همه چیز درباره کرکس ریش دار:
همای سعادت یا مرغ سعادت (مرغ استخوان خوار یا کرکس ریش دار) جایگاه ویژهای در ادبیات و فرهنگ ایران زمین دارد و مشهور است که سایهاش بر سر هر که بیفتد، به خوشبختی، سعادت و کامیابی خواهد رسید(برعکس جغد که مظهر ویرانی و شقاوت است). به همین دلیل نقش هما در بسیاری از سرستون های تخت جمشید وجود داشته و دو مجسمه سنگی از هما در این مکان کشف شده است(بعضی معتقدند که سرستون ها ، شیردال است) و اشعار بسیاری در ادبیات پارسی سروده شدهاند. شاهد علت توجه داشت به هما در تاریخ باستان را در سه موضوع جذابیت و فر این پرنده ، نوع تغذیه او و دوری از شکار و مردار و در نهایت بلند پروازی آن جستجو کرد. صفاتی که نشانه عظمت این پرنده تلقی می گردد.
کد خبر: ۳۹۴۰۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۷
انتقاد از وضعیت بد موزه مردم شناسی رشت:
موزه باستان شناسی و مردم شناسی رشت ،موزه ای است که سه سال بسته بوده و در حال مرمت محیط درونی و برخی از اثار تاریخی. این موزه اخیرا بازگشایی شده و نیامده،خبرساز شده است. در موزه باستانشناسی شهر رشت، روی لبه خمرهای سفالین که ادعا شده بود قدمت آن به دوره مادها (چند سده پیش از هخامنشیان ) برمیگردد، کیسه زباله کشیدهاند و درونش تهسيگار و آشغال ريختهاند. خبرنگار ادعا نموده که مسئول مربوطه در پیگیری موضوع پاسخ داده که «اگر سطل آشغال چوبی يا پلاستیکی بگذاریم، مردم میدزدند.» يکی از نخستین ويترينها حاوی جمجمه مردمان هزاره اول پیش از میلاد (حدود سه هزار سال پیش) است. چند جمجمه ناسالم و شكسته بدون هیچ حفاظی در ارتفاعی نسبتا پایین روی تلّی از خاک قرار داده شدهاند. این ویترین، بدون شیشه محافظ است و دورنمای كورهپزی يا تنور يك نانوایی متروک را تداعی میكند.رها شدن جمجمههای انسانی چند هزارساله، مرمت نامناسب سکههای تاریخی و معرفی آثار بهصورت دستنویس، خلاصه وضعیت امروز موزه باستانشناسی رشت است. اما پشت سر این همه داد و فریاد گویا سه لایه جنگ قدرت در اداره کل میراث گیلان ، کم توجهی ها به تخصیص بودجه و حساسیت پائین مدیران ارشد وزارت میراث به استان هایی نظیر گیلان نهفته است. نکته جالب اینجاست که ادعا می شود ۲۷ موزه در گیلان فعال بوده و از دو سال گذشته تاکنون ۱۱ موزه جدید در گیلان راه اندازی شده و نهضت احیای موزهها ادامه دارد؟ منتظر دریافت توضیحات هستیم.
کد خبر: ۳۹۲۷۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۱
جواد حسینزاده ، باستانشناس:
مدیر پایگاه میراث فرهنگی سیلک کاشان با اشاره به پرسشهایی که درخصوص چرایی متروکه شدن سیلک در اوج شکوفاییاش وجود دارد، گفت: تنوع سفالهای بدست آمده نشان از جامعهای مرفه دارد اما نمیدانیم چرا به یکباره این مکان ترک شده است.
کد خبر: ۳۹۲۷۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۷
استرداد آثار تاریخی امانتی ایران؛
روز پنجشنبه در جریان بازگشت کاروان ابراهیم رئیسی از نیویورک، اعلام شد که او با خود ۳ هزار و ۵۰۶ لوح گلنبشته مربوط به دوران هخامنشیان را به ایران آورده است.سوالی در اذهان مردم ایجاد شده که آیا این اولین بار است که لوحهای هخامنشی وارد ایران میشوند؟ پاسخ هم خیر است و باید به تاریخچه پنج دوره ای عودت الواح اشاره کرد . حدود ۵۰ هزار لوح گلنبشته سال ۱۳۱۱ در محل «باروی تختجمشید» کشف شد که موسسه شرقشناسی شیکاگو برای تحقیق و بررسی، آنها را به امانت گرفتند. محموله همراه رئیسی پنجمین بخش از این لوحها است که به کشور بازمیگردد. سال ۱۳۹۸ در جریان سفر حسن روحانی رئیسجمهوری وقت، یک هزار و ۷۸۳ قطعه از این الواح به کشور بازگشتند. پیش از این سال ۱۳۸۳ بود که ۳۰۰ قطعه به ایران عودت داده شد. بخش دیگر، سال ۱۳۲۹ بوده که ۳۷ هزار قطعه لوح به کشور برگشت. دو سال قبل از آن یعنی ۱۳۲۷ نیز ۱۷۹ قطعه بازگشته بود. سال ۱۳۹۸، کریستوفر وودز رئیس موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو گفته بود «بستهبندی این الواح تاریخی بسیار مهم است. حدود یکسال بستهبندی هزار و ۷۸۳ قطعه به طول انجامیده است و ما بهترین الواح باقیمانده را در این تعداد قطعه دستهبندی کردیم و مابقی آن را هم در سه مرحله دیگر به ایران باز میگردانیم.
کد خبر: ۳۹۱۹۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۱
کورش صفوی مطرح کرد:
کورش صفوی درباره نظریه زبانشناسی چامسکی میگوید: این نظریه مختص زبان انگلیسی است. حتی -بین خودمان بماند- برای انگلیسی هم خوب جواب نمیدهد و کارساز نیست وای به حال اینکه بخواهد در زبان فارسی مطرح شود! اعتقاد من این است و من به اینها میگویم «نظریه آبرو ریز».
کد خبر: ۳۹۱۲۹۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۱۱
نگاهی به «کرنانوازی» در محرم لاهیجان؛
قرن هاست نوای «وای حسین وای حسین» در کرنای لاهیجان دمیده میشود و بقعه آقا سید حسن روستای صقل بنه بخش رودبنه، پذیرای کرنانوازانی است که نواهای عاشورایی را در نیها میدمند.محمود فرضی نژاد، سرپرست گروه موسیقی دیلمون در این باره میگوید: کرنانوازی، یکی از سنتهای عزاداری است که در نواهای عاشورایی بیشترین کاربرد را دارد. وی که پژوهشگر آواها و آئینهای محلی است، توضیح میدهد: امروز نوای کرنا در سوگوارههای عاشورایی، محتوای قدسی به خود گرفته است و میتوان گفت جزو آئینهای عاشورایی و موسیقی حماسی و مذهبی شده است.
کد خبر: ۳۹۰۸۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۷
ریشه قوم لور؛
طبق تحقیقاتی که دکتر فریچ انجام داده است لورها از اکراد ایرانیاند و اکراد ایرانی ازنظر لفظ دو قسمت اند: ۱ـ کوردی زبان، ۲ـ لوری زبان و این در حالتی است که از لحاظ لهجه و لفظ و اخلاقیات و خصوصیات قومی روابط بسیار مستحکمی بین آنها وجود دارد تا جایی که مستشرقین مشهور و بزرگی، چون «سرجان ملکم» «لوریه» «هاسل» و «براون» یکی بودن لور و کورد را قبول و در کورد بودن لورها شکی ندارند.
کد خبر: ۳۹۰۴۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۱/۰۸/۰۷
افراط و تفریط در سیاست خارجی؛
علی اکبر صالحی قائم مقام فرهنگستان علوم گفت: من فکر میکنم در این ۴۴ سال به دلایل گوناگون که بخشی از آن خارج از اراده ملی و حکمرانان ما بوده است، نواقصی داشتهایم و از یک آشفتگی و وجه غیر پایدار در سیاست بینالملل برخوردار بودهایم. اگر ایران بخواهد در عرصه روابط بینالملل اوج بگیرد، باید تکلیف روابط بینالملل خود را روشن کند و در عرصههای بینالمللی از دیدگاههای افراط و تفریط به دور باشد.
کد خبر: ۳۹۰۲۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۹
تحریف رسومات عزا در کهگیلویه؛
یکی از سازندگان این شیرهای سنگی میگوید: استفاده از شیرهای سنگی در آرامستانهای استان کهگیلویه و بویراحمد رواج و قیمت تراش این شیرهای سنگی بر اساس سایز و کار انجام شده تخمین زده میشود که به طور میانگین هزینه اولیه آن از ۴۰ میلیون تومان هم میگذرد.
کد خبر: ۳۸۷۵۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۱۷
لرها از کدام قوم هستند؟
لُرها آمیزهای از قبایل آریایی مهاجر از آسیای میانه و قبایل قبل از آریایی ساکن در شمال ایران(حاشیه دریای خزر) و غرب ایران، مانند ِآماردها ، کاسیها، لولوبیها و عیلامیها هستند. بر مبنای مطابقت و مشابهت جغرافیایی و شواهد باستانشناسی، برخی تاریخدانان، لرها پس از سلطه آریاییها، دچار تغییرات زبانی شدهاند.از نظر کروموزومی و ژنتیکی ، لرها بیشترین شباهت را با گیلک ها و کردها بیشترین شباهت را با یزدی ها و بلوچ ها دارند. شباهت ژنتیکی بین کرد و لر، بشدت پائین است.
کد خبر: ۳۸۶۳۴۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۰۳
کنگره ای خالی از بانوان توانمند ایرانی؛
پیرو تبعات برگزاری کنگره بانوان تاثیرگذار که اخیرا در کشور برگزار شد و زنانی از کشورهای دیگر به این رویداد دعوت شده و تجلیل شدند،و اما کمرنگ بودن نقش زنان ایرانی در این مجمع جای تامل دارد. زنان ایران در ادوار مختلف نقشی پررنگ در ابعاد گوناگون ایفا کردهاند، از سیاست گرفته تا پزشکی، از هنر گرفته تا نجوم. تأثیر این زنان گاهی به حدی بوده است که سرنوشت یک جامعه یا ابعاد یک علم را دگرگون کرده است. در این مقاله، شما را با زنان تاثیرگذار تاریخ ایران از پیش از میلاد تا زمان حال آشنا میکنیم.
کد خبر: ۳۸۶۲۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۹
ابهام پشت «سد چمشیر»؛
میدانیم سه حکومت فرامنطقهای فلات ایران (عیلامیان، هخامنشیان و ساسانیان) در جنوب ایران شکل گرفتند. به گواه آرای محققان، سهم عمده در برآمدن این حکومتها با "جوامع کوچرو" بوده است. در هزارۀ گذشته هم سرنوشت سلسلههای حکومتی ایران با جوامع کوچرو در هم تنیده بوده است. در واقع، تا پیش از دوران جدید، کوچروی و کوچنشینی بخش مهمی از حیات جوامع انسانی فلات ایران و از اقتضائات زیستن در این سرزمین بود. منطقۀ چمشیر بخشی از زیستگاه اینگونه جوامع کوچرو بوده و آثار زیست آنها در جایجای آن مشهود است. همین نکته نشان میدهد که استقرارگاههای کشفشده در این منطقه و مطالعۀ این شیوۀ زیستن تا چه پایه اهمیت دارد و نباید از مسؤولیت مطالعۀ آنها شانه خالی کرد. مدیر پیشین پروژه مطالعات باستانشناسی چمشیر اعلام کرد: میخواهند پروندۀ منطقهای بکر از نظر باستانشناسی که میتوانست پاسخگوی پارهای از ابهامهای تاریخی و فرهنگی این سرزمین باشد را با وضعی نامطلوب ببندند.
کد خبر: ۳۸۶۱۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۳
سرزمین تاریخی آمارد سازنده کل ایران؛
دربارهٔ نام و سبب نامگذاری سرزمین ”گیلان“ و معانى واژهٔ گیل نظرات مختلفى ابراز شده است. علی اکبر دهخدا گیلان را مأخوذ از واژهٔ ”گیل" به اضافه پسوند ”ان" دانسته و می گوید که در پهلوى Gelan به معنی مملکت گیلها و نزد یونانىها Gelae و در اوستا نام ناحیتى به نام "وارنا "است. نام گیلان از نامواژه قوم باستانی "گیل" یا" گیلک "گرفته شده و به معنی سرزمین گیل یا گیلک ها است. این سرزمین در دوره باستان نزد مورخین یونانی به نام کاسپیان و کادوسیان شناخته می شد و مورخین عرب به آن دیلمان، دیلمستان و جیلان (معرب گیلان) میگفتند. نکته قابل تاکید اینکه، در روند اصلی بررسی تاریخ گیلان، نباید از قوم آمارد بعنوان قومی مستقل و سازنده تمدن مارلیک غافل شد. تمدنی که بعدها در اتحاد با مادها، بنظر می رسد که سازنده سیلک کاشان بوده است. تمدنی که بخشی از طوائف ساکن در استان کهگیلویه و بویراحمد از نژاد ان هستند. بی راه نیست که بگوییم گیلان ،مادر ایران. از مارلیک تا سیلک.در واقع کل ایران( بغیر از سواحل جنوبی کشور، جنوب شرق ایران، استان های کردنشین و آدربایجان ها، بخشی از خراسان)متاثر از ریشه های نژادی آماردها هستند. برای شفاف و مستندتر شدن این ادعاها و توضیحات، نیازمندی به تضارب آرا و ارایه نظرات توسط خوانندگان محترم با هدف کشف بهتر حقایق ، وجود دارد.
کد خبر: ۳۸۵۸۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۱
میزگرد ثبت جهانی یلدا:
سازمان یونسکو امسال شب یلدا را به نام کشور جمهوری اسلامی ایران ثبت کرده است. یلدا یکی از عناصر متعدد فرهنگ ایرانی است که در کنار برخی از میراثهای فرهنگی ناملموس در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت شده است. به همین بهانه، دفتر پژوهش و بررسیهای خبری ایرنا در میزگردی، به بررسی ثبت جهانی یلدا و هویت و فرهنگ ایرانی با حضور دکتر «محمود جعفری دهقی» رئیس انجمن ایرانشناسی، استاد فرهنگ و زبانهای باستانی ایران و «علی عزتزاده» دبیر انجمن ایرانشناسی و دانشجوی دکترای ایرانشناسی در دانشگاه شهید بهشتی پرداخته که بخش اول آن را میخوانید.
کد خبر: ۳۸۵۴۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۹
تاریخ سیاسی؛
جنبش مشروطیت بدون شک از رویدادهای مهم و تأثیرگذار در تاریخ تحولات سیاسی ایران محسوب میشود. اثرات این رویداد در زندگی فرهنگی و سیاسی مردم، از سایر حوادثی که تا آن تاریخ در کشورمان پدید آمده بود، عمیقتر بوده است. شکی نیست که نارضایتی عمیق جامعه ایران در سالهای حکومت قاجار، ریشه اصلی اعتراضات مردمی علیه دولت و زمینهساز شکلگیری نهضت مشروطیت بود.در این میان عواملی نیز بودند که سبب تسریع روند انقلاب شدند و در مسیر نهضت به منزله عامل محرک ایفای نقش کردند. در گزارش زیر، به مرور حوادث ۱۵ ساله مشروطیت پرداخته شده است.
کد خبر: ۳۸۵۲۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۰
سلیمی نمین:
عباس سلیمینمین مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران گفت: تمام بزرگنمایی کورش با هدف تطهیر اشرافیت یهود انجام میشود، یعنی اینها تاریخ ۸ هزار ساله ایران را یک برش میزنند و ۲۵۰۰ سال از آن را برجسته میکنند، زیرا این مقارن با تاریخ یهود است.
کد خبر: ۳۸۴۳۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۷
پروفسور حسن امین؛
اساسا مفهوم جمهوریت با اسلامیت سازگاری ندارد. در غوغای جمهوریت ۱۳۰۲ و ۱۳۰۳ هم که رضاخان سردارسپه خواست، ایران را جمهوری کند، مراجع تقلید وقت یعنی شیخ عبدالکریم حائری یزدی، سید ابوالحسن اصفهانی و میرزا محمدحسین نائینی با او در قم ملاقات کردند و از او خواستند دست از جمهوریت بردارد تا با انتقال سلطنت از قاجار به پهلوی موافقت کنند که این کار عملی شد.
کد خبر: ۳۸۲۱۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۸
از انکار تا واقعیت سرقت از موزه بوعلی سینا همدان؛
نگهبان میراث فرهنگی همدان که به انبار امن نگهداری از آثار باستانی این شهر دستبرد و مقداری از اشیاء تاریخی را فروخته بود در تهران دستگیر شد. این سارق همدانی در گفتگو با خبرنگاران از حجم سرقت اشیاء تاریخی سخن گفت. منتقدین بحث سر جمع داری اموال موزه ها ، حفاظت از موزه ها ، وضعیت لیست اشیا تاریخی موجود در موزه ها ، لیست اموال موزه ها و مواردی همانند را به راحتی با این سرقت زیر سوال می برند و درخواست توضیح قانع کننده و قانونی دارند. برخی حتی پا را فراتر از این گذاشته و صحبت از شبکه های قاچاق اشیا عتیقه و آثار تاریخی بین برخی از مدیران و سیاسیون می کنند. هرچند که مصادیقی هم ارایه می کنند که قابل تامل نیز هست.
کد خبر: ۳۸۱۶۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۸
منتظر نابودی فارسی دری باشید؛
خبری که این مطلب دربارهٔ آن نوشته شدهاست میگوید تمام دروس عمومی (ادبیات فارسی، عربی، معارف اسلامی و زبان انگلیسی) از کنکور حذف خواهند شد، ولی ما فقط دربارهٔ فارسی حرف میزنیم؛ اولاً، چون آموزش صحیح آن نه تنها در زندگی و تفکر دانشآموزان تاثیر بیشتری دارد، بلکه یادگیری آن و تسلط بر مقدمات آن بیشتر از سه درس دیگر وابسته به مدرسههاست؛ و ثانیاً، چون احتمال درستی آنچه این نویسنده دربارۀ آن میاندیشد بیشتر است.
کد خبر: ۳۸۰۱۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۲
پنجمین مراسم تماشای خورشید؛
نشان «خورشید» کمیسیون ملی یونسکو به همراه نشان ایکوم به عبدالمجید ارفعی، متخصص زبانهای باستانی و خط میخی عیلامی اهدا شد. عبدالمجید ارفعی پس از دریافت این نشانها گفت: امروز نه بزرگداشت من، بلکه بزرگداشت استادانی است که به من آموختند تا امروز من اینجا باشم؛ دکتر پرویز ناتل خانلری که مرا به این کار تشویق کرد، از دکتر حسن علوی که اگر چشمان من را عمل نمیکرد من به دبیرستان هم نمیرسیدم. از دکتر فرزانگان، دکتر صفآرا که زندگی را با ابتلای سخت به کرونا، به من بازگرداندند. من گِرهای از نقش قالی فرهنگ ایرانزمین هستم و این نقش قالی است که زیبا است.
کد خبر: ۳۷۸۸۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۷