شعارسال: ادامه شکار غیرمجاز پرندگان زمستان‌گذران در مازندران با وجود هشدار دامپزشکی و فعالیت رو به رشد مراکز عرضه لاشه و زنده این پرندگان سبب شده است تا مدعی‌العموم برای مقابله با این پدیده وارد عمل شود‌. برای هماهنگی در این زمینه نشست مشترک رئیس کل دادگستری، مدیرکل محیط‌زیست، فرمانده انتظامی، فرمانداران و دادستان‌های شهرستان‌های مازندران در ساری برگزار و برضرورت برخورد بدون چون و چرا با شکارچیان غیرمجاز پرندگان مهاجر با حضور و پیگیری جدی مدعی‌العموم تأکید شد‌.

محمدعلی تقوی‌فرد، رئیس کل دادگستری مازندران، در این نشست که در دفتر کارش برگزار شد، هشدار داد که اگر محیط‌زیست، فرمانداران، نیروی انتظامی یا هر دستگاه متولی دیگر در برخورد قاطع با شکارچیان متخلف پرندگان مهاجر کوتاه بیاید، دادستان‌ها و دادسراهای استان حقوق ضایع شده عمومی را هم به‌خاطر به خطر انداختن محیط‌زیست و هم تهدید سلامت عمومی با جدیت پیگیری خواهند کرد‌. شرکت‌کنندگان در این نشست با ابراز تأسف از کوتاهی تمامی مدیران پیشین و کنونی در مازندران در حوزه حفاظت محیط‌زیست گفت: هر چند فتیله شکار افسار گسیخته پرندگان مهاجر در مازندران طی سال‌های اخیر کمی پایین کشیده شده، اما با گزارش‌های اخیر اعلام شده مبنی‌بر تجارت پرندگان مهاجر در برخی از شهرهای استان ازجمله فریدون‌کنار و محمودآباد سبب شده تا دستگاه قضایی به‌عنوان مدعی‌العموم به‌صورت جدی پای کار بیاید‌.

گزارش‌های عینی از بازار پرندگان فریدون‌کنار به‌عنوان مهم‌ترین کانون عرضه لاشه پرندگان مهاجر و زمستان‌گذران که به نوعی بارانداز شکارچیان مجاز و غیرمجاز شمال کشور محسوب می‌شود و نشان می‌دهد هر گونه تصمیم و برخوردهای عملیاتی که در سال‌های گذشته صورت گرفته، به‌علت عدم پیگیری لازم نتیجه عملی نداشته است‌.

هشدار به مدیران کم‌کار

رئیس کل دادگستری مازندران با اعلام این‌که دادسراها، دادستان‌ها و قضات استان با قدرت آماده برخورد با متخلفان و شکارچیان غیرمجاز پرندگان مهاجر شدند، گفت: مدارا کردن با افراد متخلف همان‌گونه که تاکنون جواب نداده از این پس هم جواب نخواهد داد و لازم است تمامی مدیران و متولیان با قاطعیت در این زمینه وارد عمل شوند‌. وی افزود: حتی با این‌که مصوبات شورای تأمین شهرستان‌ها و استان هم در مسیر مدارا کردن به‌درستی به اجرا گذاشته نشده، ولی بررسی‌های عمقی دستگاه قضایی از وضعیت شکار و صید پرندگان مهاجر و مصوبات شورای تأمین و اقدامات آن نشان می‌دهد که تاکنون نتیجه‌ای نداشته است‌. تقوی‌فرد با اعلام این هشدار که امروز محیط‌زیست مازندران از حالت عادی و اضطراری گذشته و به بحران رسیده است، توضیح داد: بحران در حیات‌وحش پرندگان، آبزیان و چرندگان مشخص است و مهم‌ترین دلیل این وضعیت ضعف فرهنگ زیست‌محیطی جامعه از یک‌سو و اجرای ناقص قوانین و مقررات از سوی دیگر است‌. وی با ابراز تأسف از وجود تعداد زیادی سلاح غیرمجاز شکاری در کشور گفت: صدور مجوزهای شکار با مصوبات سلیقه‌ای سبب شده تا ما شاهد جنگ با حیوانات و نسل‌کشی پرندگان وحشی باشیم‌.

رئیس کل دادگستری مازندران نسبت به پیامدهای وضعیت موجود در شکار غیرمجاز پرندگان هشدار داد و گفت: آنچه مسلم است این‌که تاکنون هرچه مسئولان سیاسی تدبیر کردند، نیروی انتظامی دخالت و قضات هم رأی دادند، نتیجه نداده و مشکلات همچنان وجود دارد و به‌عبارتی در این مدت فقط رفع مسئولیت شد‌. وی مسئولیت وضعیت کنونی صید غیرمجاز پرندگان و تهدید محیط‌زیست را متوجه مدیران و مسئولان دستگاه‌های دخیل اعم از محیط‌زیست، فرمانداری‌ها، نیروی انتظامی و دادگستری دانست و تأکید کرد: از امروز شورای حفظ حقوق بیت‌المال مازندران هیچ عذر و بهانه، کوتاهی و سهل‌انگاری را از قاضی، دادسرا، نیروی اننظامی و فرمانداران درباره عدم همکاری با دستگاه قضایی در خورد با متخلفان صید و شکار پرندگان مهاجر نمی‌پذیرد‌.

تقوی‌فرد با اظهار این‌که وضعیت صید و نسل‌کشی پرندگان باید در مازندران پایان یابد، هشدار داد: من به‌عنوان رئیس شورای حفظ حقوق بیت‌المال استان تأکید می‌کنم که اگر همه هماهنگ عمل و در قالب حقوق عامه ورود پیدا کنیم، نتیجه می‌گیریم و اگر نتیجه نگرفتیم من و دادستان مرکز استان مسئولیت خود را رها می‌کنیم‌. وی مهم‌ترین ضعف در برخورد قانونی با متخلفان زیست‌محیطی در مازندران را نگاه رفع تکلیفی دستگاه‌ها دانست و گفت: نباید از سر و صدای یک‌عده منفعت‌طلب و سودجو در زمینه محیط‌زیست ترسید و برای حفظ محیط‌زیست شمال هرچه سر و صدا ایجاد شود اشکالی ندارد و لازم است همه بدون توجه به این سر و صداها وظایفشان را به‌درستی انجام دهند‌. تقوی‌فرد افزود: متأسفانه صید پرندگان به‌صورت دسته‌جمعی در مازندران به تجارت تبدیل شده است و به همین دلیل برخورد با آن حتماً سر و صداهای زیادی خواهد داشت، ولی باید با متخلفان برخورد کرد‌. رئیس کل دادگستری مازندران اراده دستگاه قضایی را در برخورد با شکار غیرمجاز پرندگان جدی دانست و گفت: اگر لازم باشد شخص بنده در پرونده‌ها حضور پیدا کرده و رأی صادر و دانه درشت‌های تجارت شکار پرندگان وحشی در مازندران را با دقت بیش‌تری دنبال می‌کنم‌.

ضمانت اجرایی، پاشنه آشیل

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست مازندران نیز در این جلسه گفت: ضمانت اجرایی تصمیم در جلسات از اهمیت خاصی برخوردار است و محیط‌زیست به‌عنوان خط مقدم این جبهه آمادگی کامل را بر اساس قانون دارد‌.

حسینعلی ابراهیمی‌کارنامی با بیان این‌که تنها روش پذیرفته شده شکار و صید پرندگان در مازندران «دوما» است، افزود: هر گونه شکار پرندگان به غیر از این روش ازجمله دام‌های هوایی و کرس ممنوع و غیرقانونی است‌. دوما روشی از شکار پرندگان به‌ویژه غازهای وحشی در مازندران است که در آن شکارچیان دام چاله کنده و با استفاده از یک قطعه غاز دست‌آموز، غازهای وحشی را به دام‌چال می‌آورند و شکار می‌کنند‌. یکی از مزیت‌های دام‌چال‌ها با وجود شکار دسته‌جمعی پرندگان این است که شکارچی می‌تواند پرندگان غیرقابل شکار مانند جنس ماده و جوجه یا پرندگان کمیاب را شناسایی کرده و آزاد کند و در عین حال فاقد هرگونه خشونت است‌. دام‌چال‌ها علاوه‌بر ماندآب‌ها، زمین‌های شالیزاری غرق‌آبی و حاشیه تالاب‌ها، حتی در داخل حیاط خانه‌های روستایی حاشیه مزارع نیز ایجاد می‌شود و قابل نظارت نیز است‌. مدیرکل محیط‌زیست مازندران با بیان این‌که شکار پرندگان مهاجر در مازندران گسترده است، گفت: اکنون بیش‌ترین مقاومت‌ها در جلوگیری از شکار در شهرستان‌های محمودآباد و فریدون‌کنار است‌. وی طرح قرق‌شکنی آب‌بندان‌ها برای شکار پرندگان را ممنوع و خلاف قانون دانست و افزود: حدود 200 دامگاه‌دار در این منطقه شکار غیرمجاز دارند که روزانه هزاران بال پرنده را شکار می‌کنند و این کارشان به بهانه معیشت، نسل پرندگان را منقرض می‌کند‌. مدیرکل محیط‌زیست مازندران توضیح داد: حمایت برخی افراد با نفوذ از دامگاه‌داران در این منطقه و برخی مناطق دیگر مازندران به بهانه معیشت باعث شده تا محیط‌زیست دربرخورد با این متخلفان تنها شود‌. وی گفت: محیط‌زیست مخالف شکار پرندگان برای تعدیل در طبیعت نیست، بلکه شکار به شیوه کرس و دام هوایی، شکار دسته‌جمعی و نوعی نسل‌کشی است که آینده زیست‌محیطی منطقه را در معرض خطر قرار می‌دهد‌.

اعلام آمادگی فرمانداران

فرمانداران شهرستان‌های محمود‌آباد، بابلسر و فریدون‌کنار هم در این جلسه بر آمادگی 100 درصدی خود برای همراهی با مدعی‌العموم تأکید کردند‌. فرماندار فریدون‌کنار با بیان این‌که برخورد با شکارچیان متخلف را با هماهنگی یگان حفاظت محیط‌زیست شاهدیم، گفت: ساماندهی بازار پرندگان در حاشیه خیابان‌ها نیز صورت گرفته است‌. محمد مهدی‌نصیری کناری گفت: شکارچیان دارای شناسنامه در حال حاضر روش «کرس» را کاهش دادند که حرکت مثبتی است؛ ولی به نظر می‌رسد کافی نباشد‌. وی با اعلام این‌که دام هوایی همچنان در تمامی مناطق مازندران برای شکار متداول است، افزود: شکار دسته‌جمعی پرندگان در همه مناطق مازندران دیده می‌شود، ولی بدنامی آن تنها برای محمودآباد و فریدون‌کنار است‌. فرماندار فریدون‌کنار گفت: در چند سال اخیر فرهنگ زیست‌محیطی در منطقه در حال گسترش است، اما می‌پذیریم که تجارت پرنده‌های وحشی در فریدون‌کنار در حال انجام است و باید مقابله کنیم‌. فرماندار شهرستان بابلسر نیز در این جلسه گفت: اگر قرار است برخورد و جمع‌آوری دام‌های هوایی و دیگر روش‌ها صورت بگیرد به‌صورت استانی باید باشد تا اثرگذار شود‌.

اسماعیل حسن‌زاده افزود: لازم است در کنار جلوگیری از شکار پرندگان و عرضه و فروش آن‌ها، در عین حال همزمان کارهای فرهنگی صورت بگیرد و مقررات و قوانین محیط‌زیستی به جامعه آموزش داده شود‌.

مطالبه عمومی

دادستان عمومی و انقلاب مرکز مازندران هم با بیان این‌که قانون هر نوع صیدی را غیرمجاز می‌داند و نگاه مدعی عموم این است که کوتاه آمدن در اجرای قانون خلاف است، گفت: اگرچه برخورد با معضلات اجتماعی باید صحیح و با تدبیر باشد؛ ولی امروز جلوگیری از صید بی‌رویه پرندگان مهاجر یک مطالبه عموم مردم ایران و بین‌المللی بر اساس قانون است‌. سیدیونس حسینی‌عالمی نگاه به حفظ ظت محیط‌زیست را اولویت افکار عمومی دنیا دانست و توضیح داد: یقین کنید مقابله با متخلفان محیط‌زیست حتی مخالفان نظامی جمهوری اسلامی را راضی می‌کند و نباید نسبت به این حرکت شک کنیم‌. دادستان مرکز استان مازندران با بیان این‌که باید روش‌های صیدی که قانونی نیست جمع شود، گفت: کم شدن شکار فقط در حد حرف و گل زدن به خود است‌. وی ادامه داد: این‌که روش صید کرس، کاهش یافته است صحیح نیست؛ چراکه در گذشته یک‌نفر 10 کرس داشت و اکنون آن‌ها را به اسم اعضای خانواده‌اش کرد تا نشان دهد که در حال جمع کردن تعداد کرس‌هاست‌. دادستان مرکز مازندران گفت: از امروز تمام دادستان‌های شهرستان‌های مازندران با قدرت و با نگاه ویژه نسبت به شکار پرندکان مهاجر ورود پیدا می‌کنند، و به هیچ عنوان کوتاه نخواهند آمد‌. وی هشدار داد: اگر این معضل حل و فصل نشود و مدیران مربوطه همکاری نکنند، یقین کیند که اجازه ادامه فعالیت را به آنان و خودمان نخواهیم داد‌.

برخورد قهری، آخرین راهکار

فرمانده انتظامی مازندران هم با بیان این‌که نیروی انتظامی آمادگی برخورد با شکارچیان را دارد، گفت: هر دستگاهی باید وظایف خود را به‌درستی انجام بدهد و سپس برخورد قهریه نیروی اننظامی را خواهیم داشت‌.

سیدمحمود میرفیضی افزود: گزارش‌ها نشان می‌دهد که برخی از پرندگان وحشی از استان‌های گیلان و گلستان و دیگر شهرهای مازندران به محمودآباد و فریدون‌کنار برای عرضه و فروش انتقال داده می‌شود‌. وی با اشاره به این‌که مجموعه حفاظت محیط‌زیست یاید به لحاظ امکانات و نیروی انسانی تقویت شوند، گفت: سازمان محیط‌زیست کشور باید به مازندران کمک مالی بدهد‌. رئیس دادگستری سرخرود نیز گفت: امروز صیادان ماهر که تجارت پرندگان وحشی را انجام می‌دهند به خوبی می‌دانند که با سرو صدا و ایجاد فضای خاص به نفع خودشان عمل می‌کنند، پس نباید بترسیم؛ چراکه اگر این فرآیند ادامه بیابد به محیط‌زیست آیندگان خیانت کردیم‌. وی اضافه کرد: همه مدیران پیشین و فعلی پس از انقلاب اسلامی در مازندران نکرده‌های موظفی زیادی را در حوزه محیط‌زیست در کارنامه دارند و این خیانت به مردم است‌. این مسئول قضایی گفت: مبنا قانون است و سلیقه‌ای عمل کردن درست نیست و همه باید سفت و سخت در مقابل شکار و صید پرندگان وحشی ایستادگی کنیم‌. مازندران افزون‌بر 800 آب‌بندان و تالاب دارد که همه ساله در فصل زمستان افزون‌بر 150 گونه پرنده زمستان‌گذران با جمیعت یک‌میلیون و 500 هزار بالی به این تالاب‌ها مهاجرت می‌کنند‌. تالاب میانکاله و سرخرود از مهم‌ترین تالاب‌های پرنده‌پذیر مازندران هستند‌. بر اساس آمار دست‌کم 50 گونه پرنده زمستان‌گذران در مازندران در زمره پرندگان تحت حفاظت یا انقراض قرار دارند که شکار آن‌ها ممنوع است و ایجاد دامگاه و شکار دسته‌جمعی باعث از بین رفتن نسل این پرندگان می‌شود‌.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار: 21آبان 1397 ، کدخبر: 57602: www.sabzineh.org