بر کیفیت آثار و تولید متن خوب تاکید کرد و آن را ارجح بر صدبرابری کمی آثار این حوزه دانست.

محمدرضا هراتی معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در بازدید از کتابخانه عمومی باباطاهر تهران گفت: دو هزار و هفتصد کتابخانه بخش کودک و نوجوان دارند. بیش از ۸۰۰ نکته تربیتی و آموزشی درباره انس و الفت کودکان با کتاب وجود دارد که ما باید به آن توجه کنیم. به حوزه نرم افزاری در کتابخانه‌ها هم باید توجه داشت و در همین راستا ما بیش از هزار کتابدار متخصص کودک داریم که می‌توانند با کودکان ارتباط بگیرند و ... همه این موارد را بعنوان نقطه قوت می‌پذیریم و می‌پرسیم که چرا بحث تفکر و شیوه نشوتن، در اینم مکان فرهنگی خالی است؟ منتظر دریافت نظرات آقای هراتی هستیم.

راهپیمایی اربعین به‌عنوان یک پدیده برون متنی، بر متن ادبی روزگار ما تأثیر گذاشته و انگیزه سرایش اشعار فراوانی با موضوع عاشورا و قیام حسینی شده است. به عبارت دیگر، حرکت عظیم اربعین، گفتمان ادبی شعر معاصر را تغییر داده و روحی حماسی در کالبد شعر دینی و آیینی ما دمیده است.شعر اربعین پیش و بیش از پرداختن به بازماندگان باید در مسیر تمدن سازی گام بردارد و گفتمان عاشورایی را جهانی کند. از این منظر، تفکیک شعر عاشورایی از شعر اربعینی چندان ضرورت ندارد. شعر عاشورا و اربعین هم ریشه‌اند و باید مکمل همدیگر باشند. ما باید در حوزه شعر آیینی بیشتر به «وصل» بیندیشیم، نه «فصل». سیرت و حقیقت شعر عاشورایی و اربعینی یکی است.

هشت تن از مؤلفان مؤسسه لغت‌نامه دهخدا در نامه سرگشاده‌ای خطاب به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نسبت به وجود تنگنا‌های مالی و تصمیمات کارشناسی‌نشده و شتاب‌زده جدید اخطار دادند.همچنین مؤلفان «تعطیلِ موقّتِ تألیف لغت‌نامه بزرگ فارسی و قطع همکاری خود با مؤسسه» را به‌رغم انکار‌های چندباره ریاست و مسئولان جدید مؤسسه لغت‌نامه، مجدداً اعلام کرده‌اند.

این سه‌شنبه رفتن‌ها، چهار بار طول کشید و نوبت به من نرسید، بار پنجم، ساعت ۱۲ من توانستم آقای رئیسی را ببینم. در هر دیدار پنج نفر می‌توانستند به ترتیب شماره، وارد اتاق دادستان انقلاب شوند. نفر اول که آخوند پیری بود، به دادستان جوان و خوش‌تیپ انقلاب گفت اگر اجازه داشته باشد، بماند و به عنوان آخرین نفر با او خصوصی حرف بزند، اما رئیسی قبول نکرد. گفت: بفرمائید! خودم را معرفی کردم، رئیسی کمی نگاهم کرد، با لبخند گفت: «همون عباس معروفی معروف؟»

پیکر مرحوم هوشنگ ابتهاج شامگاه چهارشنبه (۲ شهریور ۱۴۰۱) به ایران منتقل شد و جمعه (۵ شهریور) از مقابل تالار وحدت تشییع خواهد شد.

وزیر محترم اطلاع دارند که در صورت نبود طرح تنفس در جنگل‌های کشور، تنها ۱۰ درصد نیاز چوبی (عام از کاغذ تا چوب) توسط تولیدات داخل فراهم شده و ۹۰ درصد وارد می‌شود؟ وزیر محترم مافیای خمیر کاغذ را می‌شناسند؟ وزیر حتی از پتانسیل استفاده از تفاله نیشکر در هفت تپه خبر ندارد که نمی‌گذارند به شکل مطلوب مورد بهره برداری قرار گیرد. حال چطور با این شرایط وعده خودکفایی در سه سال را می‌دهند؟ نکند گوش وزیر را با تولید کاغذ از پودر سنگ پر کرده اند؟ این شیوه تولید خودش هزاران حاشیه دارد جناب اسماعیلی.

بعد از برکناری سرپرست تألیف لغتنامه بزرگ فارسی، تعدادی از مولفان لغت نامه از جمله حسن انوری، سعید نجفی اسداللهی و رسول شایسته اعلام کردند، موقتا همکاری را با موسسه دهخدا قطع کرده و فعلا به موسسه دهخدا نمی‌روند.

هر چند درک ابتهاج از مسیر تاریخی - اجتماعی ایران سرشار از غم و اندوه است، اما امیدوارانه در جست و جوی «آسمان آفتابی» بر می‌آید. شاید تخلص شعری او به «سایه» هم قرابتی با درک غمگنانه اش از محیط پیرامونی داشته باشد. «ارغوان گونه بودن» و «ارغوانی زیستن» مدلی از زیست اجتماعی است که به انسان ایرانی پیشنهاد می‌دهد.

رئالیسم سوسیالیستی واژه‌ای است که نخستین بار احتمالا از سوی ماکسیم گورکی، رمان‌نویس و نمایشنامه‌نویس روسی، به کار رفته است. برخی گفته‌اند بوخارین، تئوریسین کمونیست و سردبیر روزنامۀ پراودا از ۱۹۱۷ تا ۱۹۲۷، نیز به اتفاق گورکی این واژه را در اتحاد جماهیر شوروی ابداع کرد. در واقع رئالیسم سوسیالیستی تز "هنر برای هنر" و "فرمالیسم" را نفی می‌کند و هدف هنر را "خلق زیبایی" نمی‌داند. برخی گفته‌اند هدف هنر "تعالی‌بخشی" است اما این ایده نیز در رئالیسم سوسیالیستی مردود است؛ چراکه تعالی بدون پرداختن به اهداف سوسیالیستی و کمونیستی، مقبول این سبک هنری نیست.

دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن شاعر، منتقد، نویسنده، مترجم و استاد دانشگاه تهران که در سال‌های اخیر در کشور کانادا و در کنار فرزندانش زندگی می‌کرد، روز سه‌شنبه در سن ۹۷ سالگی درگذشت.

هیچ نسلی بی‌نظریه و بی‌قهرمان نمی‌ماند و این چنین می‌شود که در پس یک انقلاب بزرگ، نسل‌هایی پدید می‌آیند که قهرمانانشان در بیرون از مرز‌ها و در نازل‌ترین سطح فرهنگی جامعه قابل تعریف است.