شیخ‌الرئیس، جدا از تألیفات متفرقی که دارد و همه آن‌ها هم فلسفی نیست، در دایره‌المعارف شفا که دارای قسمت‌های مختلفی است، به مباحث مختلفی از جمله منطق، طبیعیات، ریاضیات و الهیات پرداخته است؛ درنهایت هم به اخلاق می‌رسد. فلاسفه‌ی پیشین دارای چنین انتظامی در مباحث خود نیستند. چنین خدمت بزرگی را در عالم اسلام برای بار اول، ابن سینا انجام داده است.

استاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: «این‌که بگوییم انسان عادی زندگی، شغل و کار‌های روزمره خودش را دارد پس نیاز به فلسفه ندارد، اشتباه است. همین انسان عادی در برهه‌هایی از حیاتش به پرسش‌های بنیادین یا باور‌های پایه توجه می‌کند مانند این که آیا زندگی اش اصلا معنایی دارد، آیا باید امیدوار به آینده باشد، آیا او در این عالم تک و تنها و به حال خود رها شده است یا کائنات و چرخش روزگار حساب و کتابی دارد یا خیر.»

ترجمۀ آثار فیلسوفان غربی ضرورتی انکارناپذیر است و راه را برای شناخت سیر تفکر فلسفی در غرب باز می‌کند. در کشور ما مدتهاست که مترجمان به این مهم پرداخته اند، اما به نظر می‌رسد در این زمینه آسیب‌هایی وجود دارد که برطرف کردن آن‌ها زمینه را برای ترجمۀ بهتر متون فلسفی فراهم می‌آورد. در این باره با دکتر هدایت علوی تبار، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، به گفت و‍ گو نشسته ایم.

فیلسوف دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی به علت پژوهش در حکمت اشراق و سهروردی و احیای آن شهرتی بسیار دارد. وی با بررسی تمامی آثار و نوشته‌های شیخ شهاب‌الدین سهروردی تاکنون چندین کتاب مهم در رابطه با فلسفه و افکار این فیلسوف ایرانی نگاشته است. امروز ۸ مردادماه سالروز درگذشت شیخ شهاب‌الدین سهروردی معروف به شیخ اشراق است؛ به این بهانه نگاه دکتر ابراهیمی دینانی به شیخ اشراق جمع آوری شده است:

شیخ شهاب الدین سهروردی (۵۴۹–۵۸۷ ق / ۱۱۵۴–۱۱۹۱ م) مؤسس مکتب اشراقی در حکمت اسلامی یکی از فلاسفه‌ی بزرگ جهان اسلام است. سهروردی مشهور به شیخ اشراق حکمت نوری را بنیان نهاد و روش‌های نوئی را در فلسفه پایه گذاری کرد. دکتر قاسم پورحسن استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی تهران در گفتگوی اختصاصی از جایگاه حکمت اشراقی در دنیای مدرن می‌گوید.

پروفسور الجنابی اسلام شناس برجسته روسیه، همکار پژوهشی بنیاد ابن سینا و استاد دانشگاه دوستی ملل مسکو بر اثر کرونا درگذشت.

این روز‌ها معمولاً خلقت‌گرایی (creationism) با نظریه تکامل و در تقابل با آن مقایسه می‌شود. اگرچه این تقابل تا حدی صحیح است، اما همه ماجرا نیست. داستان این تضاد قدیمی‌تر از عمر داروین و دامنه آن گسترده‌تر از نظریه تکامل است.

تا حدی قابل‌توجه است که هر نویسنده خود را در یک فاصله انسان‌شناختی ایمن از جنبه‌های تاریک اخلاقی خشم که به دقت توصیف شده نگاه داشته است. اگر آنان قدم به جهان درونی نظریات خود می‌گذاشتند، به این نتیجه ساده و ویرانگر می‌رسیدند که پاسخ دادن به رفتارهای نادرست برای انسان‌ها ممکن نیست. در دنیایی بد نمی‌توان خوب بود.

در حال حاضر این یکی از بزرگ‌ترین سوالات بی‌‌جواب است: خودآگاهی اصلا چرا وجود دارد؟ آیا می‌توانیم توضیح دهیم که از نظر فرآیندهای فیزیکی چرا خودآگاهی وجود دارد؟ مطمئنا بین فرآیندهای مغز و خودآگاهی ارتباط وجود دارد و ما در زمینه محدود کردن گزینه‌ها برای تشخیص آن‌که چه فرآيندهایی در مغز بیشتر با خودآگاهی مرتبط هستند، پیشرفت زیادی داشته‌ایم؛ اما همچنان راه درازی پیش رو داریم.

مجموعۀ اسلام ایرانی کربن اثری است با دایره‌ای موضوعی در اندازۀ تاریخ اندیشه‌های فلسفی و معنوی ایران که به گفتۀ خود کربن گسترۀ محور‌ها و مباحث آن «بیش از حد گسترده است». وجه مشترک گسترۀ گستردۀ موضوعات این اثر، ایرانی بودن اندیشه‌هایی است که در آن توصیف و تحلیل شده است؛ یعنی اندیشه‌هایی ایرانی که در دامان اسلام بالیده‌اند.