برخورد‌های سیاسی و غیرعلمی با جریان‌ها و مکاتب علمی رایج در حوزه علوم انسانی؛ به جای مصاف اندیشه با اندیشه‌ورزی، زمینه را برای تصمیمات سیاسی حذفی فراهم می‌کند.

رهیافت و روش‌شناسی علوم اجتماعی به گونه‌ای است که از طریق پژوهش در کنش‌های جاری و واقعیت‌های نو شونده در جامعه و نیل به دریافت‌های جدید امکان می‌دهد تا باور‌های رایج و پیش‌فرض‌های منسوخ به چالش کشیده شوند و از این طریق امکان تصحیح مسیر ملت‌ها و جوامع بشری به وجود آید. انزوای علوم اجتماعی در ایران

«علوم اجتماعی را بگشایید/بگشاییم»، دعوتی است برای بازخوانی و بازسازی علوم اجتماعی. علومی که به‌واسطه ساخت تاریخی‌اش، توانسته ساختار‌ها و رشته‌ها، پژوهشگران، معرفت‌شناسی‌ها و روش‌شناسی‌های خاصی را در درون خود شکل دهد و بر کلیتِ دانش مسلط سازد و درمقابل، باب مشارکت را به روی دیدگاه‌ها و روش‌شناسی‌ها و معرفت‌شناسی‌های بدیل ببندد و بازیگران محدودی را به‌مشارکت بگیرد.

یک استاد دانشگاه معتقد است: «کم‌اهمیت جلوه دادن علوم انسانی عواقب خطرناکی را برای جامعه به دنبال دارد. یکی از این عواقب همین گرفتاری‌های اقتصادی است که ما در حال حاضر به آن دچاریم. اگر اقتصاد ما رشد نکرده و کشوری توسعه یافته نشدیم به این دلیل است که رشته‌ی علوم انسانی به طور کلی و رشته‌ی اقتصاد به طور خاص مورد غفلت واقع شده است. به دانش اقتصاد اهمیت ندادیم و حتی همه فکر کردیم که مدیر و اقتصاددان زاده شده ایم.»

زهره اخوان‌مقدم به آسیب‌شناسی مطالعات میان‌رشته‌ای در حوزه قرآن و حدیث پرداخت و بیان کرد: یکی از دلایل ممانعت‌ها یا نتیجه‌بخش نبودن تحقیقات کم‌سوادی برخی اساتید است. استادی که به رشته‌ای غیر از علوم قرآنی تسلط ندارد، در صورت اقبال دانشجو هم نمی‌تواند اقدام مطلوبی انجام دهد. دومین دلیل نیز ابهام در اهمیت و روش مطالعات میان‌رشته‌ای است.

علی جوادزاده می‌گوید: مازلیش برآن است که جامعه‌علمیِ علوم‌انسانی باید که کل‌بشریت باشد. البته این داعیه‌ای بسیار جسورانه است، که من آن را در امتداد آرمان مدرنیته‌ای می‌دانم که خود مازلیش متعلق به جریانِ‌تاریخی همان «مدرنیته» بود.

پرسش این است که برمبنای تحلیل کارکردی سه گانۀ ماهیت علوم انسانی، چگونه میتوان به تنظیم ساختار شبک‌های علمی- اجتماعی اندیشید؟ در پاسخ، با روش تحلیل مفهومی، از پرسش مسألۀ فوق پیرامون تحلیل کارکردی علوم انسانی، آغاز کرده تا نهایتاً به صورتبندی جدیدی مبتنی بر الگوی «مسأله – نوشتار» در درون شبکۀ علمی- اجتماعی، دست یابیم.

تحلیل ماهیت و ساختار علوم انسانی و سپس، نقش و کارکرد‌های آن در جامعه، یکی از مسائل مهم در قلمرو مطالعات فلسفه علوم انسانی است. برای علوم انسانی، دو نقش متصور است؛ نخست، مفهوم یابی مسائل («مسئله، چیست؟») و آنگاه، طراحی مسائل جدید («مسئله، کدام؟»).

منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، روز یک‌شنبه، ۱۲ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۰، در مراسم گرامی‌داشت مقام معلم و شهید دکتر مرتضی مطهری که به میزبانی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، به‌صورت مجازی شرکت و سخنرانی کرد.

علی اصغر سلطانی می‌گوید: اینکه می‌گویند ایرانی‌ها روحیه همکاری و کار گروهی ندارند چندان درست نیست. مشکل اساسی ما مشکلات ساختاری است که در آن کار گروهی تعریف نشده است. از این روست که پژوهش‌ها جدا جدا غیرهدقمند و غیرکاربردی خواهند بود.