شعارسال: نجوای جنگل با سنجاب‌ها و لاک پشت‌ها و روبا‌های لابه لای درختان کهنسال بلوط را آن پیرزن بخوبی شنیده بود و حالا که تن‌های سوخته این گونه‌های حیات وحش را میان شعله‌های آتش دیده، اشک را پناه آخر یافته است.

دراز دستی به طبیعت را زمانی با سیل دیدیم و اینک با آتشی که به جان جنگل‌های بلوط افتاده است می‌توان به عواقب ناشی از آن و از جمله؛ جانشینی گونه‌های نامرغوب به جای گونه‌های مرغوب و بومی، کاهش ارزش محافظتی جنگل، صدمه وارد به خاک جنگل، نابودی جانوران اهلی جنگل و صدمه به جان و مال انسان‌ها اشاره کرد.

کارشناسان قرار گرفتن کشورمان در کمربند خشک زمین و شرایط جوی برای وقوع آتش‌سوزی، گرم شدن هوا و وزش باد‌های گرم در کنار عوامل انسانی را از دلایل آتش‌سوزی در جنگل‌ها عنوان می‌کنند.

بی‌احتیاطی ساکنان یا مسافران نیز دلیل ایجاد حریق در برخی از مراتع و جنگل‌ها شده است که این نشان‌دهنده جای خالی آموزش و آگاهی‌بخشی مردم به‌ویژه در روستا‌ها است.

یکی از اهالی مناطق جنگلی الیگودرز گفت: تعلیم و آموزش افراد بومی مناطق جنگلی و عشایری می‌تواند تا حد زیادی از شیوع آتش در جنگل‌ها بکاهد.

رضا شجری اظهار داشت: تجربه به ما اثبات کرده که نصب تابلو‌های هشدار دهنده در مناطق مستعد آتش و احداث جاده‌های نفوذی بر جلوگیری از آتش موثر است.

وی افزود: زمانی که هوا گرم و جنگل پوشیده از برگ‌های خشک است از روشن کردن آتش باید خودداری کنیم وکبریت نیم سوخته یا ته سیگار باقیمانده را خاموش و نیز قبل از ترک جنگل آتش را خاموش کنیم.
شجری یادآور شد: اجرای قاطعانه و به هنگام مقررات مربوط به تعقیب آتش سوزی عمد و غیرعمد بر پیشگیری از آتش سوزی موثر و از جمله اقدامات بازدارنده است.

پیامد‌های زیست محیطی آتش سوزی

یک کارشناس منابع طبیعی الیگودرز به ایرنا گفت: آتش سوزی یکی از عوامل تخریب جنگل محسوب می‌شود و خسارات اقتصادی، آلودگی‌های زیست محیطی و صدمه به جان و مال انسان‌ها را در پی دارد.
مرتضی سعیدی فر اظهار داشت: در اثر آتش سوزی علاوه بر سوختن درختان و مراتع و از بین رفتن جانوران، محل درآمد بخشی از اهالی مناطق جنگل نشین نیز از بین می‌رود.

وی از انواع مختلف آتش سوزی در جنگل نام برد و افزود: آتش سوزی سطحی رایج‌ترین نوع آتش سوزی‌هایی است که در جنگل‌های غرب کشور رخ می‌دهد و در تمام بستر جنگل گسترش می‌یابد.

یک کارشناس محیط زیست نیز گفت: آتش سوزی‌ها به جریان باد بسیار حساس هستند و باد آتش را تقویت می‌کند و همین امر شدت تلفات جانداران مناطق جنگلی را افزایش می‌دهد.

مهدی معصومی زاده افزود: بلوط و گونه‌های درختی دیگر که ریشه آن‌ها از سطح خاک بیرون است در آتش سوزی‌های سطحی بیشتر آسیب می‌بینند.

یک کارشناس حوزه آتش نشانی نیز گفت: نوع و مقدار مواد سوختنی و نحوه وزش باد و میزان خشکی علوفه همگی به میزان آتش سوزی در جنگل‌ها دامن می‌زند

.
کریم جلیلی افزود: رطوبت مواد سوختنی و جریان باد و عوارض زمین (توپوگرافی) و نیز پوشش جنگل از جمله عوامل موثر در آتش سوزی جنگل است.

وی گفت: اگر در سر راه حرکت آتش خندق و یا گودالی حفر شود از پیشروی آن جلوگیری می‌کند و اگر وسعت آتش زیاد نباشد می‌توان با گونی‌های خیس، کوبیدن با بیل، ریختن خاک و پاشیدن آب آتش را خاموش کرد.
این کارشناس حوزه آتش نشانی افزود: اگر وسعت آتش خیلی زیاد باشد که روش‌های بالا نتیجه ندهند باید اقدام به ایجاد آتش بر کرد و اگر آتش در قسمت بالایی وتاج درختان صورت گرفته باشد باید تعدادی از درختان اطراف منطقه را قطع کرد تا از پیشرفت آتش جلوگیری شود.

جلیلی افزود: اگر تنه درختان پوسیده و خشک آتش گرفته باشد باید قبل از انداختن آن‌ها گیاهان اطراف درخت مذکور را از گیاهان خشک و مواد سوختنی پاک کرد و سپس اقدام به قطع و اطفا حریق آن نمود.
به گفته وی آتش سوزی در جنگل و مرتع اگر شعله ور شود با تجهیزات آتش نشانی موجود قابل اطفا نیست؛ علاوه بر این خسارت‌های ناشی از آتش در جنگل‌ها موجب کاهش یا نابودی ارزش تجاری درختان جنگلی و نیز از بین رفتن نهال‌های جنگلی است.

هر ساله قسمتی از جنگل‌ها و مراتع بخش زلقی در آتش می‌سوزد

بخشدار زلقی شهرستان الیگودرز نیز گفت: هر سال با شروع شدن فصل گرمای هوا قسمت‌هایی از مراتع در آتش می‌سوزد بطوریکه در خرداد ۹۹ نیز حدود پنج هکتار از مراتع الیگودرز در آتش سوخت.

مجتبی پارسا نسب اظهار داشت: با همکاری فرماندار الیگودرز با اعزام بالگرد به منطقه ۳۰ نفر دوستدار محیط زیست اعزام و از گسترش آتش سوزی در این منطقه جلوگیری شد که اگر این آتش سوزی کنترل نمی‌شد، سرنوشت الیگودرز نیز همچون دهدشت و مراتع آن می‌شد.

بالگرد نیاز ضروری لرستان

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان نیز گفت: بر اساس آمار ۱۰ساله، شهرستان‌های خرم آباد، چگنی، کوهدشت، پلدختر و رومشکان از جمله شهرستان‌های بحرانی به‌شمار می‌روند. چون اکثر حریق‌ها در مناطق صعب‌العبور و دور افتاده به وقوع می‌پیوندد، لذا استقرار بالگرد یکی از نیازمندی‌های اصلی منابع طبیعی در استان است.

شیرزاد نجفی با بان اینکه سالانه ۲ هزار هکتار از جنگل‌های لرستان در آتش می‌سوزد افزود: ۹۸ درصد علت آتش‌سوزی جنگل‌های لرستان عامل انسانی بوده است.

وی از شناسایی شناسایی ۱۵۰ منطقه بحرانی در جنگل‌های لرستان خبر داد و بیان کرد: مساحت این مناطق بحرانی در لرستان ۶۱۷ هزار و ۸۰۱ هکتار است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیز داری لرستان، بیان کرد: در نقاط بحرانی شناسایی شده دیده بان مستقر شده است.

شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت ایرنا، تاریخ انتشار: ۱۹ خرداد ۱۳۹۹، کدخبر: ۸۳۸۰۷۹۰۵: www.irna.ir