شعار سال: این مرجع بزرگ جهان تشیع فرزند آیت‌الله‌سید محمود حسینی شاهرودی مرجع شیعیان بود که به‌دلیل بیماری مدتی در بیمارستان تهران بستری بود و در سن 94سالگی دعوت حق را لبیک گفت.

مراسم تشیع و تدفین این عالم بزرگ جهان تشیع اعلام می‌شود.

نگاهی به زندگی نامه پربرکت حضرت آیت الله سید محمد شاهرودی

آیت‌الله العظمی سید محمد حسینی شاهرودی مرجع بزرگ جهان تشیعدعوت حق را لبیک گفت، به همین مناسبت نگاهی به زندگی پربار و پر از برکت این مرجع عظیم‌الشان داریم.

حضرت آیت‌الله العظمی سید محمد حسینى شاهرودىدر ماه جمادى‌الاول سال 1344 هجرى قمرىدر نجف اشرف دیده به جهان گشود و در خانواده‌اى رشد ونمو کردند که از متدیّن‌ترین و با تقواترین بیوت علمى نجف اشرف به شمار مى‌رفت.

این مرجع بزرگ شیعیان از طرف پدرى والدى همچون مرحوم آیت‌الله العظمى حاج سید محمود حسینى شاهرودى داشتند که مستغنى از تعریف و بى‌نیاز از توصیف است.

مرحوم پدر ایشان از لحاظ عدالت،تقوى،زهد،ورع و فقاهت زبانزد خاص و عام بودند و پس از فوت مرحوم آیت‌الله العظمى سید ابوالحسن اصفهانی(قدس سره) سال‌هاى متمادى زعامت دینى و علمى و مرجعیّت عامّه حوزه هاى علمیه و جهان تشیّع را بر عهده داشتند.

والده حضرت آیت‌الله العظمى حاج سید محمّد شاهرودى صبیّه مرحوم آیت‌‌الله شیخ محمدرضا فاضل نیشابورى بود که از زهّاد معروف و از مدرّسین عقائد و اخلاق در حوزه نجف اشرف به‌شمار مى‌رفت و روحانیون و فضلادر جلسه در ایشان شرکت کرده و از بیانات گهربار ایشان استفاده مى‌بردند.

والده ماجده معظّم له بانویى بود مشهور به ترک زرق،برق و زخارف دنیوى و هیچ گاه در مقابل سختی‌ها و مرارت‌هایى که زندگى در نجف اشرف به‌ویژه در آن زمان داشت خم به ابرو نیاورد و با ایمان کامل و با توکل به خدا در کنار همسر عظیم‌الشأن خود زندگى مى‌کرد و حتّى در اواخر ایام مرجعیّت عامّه مرحوم آیت‌الله العظمى شاهرودى(قدس سره) دست از ساده زیستى و ترک دنیا برنداشته به همان رویه حسنه و خدا پسندانه ادامه داد.

آن مرحومه در کنار تقوى و تدیّن داراى مدارج علمى و مراتبى از فضل و کمال بود و منزل ایشان همواره محلّ تردّد بانوان مسلمان بود که قرائت قرآن و نماز خود را تصحیح کرده و احکام شرعى و مسائل دینى را از ایشان فرا مى‌گرفتند و حتّى فرزندان و نوادگانشان مقدار زیادى از مقدمات و مسائل شرعى و احکام اسلامى و روایات اخلاقى را نزد ایشان فرا مى‌گرفتند.

حضرت آیت‌الله سید محمد شاهرودى در سایه این محیط معنوى و پاک تعلیمات اولیّه و دروس ابتدائى و مقدماتى را نزد والد ماجد و والده ماجده خویش فرا گرفتو ریشه‌هاى ایمان و تقوى و تعالیم اسلامى در وجودشان مستحکم شد.

از مرحوم آیت‌الله سید محمود شاهرودى (قدس سره) چنین نقل شده است که فرمود: «من سید محمد را تا بیست و یک سالگى از خود دور نکردم» و آن مرحوم چنان تعالیم اسلامى و احکام حرام و حلال را در قلب فرزندان خود جاى داده و راسخ کرده بودکه آنان ضرب‌المثل در تطبیق اخلاقیات و احکام اسلامى بودند.

به همین لحاظ بود که حضرت آیت‌اللهسید محمد شاهرودى در زمان صباوت اشتهار به صدق لهجه و خلوص نیّت داشتو والد ایشان عقیده کاملى به صفاى روح و طینت پاک میوه زندگى خود داشتودر مواقع شدّت و بروز بعضی گرفتاری‌ها و ناملایمات به ایشان دستور مى‌دادکه وضو ساخته در بالاى بام زیر آسمان با توجه تمام یک زیارت عاشوراى کامل بخواند که شاید گشایشى در کار واقع شود و به مرّات پس از خواندن زیارات اثر آن ظاهر شده و مشکل برطرف مى‌شد.

گوشه هایى از اشتغالات علمى حضرت آیت‌الله سید محمد شاهرودى (دام ظله)

مقدّمات وسطوح :

معظّم له مقدمات را نزد والد بزرگوار خود و همچنین مرحوم شیخ على شهر بابکى و مرحوم شیخ شمس زنجانى که از اساتید مبرّز علم منطق بود فراگرفت.

بعضى از دروس سطح مانند رسائل و مکاسب را نزد والد معظّمشان به‌صورت خصوصى فرا گرفتو کتاب کفایة الاصول را نزد مرحوم آیت‌اللهالعظمى میرزا هاشم آملى(قدس سره) و مرحوم آیت‌اللهشیخ عبدالحسین رشتى (قدس سره) حاضر شد.

تدریس سطوح عالیه :

معظّم له در ابتدایجوانى از مدرسین سطوح عالیه دروس حوزوى بشمار مى‌رفتو رموز و معضلات و مطالب سخت و دشوار کتب درسى را بخوبى براى شاگردان شرح داده وروشن مى‌کرد و این امر همزمان بود با ابتداى حضور ایشان در درس خارج .

حضور در درس خارج :

ایشان در سال 1360 هجرى قمرى در سن شانزده سالگى به آخرین مرحله دروس حوزوى یعنى درس خارج قدم گذاشتو در این سن و سال کم شروع در درس خارج بى‌سابقه یا کم‌نظیر بوده است ولى ایشان به برکت استعداد خدادادى و نبوغ و ذکاوت فوق‌العاده که باریتعالى به ایشان عنایت فرموده بود و نیز به سبب تربیت و خط مشى صحیحى که والد بزرگوارشان ترسیم کرده بودو به ویژهتأکید داشتکه ایشان متمحّض در درس و بحث باشند و از اشتغالات دیگر برحذر باشند از عمر گرانبها استفاده کامل برده و اوقات خود را با جدّ و جهد فراوان در راه تحصیل و تعلیم صرف مى‌کردند.

وی مدت مدیدى در جلسات درس خارج شرکت کرده و از محضر درس آیت‌اللهالعظمى سید محمود شاهرودى(قدس سره) بهره کافى برده و از علوم ایشان استفاده کامل مى‌کردندتا اینکه خود به درجات عالیه اجتهاد نائل آمدند و در عین حال تا آخرین جلسات درس والد معظّم خود شرکت کرد و تقریرات درس اصول و فقه ایشان را به رشته تحریر در آورد.

تقریرات درس خارج :

درس خارج داراى مفاهیم مشکل و اصطلاحات دشوار و معانى عمیق است که دقت به‌سزائى را مى طلبد به ویژه در زمان سابق که بسیارى از کتاب‌ها و شرح‌هاى فعلى موجود نبود بسیارى از مطالب غامض این علم شریف در اجمال و ابهام قرار مى‌گرفت.

در چنین شرایطى روشن است که بسیارى از پویندگان معرفت و طالبان علوم آل محمّد (صلى الله علیه وآله) که تازه در این وادى قدم گذاشته‌اند کاملاً به عمق مطالب پى‌نبرده و مقصود استاد بر آنها روشن نمى‌شود و در اینجاست که اهمیت مجلس تقریر دوباره درس خارج نمودار می‌شود.

به همین جهت معظّم له هر روزه پس از اتمام درس خارج والد معظّم بلافاصله جلسه دیگرى تشکیل داده و درس را از ابتداشرح مى‌دادو کاملاً توضیح مىدادو عده زیادى از بیانات ایشان استفاده مىبردند.

شرکت در مجلس استفتاء :

وی از ارکان مجلس استفتاء مرحوم آیت‌الله العظمىسید محمود شاهرودى (قدس سره) بودکه در این مجلس استفتائاتی که از طرف شیعیان نقاط مختلف جهان که از مقلّدین آن مرحوم بودند مى‌رسید پاسخ داده مى‌شد.

این مجلس استفتاء با حضور جمعى از بارزترین فضلاء و علماء حوزه علمیه نجف اشرف برگزار مى‌شود و مسائل مهم و بغرنج در آن جلسه مطرح مى‌شد و پس از بحث و بررسى لازم آنها را به نظر مبارک مرحوم آیت‌اللهالعظمى شاهرودى(قدس سره) مى‌رساندو ایشان آخرین حکم را صادر مى‌کرد.

کسب اجازه اجتهاد:

معظّم له در سال 1375 هجرى قمرى پس از بروز مدارج علمى و کمالى و پس از امتحان‌هاى متعدّدى که از ایشان به عمل آمد موفّق به کسب اجازه اجتهاد از مرحوم آیت‌الله العظمى سید محمود شاهرودى(قدس سره) شدند با توجه به آن که آن مرحوم در زمینه اعطاء اجازه اجتهاد در حوزه علمیه نجف اشرف معروف به «ذو الشهادتین» بودند، یعنى در امتحان اجتهاد چنان سختگیرى و دقّتى مى‌کردکه اجازه اجتهاد ایشان ارزش اجازه اجتهاد از دو نفر از علماء را داشت.

تدریس خارج فقه واصول :

وی نخستین جلسات تدریس خارج را تقریباً در سال 1383 هجرى قمرىدر سن سى و نه سالگى و در مسجد هندى که از مهمترین مراکز تدریس در حوزه علمیه نجف اشرف به شمار مى‌رفت شروع کردند و همچنان در مجلس درس پدر شرکت مى‌کردو تاکنون در کنار خدمات اجتماعى و اشتغالات علمى روزى دو جلسه بحث خارج فقه واصول ایراد مى‌کردو شاگردانى مبرز و با فضل به جامعه اسلامى تحویل دادند و در حال حاضر عده زیادى از شخصیت‌هاى علمى و دینى که در بلاد مختلف مشغول به خدمت و ترویج احکام و تدریس در حوزه‌هاى علمیه و دانشگاه‌ها و ارائه خدمات در مسئولیت‌هاى مختلف هستند از شاگردان ایشان هستند.

هجرت به حوزه علمیه قم :

در پى اخراج معظّم له توسط رژیم بعث عراق از نجف اشرف به جمهورى اسلامى ایران در سال 1400 هجرى قمرى ایشان در شهر مقدس قم رحل اقامت افکندو همچنان به تدریس فقه و اصول و تربیت و تهذیب شاگردان پرداختو منشأ خیرات و برکات و خدمات کثیره و حل مشکلات شرعى و اجتماعى پرداخت.

همچنین در مجلس استفتاء ایشان که هر هفته با حضور عده‌اى از مجتهدین و علماء برجسته حوزه علمیه قم برقرار مى‌شود سؤالات شرعى که به‌صورت کتبى از داخل وخارج کشور مى‌رسد پاسخ داده مى‌شود.

تألیفات وی

1 -«ذخیرة المؤمنین لیوم الدین» رساله عملیه به زبان عربى

2 -«توضیح مناسک الحج» مناسک حج به زبان عربى

3 - «دروس فی احکام النساء» به زبان عربى

4 - «کتاب الطهارة» تقریرات بحث خارج فقه ایشان است که توسط اخوى گرانقدرشان آیت‌الله سید حسین حسینى شاهرودى که از علماء برجسته ومدرسین حوزه علمیه قم مى باشد ، به رشته تحریر در آمده است.

5 -«کتاب الصوم» احکام روزه به زبان عربى

6 - «رساله توضیح المسائل» رساله عملیه به زبان فارسى

7 - «توضیح مناسک حج» احکام حج به زبان فارسى

8 - «رساله توضیح المسائل» به زبان اردو

9 - کتاب استفتائات فارسى

10 -کتاب درسهایى ویژه بانوان

11 -«رساله مختصر الاحکام» به زبان اردو

تألیفات مخطوط:

1 -حاشیه بر عروة الوثقى

2 -کتاب فى الحدود

3 -تقریرات مرحوم آیت‌الله سید محمود شاهرودى (قدس سره)

4-کتاب استفتاءات به زبان عربى که در دست چاپ است

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری تسنیم، تاریخ 16 تیر 98، کد مطلب: 22967: www.tasnimnews.com