پنجشنبه ۳۰ فروردين ۱۴۰۳ - 
الزام به ساماندهی اقتصادی و اقتصاد سیاسی:
تالکوت پارسونز و آنتونی گیدنز تلاش کرده اند تا به یک پرسش کانونی در جامعۀ سرمایه داری پاسخ دهند: با افزایش ثروت ملی و ثروت طبقۀ سرمایه دار، چگونه می‌توان عامۀ مردم را نسبت به کشور، تعلق خاطر آنها به نظام سیاسی/اقتصادی، حفظ قرارداد اجتماعی و نظم عمومی تداوم بخشید؟ در پاسخ باید گفت که در اقتصاد سیاسی کشورها، سه بازیگر اصلی وجود دارد: حاکمیت، بخش خصوصی و عامۀ مردم (مصلحت عامه). سرنوشت سیاسی کشورها تحت تاثیر دینامیکی است که در میان این سه بازیگر وجود دارد. ادبیات جهانی، واژه حکمرانی (تعامل دولت، بخش خصوصی و حقوق عامه) را بعنوان مبنای کنش متعادل و پیش رونده در حوزه‌های مختلف، مورد پذیرش قرار داده است. در خصوص ایران و در حوزه اقتصاد، این سوال مطرح می‌شود که چگونه با رویکرد حکمرانی، می‌توان اقدام به کاهش تورم دو رقمی در کشور نمود؟ در پاسخ باید گفت که، با توجه به هزینه‌های فزایندۀ نهاد دولت و ناترازی نظام بانکی، منابع مالی برای سرمایه گذاری در تولید و زیرساخت‌های کشور بسیار محدود بوده و یا به علت محدودیت استخراج و مشکلات فروش نفت، به حداقل رسیده است. برای حاکمیت، حفظ وضع موجود با اندکی تعدیل‌های مقطعی تنها راهبرد واقع بینانه خواهد بود، زیرا اصلاحات بنیادی اقتصاد کشور، خانه تکانی‌های جدی سیاسی، فرهنگی و امنیتی به همراه خواهد داشت و ائتلاف‌های متفاوت سیاسی را به وجود خواهد آورد. طبعاً هیچ حاکمیتی با دست خود ساخت قدرت خود را متزلزل نمی‌کند ضمن اینکه در گونه شناسی لذاتِ متصورِ بشر، هیچ لذتی بالاتر از لذت قدرت قرار نمی‌گیرد. حفظ وضع موجود، توان اجرای یک راهبرد دراز مدت را ندارد، اما با تعدیل‌های ماهانه و شکار فرصت‌های کوتاه مدت، قابلیت عملیاتی شدن را دارد.
کد خبر: ۳۹۴۴۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۷
مرگ های صدادار و هزینه بر سیاسی:
خبر بسیار ساده و کوتاه بود. درگذشت الکسی ناوالنی در زندان روسیه. اداره کل زندان‌های روسیه اعلام کرد که الکسی ناوالنی، رهبر مخالفان روسیه در زندان درگذشت. ناوالنی، ۴۷ ساله، یکی از مشهورترین و سرسخت‌ترین منتقدان کرملین، در زندانی در ۴۰ مایلی شمال دایره قطب شمال روسیه نگهداری می‌شد. وی به ۱۹ سال زندان محکوم شده بود. ناوالنی در ویدئویی از زندان در ژانویه، با سر تراشیده و بدنی لاغر ظاهر شده بود. اما این خبر زمانی اهمیت یافت که دانستیم فرد کشته شده از مخالفان سرسخت پوتین بوده است. کرملین اعلام کرد که هیچ اطلاعاتی در مورد علت مرگ ناوالنی ندارد. اما این پاسح، در وزن اغنای هجمه جهانی برعلیه روسیه نبود. درگذشت ناوالنی، باعث ایجاد موضع گیری‌هایی شده و پیامد‌هایی احتمالی را رقم خواهد زد که در ادامه بدان پرداخته می‌شود.
کد خبر: ۳۹۳۹۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۹
نظرگاه ها درخصوص ریشه های انقلاب:
در انقلاب ۵۷ هم روحانیون و هم روشنفکران در نبردی میان غرب و شرق در پی بازگشت به خویشتن بودند. «منصور معدل» در مقاله درخشان خود با عنوان «ایدئولوژی به مثابه گفتمان اپیزودیک: مورد انقلاب ایران» می‌گوید انقلاب ایران، انقلابی فاقد ضدانقلاب بوده است؛ هم مردم آن را قبول داشتند و هم ایالات متحده و شوروی آن را، ولو با اکراه، پذیرفتند.
کد خبر: ۳۹۳۹۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۸
غلامرضا حداد ، عضو هیئت علمى دانشگاه :
چندی پیش متنی در موضوع سیاست عمومی می‌خواندم که با جمله‌ای عجیب آغاز می‌شد و آن جمله من را هیجان‌زده و تا اندازه‌ای شوکه کرد: «سیاست‌ها باید عقلانی باشند؛ اما گاهی اوقات این‌چنین نیستند». با قدری تأمل دریافتم آنچه من را متعجب کرده، محصول تجربه زیسته‌ام در ایران است که در آن «سیاست‌ها نباید عقلانی باشند؛ اما گاهی اوقات سهوا یا نادانسته عقلانی هستند»؛ اما چرا سیاست‌گذاری عقلانی در اینجا امری چنین بعید است؟
کد خبر: ۳۹۳۷۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۲
ایدئولوژی علیه ایدئولوژی :
به مناسبت زادروز زنده‌یاد داریوش شایگان در چهارم بهمن ماه، در برنامه «برخورد» تصمیم گرفته‌ایم نشستی در نقد و بررسی میراث فکری این متفکر برگزار کنیم و ازاین‌رو با دکتر حسین مصباحیان و دکتر احسان شریعتی به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
کد خبر: ۳۹۳۶۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۳
کیفیت حکمرانی اقتصادی ایران در گفت‌وگو با مسعود نیلی و نوید رئیسی:
در‌حالی‌که اخبار ضدونقیض از وضع مالیات‌های جدید به پای ثابت اخبار اقتصادی تبدیل شده، به نظر می‌رسد یادگیری سیاستگذاران از تجارب موفق اصلاحات اقتصادی در جهان صفر بوده است. تجربه نشان می‌دهد شرط لازم موفقیت اصلاحات اقتصادی تعامل و همراهی با شهروندان است، و تجربه موفق یونان گواه همین نکته به شمار می‌رود. با‌این‌‌حال در ایران دولت در حالی سراغ بهره‌مندی از مالیات آمده که همزمان حاضر به پرداخت امتیازهای آن به شهروندان نیست. محمد طاهری، در گفت‌وگو با مسعود نیلی و نوید رئیسی به بررسی این موضوع پرداخت.
کد خبر: ۳۹۳۴۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۶
ایران و تعهد به "انتقام سخت " و "انتقام قطعی":
حادثه تروریستی روز چهارشنبه ۱۳ دی ماه ۱۴۰۲ کرمان واکنش‌های گسترده جهانی را به دنبال داشت و دولت ها، رهبران و شخصیت‌های برجسته بین المللی به این حادثه تلخ تروریستی در ایران واکنش نشان دادند. علاوه بر این،بعد از انفجار تروریستی در شهر تاریخی کرمان و جان باختن بیش از یکصد نفر از هم‌میهن‌های‌مان، اکثر سردبیران با واژه خون تیتر زده‌اند و صفحه نخست برخی روزنامه‌ها سیاه و سفید شده‌اند. در بین این روزنامه‌ها، جام‌جم به زبان عبری، انتقام را قطعی خوانده است. پیام های تسلیت در سطوح مختلف نظیر وزارت امور خارچه ، رئیس دولت و سفرا ، برای همتایان خودشان در ایران ، ارسال شده است.
کد خبر: ۳۹۳۴۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۵
بیماری مزمن فساد اداری:
نگاهی به ویژگی‌های ساختار اداری سنتی و محیط اجتماعی و سیاسی تاریخ معاصر ایران نشانگر مفاسد اداری بسیاری بوده است. مقام و مسوولیت، ثروت کلانی به همراه داشت و بسیاری از افراد با دادن رشوه، به مقام‌های دولتی و حکومتی دست می‌یافتند و به این ترتیب، مسیر فساد را در جهت منافع شخصی می‌پیمودند.فساد اداری فقط ویژگی نظام‌های استبدادی سنتی نیست و در بیشتر نظام‌های اقتدارگرا و دیکتاتوری و حتی در بعضی دموکراسی‌های صنعتی دیده می‌شود.با وجود این، شکل‌های اداری، عمق و دامنه آن و مجاری و فنونی که از طریق آنها اعمال می‌شود، تابع ویژگی‌های اساسی نظام سیاسی است. از این رو، می‌توان فساد اداری را در اغلب حکومت‌ها و دوره‌های تاریخی ایران مشاهده کرد.در ادامه این گزارش، پدیده فساد اداری در دوران‌های مختلف تاریخ معاصر ایران از جمله در دوره قاجار و دوره پهلوی مورد بررسی قرار گرفته است .
کد خبر: ۳۹۳۲۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۰۳
میدان فلسفه و جنایات در نوار غزه:
آصف بیات استاد رشته جامعه‌شناسی و دارنده «کرسی کاترین و بروس باستیان» در مطالعات جهان و مسائل فراملی در دانشگاه ایلینویز در آمریکا، در نامه‌ای به یورگن هابرماس به موضع او درباره‌ی جنگ غزه پاسخ داد. متن نامه‌ی او در پی می‌آید.
کد خبر: ۳۹۳۱۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹
مجید گودرزی:
ستمگری ستم دیدگان را شاید بتوان در حوزه روانشناسی اجتماعی و جامعه شناسی توسعه به راحتی مورد بحث و بررسی قرار داد. نظریه ای که معتقد است در سیستم های تحت فشار ، هر یک از عناصر سطوح پائین تر سیستم، خود بنوعی خلقیات ستمگری غالب بر سیستم را پیدا نموده و فاقد همت لازم برای ایجاد تغییر بوده و نقدشان برای نان است نه گرفتن حق. این روایات به گونه های دیگر توسط برتوت برشت و چارلز بوکوفسکی نیز مطرح شده است. حکایت آسیب مجدد سیستم های آسیب دیده با با اغفال و انحراف عوامل تصمیم گیر رده میانی و تامین منافع انها. مجید گودرزی( تحلیل گر اقتصادی )به بهانه باخت شب گذشته تیم پرسپولیس ، نمونه هایی از مدیریت بر سازمان خصوصی سازی و انتخابات در فدراسیون فوتبال را مورد نقد و تحلیل قرار داده است.
کد خبر: ۳۹۳۰۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۵
سیمین حاجی پور ساردویی ، جامعه‌شناس سياسي:
تحليل وضعيت حزبي موجود نشانه‌هايي از تغيير ماهيت نظام حزبي ايران، از نظام، در واقع، «دوحزبي» به «نظام حزب مسلط» دارد. به نظر مي‌رسد با حاشيه‌نشيني تدريجي جريان اصلاح‌طلبي، اكنون فقط جريان اصولگرايي با حضور در سه قوه و ساير عرصه‌هاي قدرت، به وضوح بر راي‌دهندگان، ساير احزاب سياسي، تشكيل دولت و برنامه سياست عمومي تسلط دارد و نقش حزب مسلط را ايفا مي‌كند. حزب مسلط (در اينجا، جريان اصولگرايي) در اكوسيستم سياسي وجود دارد كه اجازه رقابت انتخاباتي را مي‌دهد اما از آن، حزب مسلط در چرخه‌هاي متعدد انتخاباتي پيروز بيرون مي‌آيد و با ايجاد رابطه نزديك با قوه مجريه به «حزب قدرت» تبديل مي‌شود. نظام حزبي ايران به نظام تك‌حزبي مبدل نمي‌شود، زيرا ميان نظام تك‌حزبي و نظام حزب مسلط تفاوت وجود دارد. تفاوت نظام تك‌حزبي با نظام حزب مسلط در اين است كه در نظام تك‌حزبي، احزاب ديگر ممنوع هستند، اما در نظام‌هاي حزب مسلط، احزاب سياسي ديگر تحمل مي‌شوند و بدون مانع قانوني آشكار عمل مي‌كنند، اما شانس واقعي براي پيروزي ندارند.
کد خبر: ۳۹۳۰۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۱
موضع گیری ایران برای تشکیل فلسطین مستقل:
روز جمعه ایران به قطعنامه پیشنهادی کشور‌های اتحادیه عرب درباره فلسطین رای مثبت داده است. در این قطعنامه، اعضا بر «راه حل دو کشوری» به عنوان تنها راه رسیدن به صلح پایدار تاکید کرده‌اند. موضوع از آنجایی برای همه جالب شده که سیاست جمهوری اسلامی مخالفت با راه حل دو کشوری برای اسرائیل و فلسطین و به رسمیت شناختن یک کشور با نام اسرائیل است. با این حال تاریخ نشان می‌دهد برخلاف سیاست‌های رسمی، این اولین رای مثبت ایران به راه حل دو کشور نیست و آخرین آن هم نخواهد بود.
کد خبر: ۳۹۲۶۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۱
استعمار نو در بخش کشاورزی:
بخش کشاورزی از قدیم الایام بعنوان یکی از بخش های مستقل و مشارکتی موثر بر استقلال کشورها مطرح بوده است. استعمار جدید تمایل بالای به ناودی استقلال کشاورزی کشورها و یا وابسته سازی بخش کشاورزی به روش های مختلف را با رویکرد به مخاطره اندازی امنیت غذایی دارد نهاده های کشاورزی و تا حدی کمتر، ماشین آلات کشاورزی و فناوری های نوین، از مهمترین روش های وابسته سازی کشاورزی محسوب شده و تمرکز متن حاضر بر بذر بعنوان یکی از نهاده های پایه ای تولید است.
کد خبر: ۳۹۲۳۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۴
علی مطهری و نبرد غزه؛
علی مطهری نایب رییس سابق مجلس به جماران گفت: همه انسان‌ها موظف هستند که به کمک مردم فلسطین و غزه بیایند؛ به ویژه مسلمانان وظیفه مضاعفی دارند و بالاخص با توجه به حمایت علنی آمریکا و انگلیس از اسرائیل؛ آمریکا و انگلیس به صورت علنی به اسرائیل سلاح ارسال می‌کنند با علم به اینکه این سلاح‌ها صرف کشتار مردم و زنان و کودکان مظلوم غزه خواهد شد. اینجا کشور‌های اسلامی باید خیلی بهتر عمل کنند و به صورت علنی به مردم فلسطین کمک کنند؛ حتی به آنان سلاح برسانند.
کد خبر: ۳۹۲۳۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۲
امنیت غذایی و الگوهای تطبیقی:
حاکمیت غذایی حق کنترل مکانیزم و سیاست‌های تولید، توزیع و مصرف مواد غذایی را نه به شرکت‌ها و نهادهای بازار – که بر سیستم جهانی غذا تسلط دارند – بلکه به خود تولیدکننده‌ها و مصرف کنندگان می‌دهد. به عبارت دیگر حاکمیت غذایی حق انسان‌ها را در تولید و مصرف غذای سالم و سازگار با فرهنگ بومی خود با استفاده از روش‌های پایدار به رسمیت می‌شناسد و بر حق انتخاب غذا و سیستم‌های کشاورزی محلی تأکید می‌کند.
کد خبر: ۳۹۲۳۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۰
مقصود فراستخواه پاسخ داد:
شکوفایی اخلاقی انسان‌ها در یک «جامعه عادلانه» رخ می‌دهد. ایجاد انسان‌های اخلاقی و شکوفایی اخلاقی انسان‌ها در خلأ رخ نمی‌دهد؛ باید بستر و زمینه اجتماعی باشد تا انسان‌ها شرایط اولیه زندگی عادلانه را تجربه کنند در این صورت است که نیاز‌های متعالی اخلاقی انسان‌ها ظهور می‌یابد و احساس نیاز برای اخلاقی زیستن بیشتر می‌شود. این موضوع حالت خطی ندارد بلکه دوّار است؛ یعنی جامعه عادلانه به شکوفایی اخلاقی کمک می‌کند و شکوفایی اخلاقی پشتوانه‌ای برای جامعه عادلانه است. هرچه در جامعه کنش‌های اخلاقی توسعه پیدا کند می‌تواند سیستم را بهبود بخشد و هرچه در سیستم جای‌پا‌های اخلاقی مانند حق و حقوق، قوانین عادلانه بیشتر شود، می‌تواند شرایط و زمینه‌های شکوفایی اخلاقی را در جامعه به وجود بیاورد.
کد خبر: ۳۹۲۱۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۵
نعمت فاضلی و سایر اساتید جامعه شناسی:
نشست «فرهنگ در برنامه‌های توسعه» با حضور و سخنرانی نعمت الله فاضلی، سیدرضا صالحی امیری و روح‌الله نصرتی، در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. در این نشست نعمت فاضلی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بیان داشت که مشکل ما اضمحلال «سیاست فرهنگی» است. علایق دانشگاه باید مستقل از حکومت و بازار باشد. وقتی تفکیک‌پذیری نهادی در جامعه‌ای نباشد، اساسا سیاست فرهنگی وجود ندارد. وقتی حاکمیت مجاز باشد در آموزش و دانشگاه‌ها هر طور دلش می‌خواهد دخالت کند، در زندگی و شیوه زیست مردم مداخله کند، یعنی در این کشور چیزی به نام سیاست فرهنگی وجود ندارد. وظیفه آموزش عالی این است که افراد را استعلا و پرورش بدهد و به شیوه خاصی تربیت کند. اگر حکومت بگوید نمی‌خواهم آموزش عالی ما حقیقت‌جو، کنجکاو، پرسشگر و نقاد باشد و می‌خواهم دانشگاه برای من سرباز تربیت کند، برقی است که دستگاه را از کار می‌اندازد.
کد خبر: ۳۹۱۹۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۹
فاطمه ذکاوتی‌قراگزلو:
عربستان از درون کتابی به قلم رابرت لیسی روزنامه‌نگار و نویسنده انگلیسی است که در سال ۱۹۸۱ به چاپ رسید و با استقبال خوانندگان مواجه و به زبان‌های گوناگون ترجمه شد. اما دولت عربستان از انتشار آن سخت ناخرسند بود. بعد‌ها لیسی با هماهنگی با دولت عربستان اقدام به نگارش نسخه‌ی جدیدی از این کتاب نمود. کتاب عربستان از درون ترجمه این نسخه تعدیل شده به قلم آقای محمدعلی عسگری است که توسط نشر کویر در سال ۱۴۰۱ چاپ شده است.این کتاب خواندنی است و آدمی را به اندیشیدن و ناخودآگاه مقایسه وامی‌دارد. در مقایسه با ملت و جامعه مدنی و به‌ویژه زنان ایران، هنوز بافت جمعیتی عربستان و تفکر آنان قبیله‌ای و سنتی و مذهبی است. اما به‌قول نویسنده کتاب، عربستان سعودی از جمله اندک کشور‌هایی است که نهاد هرمی قدرتش از ساکنان جوان این کشور پیشگام‌تر است. وقتی کشوری در عین حفظ استقلال و منافع کشورش در جبهه درست در کنار قدرت‌های جهانی قرار گیرد می‌تواند در بزنگاه‌های تاریخی خود را از مهلکه نجات دهد، دقیقاً مانند پوست‌اندازی‌ای که عربستان پس از ۱۱ سپتامبر انجام داد.
کد خبر: ۳۹۱۸۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۸
حجاب اجباری یا اختیاری؛
مهدی نصیری مدیرمسئول سابق روزنامه کیهان در ماحبه‌ای اینترنتی در برنامه عصر حیرت با علی مطهری به گفتگو نشسته است. اصولگرایی و اصلاح طلبی، نظارت شورای نگهبان، سیاست خارجی دولت، حجاب اجباری یا اختیاری و .. از مهمترین سرفصل‌های این گفتگوست که مشروح آن را می‌خوانید.
کد خبر: ۳۹۱۷۱۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۱۸
تسلیحات نظامی کره شمالی؛
خبرگزاری حکومت کره شمالی گزارش داد، ارتش این کشور در چارچوب تقویت نیروی دریایی خود اولین "زیردریایی با قابلیت حمله هسته‌ای تاکتیکی"را به خدمت گرفته است. خبرگزاری کی. سی. ان.ای این زیردریایی را تحت عنوان زیردریایی شماره ۸۴۱ که نام "قهرمان کیم کان اوک" بر آن گذاشته شده، معرفی کرده و نوشت: "با استقرار این زیردریایی فصل جدید تقویت نیروی دریایی جمهوری دموکراتیک خلق کره شروع شده است. "
کد خبر: ۳۹۱۶۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۸