شعار سال: جایگاه مشورت و مشاوران در بدنه دولت کجاست و چرا کسی نیست بگوید این رفتار رییس جمهور بر اساس تشخیص و اجتهاد شخص ایشان است یا ریشه در مشورت‌های غلط حلقه نزدیکان او دارد؟ به هر روی به نظر می‌رسد نوید‌های روحانی برای پیروزی‌ها و گشایش‌های قریب‌الوقوع هیاهویی برای هیچ است و نه تنها او که همه افراد اطراف رییس جمهور که برای کمک به دولت و مشورت از خزانه حقوق می‌گیرند باید به تاریخ و آینده پاسخ بدهند و باید مشخص شود سازمان سیاسی دولت جمهوری اسلامی ایران بر اساس کدام معیار و میزان متعارف اداره می‌شود.

در بررسی کارنامه، اقدام و عمل حسن روحانی رییس جمهوری ایران این بیت شعر به ذهن خطور می‌کند که «هر دم از این باغ بری می‌رسد؛ تازه‌تر از تازه‌تری می‌رسد». او که حقوقدان بود نه سرهنگ و در دور اول و دوم تبلیغات انتخاباتی خود مرتب به رفتارها، عملکرد و گفتار‌های محمود احمدی‌نژاد اشاره می‌کرد و این موارد را، چون پتکی بر سر او می‌کوبید و چون برگ برنده از آن‌ها استفاده انتخاباتی می‌کرد، اکنون هر روز شاهد تکرار رفتار‌ها و سخنانی از روحانی هستیم به طوری که گویی روح احمدی‌نژاد به مراتب شدید‌تر در جناب‌شان حلول کرده. احمدی‌نژاد مخالفان خود را خس و خاشاک نامید و روحانی بی‌سواد و کم عقل، احمدی‌نژاد قطعنامه‌های شورای امنیت را کاغذ پاره می‌دانست، رییس‌جمهور حقوقدان نیز به نوعی همین رویکرد را به کار می‌برد. اگر احمدی‌نژاد به ملت نوید خبر‌های خوش، جشن ملی و پیروزی در روز‌های آینده می‌داد، حداقل بخشی از مردم منتظر آن روز می‌ماندند و کنجکاو می‌شدند در حالی که طی سال‌های اخیر هرگاه حسن روحانی از چنین عبارات، وعده‌ها و پیروزی‌هایی سخن می‌گوید ضمن اینکه هیچ حس کنجکاوی و خوشایند و انتظاری را برای جامعه به همراه ندارد بلکه باعث بی‌اعتنایی و حتی نگرانی مردم می‌شود. به اعتراف بسیاری از کارشناسان هرگاه روحانی و حلقه نزدیکانش نوید و مژده‌ای می‌دهند باید نگران شد؛ بنابراین گرچه احمدی‌نژاد درون روحانی ـ که یحتمل این احمدی‌نژاد درون را، تعداد زیادی از مسئولان دارا هستند ـ حداقل در دور دوم مسئولیتش بیرون زده، ولی اعتمادی که طرفداران محمود احمدی‌نژاد به او داشتند، بدنه رای روحانی به او ندارند.

شنبه یکشنبه پیروز شدیم؟
رئیس جمهوری ایران در جلسه روز چهارشنبه ۲۶ شهریور هیئت دولت گفت: «روز شنبه و یکشنبه روز پیروزی ملت ایران است و روز شکست مفتضحانه آمریکاست. آمریکایی‌ها درباره مکانیزم بازگشت تحریم‌ها علیه ایران شکست خوردند.» اظهارات روز گذشته روحانی در جلسه هیات دولت در حالی خبرساز شد که این سوال برای افکار عمومی پیش آمد که ۲۹ و ۳۰ شهریور قرار است چه اتفاقی رخ بدهد که رئیس دولت دوازدهم نوید پیروزی ملت ایران را داد؟

ساعت ۸ شب شنبه به وقت واشنگتن که مصادف با حدود ساعت ۳ بامداد یکشنبه در تهران بود، به‌زعم آمریکا طیفی از تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران احیا شد. به چه طریق؟ از طریق مکانیسم ماشه که واشنگتن سی روز قبل یعنی اواخر مرداد گذشته فعال کردن آن را اعلام کرد. مکانیسمی که در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت برای حل اختلافات یا برگشت به نقطه اول پیش‌بینی شده است، این قطعنامه شش روز پس از امضای برجام تصویب شد و طبق آن رسما اعلام شد که تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران لغو می‌شود که به کرات در مورد آن بحث بررسی و تحلیل صورت گرفته است. برای بازگشت تمامی قطعنامه‌های پیش از برجام آمریکا تلاش زیادی صورت داد ولی با عدم همراهی دیگر شرکا مواجه شد و آخرین مورد استفاده از مکانیسم ماشه بود که این‌بار هم اروپایی‌ها، چین و روسیه ترامپ را تنها گذاشتند، همین موضوع بود که روحانی از آن به پیروزی ملت ایران و شکست آمریکا در شنبه و یکشنبه یاد کرد.

آمریکا اعلام کرده به تنهایی تمامی تحریم‌های قبل از برجام را علیه ایران اعمال می‌کند و هر دولت و شرکت خارجی که با ایران کار کند مورد تنبیه قرار می‌گیرد. این موضوع در حالی ساعت ۳ صبح یکشنبه به وقت ایران تمام شد که شنبه و یکشنبه هیچ رنگ و بویی از پیروزی ملت ایران حس نشد. پیروزی که رییس جمهوری ایران با هیجان از آن سخن رانده بود.

جایگاه مشاوران در دولت روحانی
مسئله دیگر سیستم تصمیم‌گیری دولت جمهوری اسلامی به ریاست حسن روحانی است. همانگونه که در ابتدای گزارش ذکر شد هر گاه روحانی از پیروزی یا بهبود اوضاع کشور سخن می‌گوید، نتیجه عکس می‌دهد. سوال اساسی و مهم جامعه و به‌خصوص کارشناسان این است که آقای رییس جمهور در دولتش از یک تیم تحلیل داده و رصد افکار عمومی محروم است، آیا اساسا او برای ایراد سخن و اعلام موضع مشاور یا مشاورانی دارد یا مانند محمود احمدی‌نژاد خود را بی نیاز از این مهم می‌داند. فرض بر این باشد که آمریکا موفق نشود و مکانیسم برگشت اتوماتیک قطعنامه‌ها (ماشه) عقیم بماند، آیا عملا مردم ایران پیروز می‌شوند. سوال دیگر این است که متر و معیار حسن روحانی برای پیروزی چیست؟ آیا در اقتصاد، فرهنگ، اعتماد از دست رفته اجتماعی، محیط زیست، روابط بین‌المللی معطل ایرانی و دیگر بن‌بست‌های موجود اتفاقی رخ می‌دهد؟

فقره پیروزی ایران در شورای امنیت که از طرف رییس جمهوری اعلام شد تنها موردی نیست که او طی قریب به چهارسال اخیر عنوان کرده است. روحانی به دفعات پیروزی‌ها و گشایش‌های قریب‌الوقوع را نوید داده است که دقیقا عکس آن بروز و ظهور کرده. آخرین مورد قبل از اعلام اخیر روحانی مبنی بر پیروزی شنبه یکشنبه ملت ایران در مقابل آمریکا، وعده گشایش اقتصادی او بود. وعده‌ای که طی آن قرار بود دولت نفت را به مردم پیش فروش کند، بسته‌ای که نه برای رفاه مردم که برای جبران کسری بودجه دولت در نظر گرفته شده بود، هر چند محقق نشد، ولی از جمله گاف‌های بزرگ رییس حقوقدان دولت محسوب می‌شود.

مواضع روحانی؛ اجتهاد شخصی یا حلقه نزدیکان
در مورد احمدی‌نژاد انتظاری نبود، ولی توجیه طرفداران حسن روحانی برای این گفتارها، اقدامات و عملکرد چیست؟ آیا او همان دیپلمات و حقوق‌دانی است که سال ۹۲ با پرچم‌های رنگی سبز و بنفش سرمایه‌های اجتماعی تحول‌خواهان را با خود همراه کرد؟ جایگاه مشورت و مشاوران در بدنه دولت کجاست و چرا کسی نیست بگوید این رفتار رییس جمهور بر اساس تشخیص و اجتهاد شخص ایشان است یا ریشه در مشورت‌های حلقه نزدیکان او دارد؟ به هر روی به نظر می‌رسد نوید‌های روحانی برای پیروزی‌ها و گشایش‌های قریب‌الوقوع، هیاهویی برای هیچ است و نه تنها او که همه افراد اطراف رییس جمهور که برای کمک به دولت و مشورت از خزانه حقوق می‌گیرند باید به تاریخ و آینده پاسخ بدهند و باید مشخص شود سازمان سیاسی دولت جمهوری اسلامی ایران بر اساس کدام معیار و میزان متعارف اداره می‌شود.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی دیدارنیوز، تاریخ انتشار: 31 شهریور1399، کد خبر: 71659،  www.didarnews.ir