جایگاه صدرا در حکمت، سیاست و فلسفه:
اول خرداد، روز بزرگداشت صدرالمتالهین شیرازی، بنیانگذار مکتب حکمت متعالیه، یادآور نقش بیبدیل او در فلسفه اسلامی است. ملاصدرا با ارائه حکمت متعالیه، تحولی شگرف در اندیشههای فلسفی و عرفانی ایجاد کرد. این گزارش به بررسی نوآوریهای صدرالمتالهین، بهویژه اصل حرکت جوهری، و نسبت اندیشه سیاسی او با چالشهای جهان مدرن میپردازد.
کد خبر: ۳۹۸۱۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۷
آشنایی با ملاصدرا:
صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی یا مُلاصَدرا و صدرالمتألهین (۹۷۹ – ۱۰۴۵ (قمری)) حکیم متأله و فیلسوف ایرانی سدهٔ یازدهم هجری قمری و بنیانگذار حکمت متعالیه است. کارهای او را میتوان نمایش دهندهٔ نوعی تلفیق از هزار سال تفکر و اندیشهٔ اسلامی پیش از زمان او به حساب آورد. ملاصدرا بر این باور بود که مذهب شیعه دو وجه دارد، وجه ظاهری، یعنی همان شریعت و احکام دینی، و وجه باطنی، که همان درونمایه و حقیقت مذهب شیعه است و ملاصدرا آن را عرفان شیعی مینامید. او برای رستگاری انسان، هم شریعت و پایبندی به فرایض دین را لازم میشمرد و هم سیر و سلوک عرفانی برای رسیدن به حقیقت مذهب شیعه را ضروری میدانست.ملاصدرا در مخالفت با استادش میرداماد که خود پیرو سهروردی بود، مدعی شد که «وجود» امری حقیقی است و ماهیت امری اعتباری. صدرا دربارهٔ حرکت نیز نظریه جدیدی عرضه کرد که به حرکت جوهری مشهور است. تا قبل از آن تمامی فلاسفه مسلمان، معتقد به وجود حرکت در مقولات نهگانه عَرَض بودند و حرکت را در جوهر محال میدانستند. اما صدرا معتقد به حرکت در جوهر نیز بود و موفق شد چهار جریان فکری یعنی کلام، عرفان، فلسفه افلاطون و فلسفه ارسطو را در یک نقطه گرد آورد و نظام فلسفی جدید و مستقلی به وجود آورد. تعریف ملاصدرا از خداوند و هفت شبهه ابلیس در ادامه متن آورده شده است.
کد خبر: ۳۹۸۱۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۳
دکتر صادق واعظ زاده در مراسم نکوداشت اعضای هیات علمی نمونه کشوری:
رئیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به دو راهکار اصلی برای مواجهه با فناوریهای جدید اشاره کرد و گفت: اول اینکه زمینه علمی فناوری جدید را با انعطاف بخشیدن و همافزایی رشتههای علمی از دبیرستان تا دانشگاه فراهم کنیم و دوم نیز نقش بیبدیل خویش را بپذیریم و توانایی خود را در راه صلاح مردم بکار گیریم.رییس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت خاطرنشان کرد: در دو سه دهه آخر قرن بیستم میلادی، تکنولوژی از برساختههای فیزیکی به پدیدههای اجتماعی تسری یافته و به کمک علوم انسانی در قالب فناوری نرم به تدبیر امور اجتماعی مشغول است.
کد خبر: ۳۹۷۹۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۷
دکتر زهرا اخوان صراف:
انجمن مباحثات قرآنی در ماه مبارک رمضان سلسله نشستهایی برگزار میکند که در آن صاحبنظران موضوعات متنوعی را به بحث میگذارند.دکتر زهرا اخوان صراف در این جمع بیان داشت که، با مرور آیات قرآن این فرضیه شکل میگیرد که انسان در عافیت خلق نشده، رنج و بلا عارض حیات نیست بلکه ماجرا برعکس است. انسان اساساً در رنج خلق شده است: «لقد خلقنا الانسان فی کبد» : همانا انسان را در رنج آفریدیم و در مقابل سرای بی رنجی – یعنی آسودن از رنجهای این زندگی - را جای دیگر معرفی می کند. رنج بیان شده در آفرینش انسان، رنجی اصیل است؛ هدفمند؛ است؛ خود، هدف است؛ گریزناپذیر است و انسان میانه شدت و رخا در رفت و آمد است و رنج و گشایش بین آدمیان دست به دست میشود. باید رنج را پذیرفت و به رسمیت شناخت و اجازه داد درک شود و به آن معنا داد و ترجمه اش کرد و همواره در حال آمادهباش بود و افزون بر دانه شیرینی که در دل تلخی و تاریکی در حال رشد است، به دنبال فراخنایی بود که در تنگنای سختی مکنون است و با وصول به آن به کلی از تعب آسود و این مهمترین کلید مدیریت رنج است که با دستیابی به آن "غم و شادی بر عارف چه تفاوت دارد".
کد خبر: ۳۹۷۶۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۸
گفتگوی تسنیم با علی لاریجانی:
علی لاریجانی مشاور رهبر معظم انقلاب و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام چهارشنبه هفته گذشته (30 آبان 1403) در خبرگزاری تسنیم حضور یافت و پس از بازدید از بخشهای مختلف خبرگزاری، در یک گفتگوی مفصل با خبرنگاران تسنیم نیز شرکت کرد. وی در بخش اول این گفتگو با ارائه گزارشی از سفر اخیر خود به لبنان و سوریه پرداخته و نکات مهمی درباره آمادگیهای حزبالله لبنان مطرح کرده است. در بخش دیگری از این گفتگو به مسائل بینالملل و بویژه مناسبات ایران و اروپا و آمریکا بویژه در حوزه هستهای پرداخته شده و درباره روی کار آمدن ترامپ در ایالات متحده نیز تحلیلی صورت گرفته است. بخش دیگری از این گفتگو به مسائل داخلی، بررسی وضعیت دولت آقای پزشکیان، بازگشت خود آقای لاریجانی به سیاست، موضوع رد صلاحیت در انتخابات ریاستجمهوری و مسائل دیگر داخلی اختصاص دارد و در قسمتی از مصاحبه نیز نکات کوتاهی درباره کتابی که اخیراً از ایشان با عنوان «عقل و سکون در حکمرانی» انتشار یافته، مطرح شده است.
کد خبر: ۳۹۶۹۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۷
موسی حقانی:
نشست خانواده متعهد و مقاوم در فرهنگ عاشورا صبح امروز، ۳۰ مردادماه در محل سالن همایشهای هتل یعسوبالدین کربلای معلا برگزار شد. در این نشست که با تلاش و همکاری مرکز پژوهشهای استراتژیک حشدالشعبی، گروه بانوان ستاد فرهنگی اربعین، لواالخدمه الحسین و حوزه علمیه الزهرا عراق برگزار شد، اساتید دانشگاه و پژوهشگران درباره جایگاه زن در خانواده و اهمیت آن در انتقال مفاهیم عاشورایی به اعضای خانواده و جامعه گفتوگو کردند. رئیس مرکز مطالعات تاریخ معاصر گفت: اربعین حرکت تمدنساز بر پایه خانواده است و در خانواده نقش بانوان محوری است زیرا زن سبک زندگی را تعریف و فرزندان را تربیت میکند.
کد خبر: ۳۹۵۸۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۳۱
پایان عصر چپ و راست در سیاست ایران:
حضور انتخاباتی مردم وابسته به دعوای سیاسی دو دسته اصلاحطلبی و اصولگرایی نیست؛ و اصلاً این دو دسته را دیگر نمیتوان به رسمیت شناخت و نیرویی زنده در کنشهای سیاسی دانست، اما هر دو دسته بهشدت تلاش میکنند که انتخابات را به خود نسبت دهند.اصلاحطلبان بعد از تحریم سه انتخابات، احراز صلاحیت پزشکیان را مغتنم شمردند و خود را حامی او و او را نامزد خود نامیدند. اصول گرایان نیز با شعارهای افلاطونی و ایده ال گرایی های ناکجا آبادی خود را دایعه دار میدان می دانند. غافل از اینکه تاکید بدنه اجتماعی و مردم بر بهبود اوضاع و معیشت اقتصادی و کاهش فشار قرار داشته و قرائت های چپ و راستی ، عموما برخواسته از نوعی لج بازی سیاسی است.مردم دیگر نه اعتقادی به پوپولیست گرایی های محفلی جناح راست دارند و نه معتقد به منفعت طلبی ها و خودباختگی های جناح چپ هستند. مردم به سطحی از هوشیاری رسیده اند که قادرند به راحتی از صندوق قهر کرده و مشروعیت های سیاسی را زیر سوال ببرند. در چنین شرایطی ،کشور نیازمند جریان سومی از تعهد و تخصص است.
کد خبر: ۳۹۵۳۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۱۷
حسین شیخرضایی:
حسین شیخ رضایی عضو هیئت علمی موسسه حکمت و فلسفه در نشست «فلسفه، بیرون و درون دانشگاه» که در سهشنبه ۲۴ بهمن در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد،بیان داشت که از دیدگاه مردم، فلسفه دانشگاهی دو تا مشکل دارد؛ یکی اینکه با زبان فنی غیر قابل فهمی بیان میشودو دوم اینکه از دید افراد بیرونی، آن چیزی که فیلسوف درباره آن صحبت میکند ربطی به زندگی ندارد.بحث فلسفه کاربردی هم قادر به پاسخگویی به این دو چالش نبوده و لازم است وارد حوزه فلسفه برای عموم شویم . نکته مهم در تعریف فلسفه برای عموم این است که راجع به موضوعاتی صحبت میکند که دغدغه عموم مردم یا خیر عمومی است.فلسفه برای عموم میگوید تو مسئله داری، من میآیم از زاویه دید خودم میگویم مسئلهات چطور حل میشود.مثلا در غزه، اسرائیل به بیمارستان بمب میزند، فلسفه میتواند به ما چارچوب بدهد که آیا این دفاع مشروع به حساب میآید یا خیر. پس فلسفه کاملا نقش ابزاری دارد و فیلسوف میخواهد با این ابزار مسئلهای را حل کند که این مسئله، مسئله عموم است. در چنین شرایطی باید به حساسیت های داستان هم توجه نمود به گونه ای که فلسفه عامهپسند و فلسفه پوپولیست ،جای فلسفه برای عموم را نگیرد و جریان سازی پوپولیستی ( خصوصا در فضاهای سیاسی و اجتماعی) جای فلسفه برای عموم ننشیند.تجارب متشابه این حوزه را در ترویج علم، علم کاربردی و کاربردی سازی علم،زبان تخصصی علم و مواردی همانند نیز داریم.
کد خبر: ۳۹۳۹۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۶
آیتالله جوادی آملی در دومین همایش سالانه ستاد گسترش فرهنگ دعا:
آیتالله جوادی آملی در پیامی به دومین همایش سالانه ستاد گسترش فرهنگ دعا گفت: در جهان هرچه حق و باطل و حلال و حرام است توسط خدا تعیین میشود اما این عقل که همانند چراغ است، عاملی است که ما به سمت صراط درست برویم و کمک میکند که راه را طی کنیم و به مقصد برسیم.مرحوم کلینی، اهل منطقهای در جنوب تهران بوده و مفسری عقلمدار است که با عقلمداری، روایات اهل بیت(ع) را جمعآوری نمود و اگر توضیحی بر آن روایات داد بر محور عقلانیت ارایه کرد.مرحوم کلینی فرمود قطب فرهنگی یک ملت، عقل آنهاست .
کد خبر: ۳۹۳۹۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۶
«بلای بیتاریخی و جهان بیآینده»؛
دکتر رضا داوریاردکانی باور دارد متفکری که در رؤیای پدیدآمدن عهد و عصری دیگر باشد، چهبسا با عصر و عهد خود مخالفت کند. بسیاری از متفکران تنها دغدغهشان خلق مفاهیمی بوده است تا از عهد و عصر خود فراتر رفته و به انکار وضع موجود دست بزنند. همانگونه که دلوز میگوید کار فلسفه خلقِ مفاهیم است.
کد خبر: ۳۹۳۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۶
روانشناسان به جنگ بیحوصلگی میروند:
زندگی ملالتبار است. روزها و شبهای تکراری ما را در چنگال خودشان میفشارند و سیاهی فضای ذهنمان را پر میکند. انسانها از ملال متنفرند، حتی حاضرند درد بکشند، بهشرط اینکه از ملال نجات پیدا کنند. اگر به نقطهای رسیدیم که به نظرمان هر روز، مثل روزهای قبلش است و کارها و تفریحات و رابطههایمان دیگر لذتی برایمان ندارد، چهکار میتوانیم بکنیم؟ فرهنگ امروز، جواب سادهای دارد: فرار کن. اما برخلاف تصویر رایجی که میگوید برای بیرون آمدن از ملالت باید «چیزهای تازه» به زندگیمان بیاوریم، فرار کردن به سمت کار یا رابطههای جدید هم میتواند خیلی زود دوباره ملالتبار شود.کییرکگور، فیلسوف دانمارکی، میگوید: ملال را نمیتوان با یافتن زندگیای تازه درمان کرد، برعکس، ملال فقط با عمیقتر شدن در زندگیای که همین الان داریم تسلی مییابد.، اولینبار که زندگی را ملالتبار مییابیم، نشانۀ این است که دنبال شادیهای جدید میگردیم. او نام این دوره را «مرحلۀ زیباییشناختی زندگی» میگذاشت و آن را مخصوص دورۀ نوجوانی میدانست.اما برای اکثر انسانها، این دورۀ تجربه و مصرف، گذراست و بعد از مدتی خودش ملالآفرین میشود. طوری که از خودمان میپرسیم: «همهاش همین بود؟» اینجاست که وارد «مرحلۀ اخلاقی» زندگی میشویم. در این مرحله، تعهدات بلندمدت و رابطههای عمیق و پایدار را میپسندید و ارزش چیزهای جدید در چشمتان کم میشود. این مرحله عمیقتر و بهتر است، اما باز هم عدهای را خسته و ملول میکند. آنها با وجود اینکه پیوندهایی عمیق و معنادار دارند، دنبال چیزی باز هم عمیقتر هستند. کییرکگور میگوید این مرحله، مرحلۀ دینی زندگی انسان است که در آن به جستوجوی هدف یا غایتی متعال هستیم.
کد خبر: ۳۹۳۵۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۵
فرهاد فخرآبادی در نظریهپرداز جمهور ناب :
تحلیل شخصیت مصباح یزدی با طیفی کاملا دو قطبی از موافقان و مخالفان همراه است. محور تمامی انتقادات نیز بر شیوه ارتباط سه گانه جمهوریت مبتنی بر قانون اساسی، اسلامیت مبتنی بر دین مبین و انقلابی گری مبتنی بر آرای امامین انقلاب ، قرار دارد. موافقان مصباح یزدی ، تندروی ها و مقدم دانستن بعد انقلابی بر بعد دینی و جمهوریت را ، ناشی از محقق بودگی این دو بعد و نیازمندی به پشتیبانی بعد انقلابی گری می دانند و مخالفان مصباح یزدی، او را محکوم به منفعت گرایی و خروج از عدالت و حتی بعضا متهم به نفاق می کنند. متاسفانه باید اعتراف نمود که ورای تمرکز بر تحلیل و نقد مصباح یزدی، منظومه فکری او با برداشت های درست و نادرست ، کج کارکردی هایی را در حوزه های سیاسی و امنیتی کشور سبب شده که مسلما اگر بحران زایی هم نکند، هزینه زا خواهد بود. توجیه گری های منجر به عدول از بعد جمهوریت و نادیده انگاشتن حقوق اساسی و حقوق شهروندی ، قطبی سازی جامعه با خودی و غیر خودی پنداری ، محفل گرایی در مقابل شایسته سالاری و غیره، بنظر بخشی از مصدایق هزینه زایی برداشت های صورت گرفته از این منظومه فکری است.
کد خبر: ۳۹۳۳۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۲
بیماری مزمن فساد اداری:
نگاهی به ویژگیهای ساختار اداری سنتی و محیط اجتماعی و سیاسی تاریخ معاصر ایران نشانگر مفاسد اداری بسیاری بوده است. مقام و مسوولیت، ثروت کلانی به همراه داشت و بسیاری از افراد با دادن رشوه، به مقامهای دولتی و حکومتی دست مییافتند و به این ترتیب، مسیر فساد را در جهت منافع شخصی میپیمودند.فساد اداری فقط ویژگی نظامهای استبدادی سنتی نیست و در بیشتر نظامهای اقتدارگرا و دیکتاتوری و حتی در بعضی دموکراسیهای صنعتی دیده میشود.با وجود این، شکلهای اداری، عمق و دامنه آن و مجاری و فنونی که از طریق آنها اعمال میشود، تابع ویژگیهای اساسی نظام سیاسی است. از این رو، میتوان فساد اداری را در اغلب حکومتها و دورههای تاریخی ایران مشاهده کرد.در ادامه این گزارش، پدیده فساد اداری در دورانهای مختلف تاریخ معاصر ایران از جمله در دوره قاجار و دوره پهلوی مورد بررسی قرار گرفته است .
کد خبر: ۳۹۳۲۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۰۳
« انسداد فکری ایرانیان»؛ گفت و گو با امیرحسین ساکت:
غرب هیچگاه از گذشتۀ خود غافل نبوده و به خصوص سیر علوم غربی کاملاً پیوسته است. سنتهای علمی غرب حتی در سیاهترین اعصار تاریخ حفظ شده و استمرار یافته است. فلسفۀ غرب از تالس تا هایدگر تداوم داشته و همین موجب غنای آن شده است. اما آیا بزرگترین اتفاقات تاریخی ایران معاصر انعکاسی در آثار علامه یا دیگران داشته است؟ آیا آثار ایشان قبل و بعد از کودتای ۲۸ مرداد یا انقلاب اسلامی تفاوت محسوسی دارد؟
کد خبر: ۳۹۳۱۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹
حجاب اجباری یا اختیاری؛
مهدی نصیری مدیرمسئول سابق روزنامه کیهان در ماحبهای اینترنتی در برنامه عصر حیرت با علی مطهری به گفتگو نشسته است. اصولگرایی و اصلاح طلبی، نظارت شورای نگهبان، سیاست خارجی دولت، حجاب اجباری یا اختیاری و .. از مهمترین سرفصلهای این گفتگوست که مشروح آن را میخوانید.
کد خبر: ۳۹۱۷۱۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۱۸
پرواز یک فرهیخته؛
دکتر کورش صفوی، استاد بازنشسته گروه زبانشناسی دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی دانشگاه علامهطباطبائی دار فانی را وداع گفت.
کد خبر: ۳۹۱۳۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۴
مصاحبه امیر تاکی با دکتر بیژن عبدالکریمی؛
انسان همواره به دنبال پاسخ به چراییهای زندگی خود است. خواه این چراییها اساسی و ساختاری باشند و خواه جزئی و کمرنگ. چرایی «بودن» شاید اساسی ترینِ این چراییهاست و با پاسخ به این پرسش، «چه شدن» که همان هدف و غایت است، معنا مییابد. هدف، انگیزه و غایت حرکت انسان وابسته به دانستن و پی بردن به پاسخهایی است که برایش قانع کننده باشد. علاوه بر ایجاد هدف زندگی، این پاسخ اساسی، ارزشهای هر انسانی را تشکیل خواهد داد. در پرتو این ارزشها، چگونگی زیست او معین میشود؛ بنابراین در پرتو این پاسخ به چرایی بودن، هم سمت و سوی حرکت انسان مشخص شده و هم چگونگی و کیفیت زیست این حرکت هویدا میشود.
کد خبر: ۳۹۱۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۹
قدرت در شادمانی است؛
رالف والدو امرسون نوشته است «قدرت در شادمانی است». ما معمولاً شادمانی را نقطۀ مقابل قدرت و تلاشی غیرواقعی برای نشاطبخشیدن به اوضاع میدانیم. ولی امرسون میدانست شادمانی ذخیرهای برای خویشتن ماست، ابزاری برای شکلدادن به زندگی که میتواند جایگاه ما را در دنیای اجتماعی تغییر دهد و ما را به اجتماع وصل کند. در این روزها که موجی از اخبار بد جهان را احاطه کرده است، شادمانی شایستۀ توجه است.شادمانی که جایگاهش را از دست داده و نادیده گرفته میشود میتواند لحظهای آرامش و حمایت را به همراه بیاورد. فایدۀ اصلیاش در زمان بحران پدیدار میشود. صرفنظر از تجاریشدن فرهنگ شاد و سرخوشیِ کاذب سیاستمان، شادمانی ابزاری است که معمولاً هنگام فراموشی، با ایجاد آزادی عاطفی، ما را از بندهایمان رها میکند. شادمانی، حتی با برداشت امروزی از آن، نوعی قدرت هیجانی است که نباید نادیده گرفته شود. شادمانی «امید» منجیگرایانه یا «خوشبینی» سیاستمدارانِ سطح پایین نیست. شادمانی نویدهای سادهتری میدهد.
کد خبر: ۳۹۰۴۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۴
یادداشت محسن آزموده؛
کد خبر: ۳۹۰۱۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۸
محمد جواد کاشی، استاد دانشگاه:
محمد جواد کاشی، استاد دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است که آرزوی زندگی تماما اخلاقی، بیربط و خطرناک بوده و خودش بیش از همه دشمن اجتماع اخلاقی است . نسل جدید در حال وارد کردن هنجارهای اخلاقی به یک بستر درست بوده و با این تغییرات ، جامعه ایران رو به زوال اخلاقی نمیرود؛ زوال اخلاقی قبلا توسط مدعیان اخلاق اتفاق افتاده است . کسانی که ندانسته دشمن اخلاق بودند و بدون اینکه بدانند، در آرزوهایشان با اخلاق دشمنی میکردند. ایدئولوژیها با تمامیتخواهی و آرزوی یک جامعه تماما اخلاقی، همان سرچشمههای محدود زایش حیات اخلاقی در زندگی روزمره را هم دارند نابود میکنند. باید عقب بنشینیم و اجازه بدهیم خود زندگی بنیانهای اخلاقیاش را به طور طبیعی بسازد. مگر پیامبر خدا توانست جامعه تماما اخلاقی بسازد؟! نمیدانم چرا این سؤال را در طی این 40 سال از خودمان نکردهایم ؟!
کد خبر: ۳۹۰۰۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۴