شعار سال: محمدمحسن راحمی نوشت: به مناسبت سالروز شهادت آیتالله سیدمحمدباقر صدر، متنی در خصوص مقایسه ایشان با امام موسی صدر منتشر شد که واکنشهای متفاوتی را برانگیخت. دوست عزیز نویسنده در این متن، خواسته یا ناخواسته با برساخت کردن یک «دوگانهی بیگانه» و بیاعتبار، قضاوتهای ناروایی را در حق امام موسی صدر و گفتمان انقلاب اسلامی رواداشته است.
این برادر عزیز در بخشی از یادداشت خود آورده است: «اسلامِ نابِ امام خمینی با اسلامِ شاید به تعبیرِ این روزها رحمانیِ مرحوم موسی صدر از زمین تا آسمان متفاوت است.» به نظر میرسد تعبیر «تفاوت از زمین تا آسمان!» در بهترین حالت مبالغه و حکمی خلاف واقع است. بهترین معیار برای سنجش صحت این تهمت ناروا رجوع به کلام خود حضرت امام(ره) است. ایشان پس از پیروزی انقلاب در اردیبهشت 59 در جمع اعضای کادر مرکزی جنبش امل در خصوص امام موسی صدر میگویند: «آقای صدر یک مردی است که من میتوانم بگویم او را بزرگ کردهام. [او] به منزله یک اولاد عزیز است برای من». نقل قول دیگری از همراهان امام در نجف وجود دارد که در سالهای آغازین نهضت وقتی از امام خمینی(ره) پرسش میشود که بر فرض پیروزی، آیا کسی را دارید که در راس حکومت آینده ایران قرار دهید؟ ایشان در جواب امام موسی صدر را معرفی میکنند.
مفهوم «اسلام رحمانی» مورد اشاره نویسنده هم موید گفتمان خاصی است که با اسامی اشخاصی چون فتحالله گولن ترک و علی گلزاده غفوری پیوند خورده است و به کار بردن این تعبیر برای تبیین روش و منش امام موسی صدر، دادن آدرس غلط و ناشی از کرنش در مقابل روایتی مخدوش از شخصیت امام موسی صدر است که اخیرا توسط برخی سیاسیون رواج داده میشود.
نویسنده محترم در ادامه، نوشتن کتابی توسط «یکی از نظریهپردازان وابستگی سیاسی و اقتصادی به آمریکا» درباره امام موسی و «تمجید او از مدل صدر در ترکیب دین با واقعیت های زمان و مکان» را قرینهای برای درستی قضاوت خود در خصوص استفاده از تعابیری چون «تفاوت از زمین تا آسمان!» و «اسلام رحمانی» برای معرفی امام موسی صدر قلمداد میکند. این در حالی است که فرزند معنوی امام موسی صدر، سیدحسن نصرالله دبیرکل حزبالله لبنان که از قضا با نظریهپردازان وابستگی سیاسی و اقتصادی به آمریکا هم نسبتی ندارد، در خصوص او میگوید: «از امام موسی صدر آموختیم که سرزمین غصب شده را نمی توان از راه های مسالمت آمیز باز پس گرفت...آموختیم که سرزمین غصب شده را تنها از راه جهاد، شهادت، فداکاری، سنگ، خون و با جانفشانی شهادت طلبانی چون «احمد قصیر» و «بلال فحص» می توان باز پس گرفت.» این توصیفات نصر از صدر، نه تنها با مبانی «اسلام رحمانی» و مشی نظری و عملی تئوریسینهای این گفتمان، قرابتی ندارد بلکه به واقع ابطال کننده تمام کژخوانیها از سیره امام موسی است.
ابتکارات و جسارت علمی و فلسفی آیتالله محمدباقر صدر در وزان بزرگانی چون علامه طباطبایی و شهید مطهری است. امام موسی صدر هم کسی است که بیخ گوش اسرائیل، که آن را «شر مطلق» میدانست، توانست با لحاظ کردن اقتضائات کنش در ماتریس فرهنگی-اجتماعی مدیترانهای، قدرت نرم انقلاب اسلامی را به قدرت سخت نظامی و سیاسی حزبالله لبنان تبدیل کند. بنابراین باید گفت برساخت دوگانه بیگانه صدر-صدر نه تنها از نظر روش علمی فاقد وجاهت است بلکه حتی از منظر قبض تفکر گشودهی انقلاب اسلامی، نقض غرض و به نوعی بیسلیقگی و بیهنری گفتمانی است.
شعار سال، با اندکی تخلیص و اضافات برگرفته از روزنامه فرهیختگان،تاریخ 20 فروردین 1399، کد خبر:39265 ،www.farhikhtegandaily.com