این روزها بحث انتقال آب جنوب استان کرمان به شمال استان تبدیل به مشکلی بزرگ برای مردم این منطقه شده که چندی پیش با تجمع در جلوی تونل انتقال آب اعتراض شان را اعلام کردند. همچنین نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد نیز اعلام کرد با کمیتهای که درباره استان با عضویت استاندار و مجمع نمایندگان استان و نماینده، ولی فقیه تشکیل شده برای بررسی حل مشکل انتقال آب مهلت یک ماهه داده ایم که اگر برطرف نشود خودمان دست به کار خواهیم شد.
شعار سال: موضوع انتقال آب هلیل رود به شمال استان کرمان مدتی است دغدغه فکری مردم جنوب این استان شده و اگر آب رودخانه منتقل شود شغل بیش از ۷۰۰ هزار نفر از شهرستانهای جنوبی که از راه کشاورزی و کشت محصولات مختلف امرار معاش میکنند از بین میرود و باعث کوچ مردم و حاشیه نشینی میشود.
رودخانه هلیل از کوههای جیرفت نزدیک به شهرستان بافت سرچشمه میگیرد و به چندین شاخه تقسیم میشود. ۳۰۰ کیلومتر را طی میکند تا به جازموریان منتقل شود. در ابتدای این رودخانه ۲ سد و ۲۴ آب بند ایجاد کرده اند. سد جدیدی نیز به نام سد صفا رود و یا سد شهیدان امیر تیموری روی یکی از سرشاخههای پر آب این رودخانه ایجاد کرده اند که به صورت ثقلی این آب را از سرشاخههای هلیل رود به نام آب مشروب به کرمان میخواهند منتقل کنند، اما به گفته برخی از کارشناسان در حقیقت این آب برای شرب نیست بلکه برای صنایع آب بر است و ساختن تفریحگاهی به نام «دل عالم» است.
انتقال آب خسارتهای غیرقابل جبرانی را در پی دارد
رئیس هیات مدیره نظام صنفی کشاورزی جنوب استان کرمان در این باره گفت: سالها است با طرح انتقال آب جنوب استان کرمان به شمال استان مخالفیم چرا که از لحاظ زیست محیطی و کشاورزی خسارتهای غیر قابل جبرانی را در پی دارد. معصومه ابتکار رئیس اسبق سازمان محیط زیست کشور در دوره مسئولیتش اعلام کرد ۲۵ درصد کل ریزگردهای استانهای جنوبی که تا استانهای مرکزی ایران پیش روی میکند در منشا آن خشک شدن تالاب بین المللی جازموریان است.
محمد علی پیراسته عنوان کرد: تمامی مراتع و نی زارهای اطراف تالاب جازموریان خشک شده اند و این در حالی است که در سالهای گذشته محل چرای شترهای اهالی منطقه بود. به عنوان نماینده کشاورزان جنوب استان ۲ - ۳ سال پیش به اردکانیان وزیر نیرو دولت آقای روحانی گفتم این طرح کارشناسی نیست و از اداره کل محیط زیست استان هیچ گونه مجوزی برای اجرایی شدن ندارد و اصولا بدون مطالعه کار شده که ممکن است پیامدهای بدی برای منطقه در پی داشته باشد. همان موقع به استاندار اعلام کردم که با انتقال آب هلیل رود به کرمان و خشک شدن این رودخانه، به عنوان نماینده ۷۰۰ هزار کشاورز و بهره بردار از آب هلیل رود اعلام میکنم ما نمیآییم حاشیه نشین شهر کرمان شویم بلکه به راحتی میآییم در خانه کرمانیها را میزنیم و در خانههایشان زندگی میکنیم.
بلایی که بر سر زاینده رود آوردند هم اکنون میخواهند سر هلیل رود بیاورند
پیراسته ادامه داد: طبق مصوبه قانونی اصلا انتقال آب بین حوزهای ممنوع است. میخواهند بلایی که بر سر زاینده رود آوردند بر سر هلیل هم بیاورند. اگر برای مصارف شرب مردم شمال استان بود مخالفتی نداشتیم، ولی این انتقال آب برای شرب نیست. اعلام کردند که اگر ۱۴ تا چاه عمیق احداث کنند مشکل آب شرب کرمان حل میشود پس چرا این کار را نمیکنند؟ اما موضوع این نیست این آب را برای مراکز تفریحی و صنایع آب بر میخواهند منتقل کنند و چیزی به انتقال این آب به صورت ثقلی نمانده است. حتی برای انتقال آب، تونلهای بسیار عظیمی را حفر کرده اند و به جای اینکه حقیقت را به مردم بگویند مدام اعلام میکنند ما این تونلها را برای انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان حفر کرده ایم در حالی که اگر چنین قصدی داشتند باید از طریق شهرستان بم آب را بدون حفر تونل انجام میدادند.
رئیس هیات مدیره نظام صنفی کشاورزی جنوب استان کرمان اضافه کرد: ما شعاری داریم به این مضمون: «هلیلای با وفا ما بی وفاییم/اگر آبت برند ما بی حیاییم» مردم جنوب استان هم قسم شده اند که قطرهای از این آب را نگذارند منتقل شود به دلیل اینکه ما خودمان به این آب نیاز داریم، آنهم آبی که از هزاران سال از سرچشمهها منتقل میشده و جیرفت و ۷ شهرستان را مشروب میکند. مگر از روی خون مردم جنوب استان رد بشوند چرا که امکان ندارد اجازه انتقال این آب را بدهیم. نه تنها برای جنوب استان بلکه برای همه کشور با انتقال آب هلیل رود مشکل به وجود خواهد آمد.
تولید سالانه چهار و نیم میلیون تن محصولات کشاورزی در جنوب استان
جنوب استان کرمان به بهشت کشاورزی و شمال آن را به بهشت معادن ایران میشناسند. سالانه چهار و نیم میلیون تن تولید محصولات کشاورزی در جنوب استان داریم. از ۱۰ محصول ۶ تا مقام اول ایران را دارد. خیار سبز گلخانهای، سیب زمینی و پیاز طرح استمرار، کنجد، رنگ دانهها مثل وسمه و حنا، هندوانه و در تولید مرکبات مقام سوم را در کشو دارا هستیم. از یک میلیون جمعیت جنوب استان ۷۳۰ هزار نفر کشاورزند.
در این سالهای تحریم کشاورزی توانست بخشی از مملکت را سر پا نگه دارد. مگر ما غیر ایرانی هستیم که میخواهند آب ما را که مانند شیر مادر برای فرزندش در جنوب استان حیاتی است به شمال استان منتقل کنند. میخواهند با انتقال آب در شمال استان «دل عالم» بسازند. بس نیست این همه صنایع دایر کردهاید که تنها رود جاری جنوب شرق ایران هلیل را برای زیاده خواهی تان بخشکانید؟ خشکسالی کم نبود برای کم آب شدن هلیل که شما هم مابقی آبی که مانده را میخواهید از این مردم مظلوم دریغ کنید و این مصداق همان پند سعدی است که میگوید: «یکی بر سر شاخ، بن میبرید خداوند بستان نگه کرد و دید/بگفتا گر این مرد بد میکند / نه با من که با نفس خود میکند»
اگر اقدامی صورت نگیرد خودمان دست بکار میشویم
نماینده جیرفت و عنبرآباد در مجلس نیز در ادامه، اظهار داشت: تعدادی از مردم رابر و نهادهای غیر دولتی منطقه حدودا دو هفته پیش برای جلوگیری از ادامه پروژه طرح انتقال آب جنوب کرمان به شمال استان تجمع کرده و از ادامه روند کار جلوگیری کردند. از طریق مسئولان استانی موضوع در دست بررسی و فعلا انتقال آب متوقف شده است.
ذبیح الله اعظمی ساردویی ادامه داد: در کمیتهای که در این باره در استان تشکیل شد اعلام کردم اگر هم کاری در این زمینه صورت نگیرد با فرخوان در آنجا حضور پیدا میکنیم و جلوی انتقال آب را میگیریم. ولی تا جایی که اطلاع دارم پروژه متوقف شده است. یک ماه وقت داده قرار شده از طریق کارگروهی گزارشی تهیه و به شورای راهبردی استان که متشکل از مجمع نمایندگان استان که ۱۰ نفرند، استاندار و نماینده، ولی فقیه تحویل بدهند؛ بنابراین ما تا جلسه بعدی که این گزارش اعلام میشود صبر میکنیم و بعد از آن اگر اقدامی صورت نگیرد خودمان دست به کار خواهیم شد. خود مسئولان میدانند که این انتقال آب یک پروژه تقریبا غیر کاربردی و بدون مجوز از محیط زیست است که قادر به ادامه عملیات نخواهد بود.
۱۰ هزار درخت گردو، چشمه ها، قنوات و چاههای اطراف حفر تونل خشک شده اند
اعظمی ساردویی ادامه داد: هنوز با وجود اینکه انتقال آبی صورت نگرفته در محل حفر تونل حدودا ۱۰ هزار درخت گردو، چندین چشمه، قنوات و چاههای روستاهای مختلف خشک شده و همچنین چندین روستا در نزدیکی حفر تونل خالی از سکنه شدهاند. کشاورزان رابری منبع امرار معاششان را از دست داده اند و اگر قرار باشد آب سدی که روی سرشاخههای هلیل رود قرار دارد منتقل شود ممکن است تبعات اجتماعی مانند اصفهان و چهارمحال و بختیاری را به دنبال داشته باشد و قطعا برای کشور خوب نیست.
قرار نیست برای آباد کردن کرمان، جنوب استان را بخشکانند
وی اضافه کرد: با طرح انتقال آب به شمال استان، کشاورزی جنوب کرمان که قطب کشاورزی کشور است از بین خواهد رفت و باعث مهاجرت مردم به حاشیه شهرهای شمالی استان میشود. کرمان مشکل تنش آبی دارد چرا که ۴۰ درصد شبکه آبرسانی کرمان فرسوده است و بجای انتقال آب جنوب استان باید به فکر برطرف کردن شبکههای فرسوده آب باشند و با در دستور کار قرار دادن حفر چاه و متوقف و تعطیل کردن شهرکهای صنعتی آب بر مشکل را حل کنند. قرار نیست برای آباد کردن کرمان، جنوب استان را بخشکانند.
نماینده جیرفت و عنبرآباد در مجلس بیان کرد: نهایتا راه حل تامین آب شرب کرمان را میتوانند با انتقال آب از خلیج فارس تامین کنند. چون سالیانه حدود ۱۰۰ میلیون متر مکعب از هر خط لوله خلیج فارس به سیرجان، رفسنجان و چادرملو منتقل میشود. اینها سه تا خط است که یکی شان افتتاح شده بنابراین هیچ مشکل و کمبودی برای آب شرب در کرمان ندارند. همه باید بدانند اجازه نمیدهیم قطرهای آب از جنوب استان به کرمان منتقل شود. تا پای خون مان با این موضوع مخالفت میکنیم.
جازموریان اگر خشک شود به کانون ریزگرد تبدیل میشود
رئیس اداره حفاظت محیط زیست جیرفت نیز در این باره، گفت: با موضوع انتقال آب جنوب کرمان مشکل داریم، چون بحث حق آبه محیط زیست است که ما معتقدیم حق آبه به صورت کارشناسی و به صورت مستمر رها سازی نمیشود و اینکه برای این پروژه هیچ مجوزی از اداره کل محیط زیست کرمان دریافت نکرده اند.
مطهره قریشی ادامه داد: مهمترین بحث برای انتقال آب خشک شدن تالاب جازموریان است که اگر این تالاب خشک شود به یکی از کانونهای ریزگرد در کشور تبدیل میشود و مسلما شهرستان جیرفت هم متاثر از این موضوع خواهد بود. همچنین بحث حق آبه کشاورزان و دامداران منطقه در میان است که اینها همه با مشکل مواجه میشوند.
وی افزود: برای حق آبه جازموریان به شدت پیگیریم و معتقدیم باید مسئله حق آبه هلیل رود به صورت کارشناسی مشخص، اعلام شود و رها سازی شود. همچنین به صورت پیوسته باشد نه فقط در ماههایی از سال رها سازی شود که هلیل رود کلا خشک میشود و این نشان میدهد که که حق آبه رها سازی نمیشود و امور سد اعلام میکنند آن میزان از حق آبه را از آنچه که باید باشد رها سازی میکنیم، ولی جوابگوی شهرستان جیرفت نیست چراکه کارشناسی شده عمل نمیکنند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایلنا، تاریخ انتشار: ۷ دی ۱۴۰۰، کد خبر:۱۱۷۳۵۲۴، www.ilna.news