سه‌شنبه ۱۳ خرداد ۱۴۰۴ - 
آشنایی با ملاصدرا:
صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی یا مُلاصَدرا و صدرالمتألهین (۹۷۹ – ۱۰۴۵ (قمری)) حکیم متأله و فیلسوف ایرانی سدهٔ یازدهم هجری قمری و بنیان‌گذار حکمت متعالیه است. کارهای او را می‌توان نمایش دهندهٔ نوعی تلفیق از هزار سال تفکر و اندیشهٔ اسلامی پیش از زمان او به حساب آورد. ملاصدرا بر این باور بود که مذهب شیعه دو وجه دارد، وجه ظاهری، یعنی همان شریعت و احکام دینی، و وجه باطنی، که همان درون‌مایه و حقیقت مذهب شیعه است و ملاصدرا آن را عرفان شیعی می‌نامید. او برای رستگاری انسان، هم شریعت و پایبندی به فرایض دین را لازم می‌شمرد و هم سیر و سلوک عرفانی برای رسیدن به حقیقت مذهب شیعه را ضروری می‌دانست.ملاصدرا در مخالفت با استادش میرداماد که خود پیرو سهروردی بود، مدعی شد که «وجود» امری حقیقی است و ماهیت امری اعتباری. صدرا دربارهٔ حرکت نیز نظریه جدیدی عرضه کرد که به حرکت جوهری مشهور است. تا قبل از آن تمامی فلاسفه مسلمان، معتقد به وجود حرکت در مقولات نه‌گانه عَرَض بودند و حرکت را در جوهر محال می‌دانستند. اما صدرا معتقد به حرکت در جوهر نیز بود و موفق شد چهار جریان فکری یعنی کلام، عرفان، فلسفه افلاطون و فلسفه ارسطو را در یک نقطه گرد آورد و نظام فلسفی جدید و مستقلی به وجود آورد. تعریف ملاصدرا از خداوند و هفت شبهه ابلیس در ادامه متن آورده شده است.
کد خبر: ۳۹۸۱۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۰۳
دکتر صادق واعظ زاده در مراسم نکوداشت اعضای هیات علمی نمونه کشوری:
رئیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به دو راهکار اصلی برای مواجهه با فناوری‌های جدید اشاره کرد و گفت: اول اینکه زمینه علمی فناوری جدید را با انعطاف بخشیدن و هم‌افزایی رشته‌های علمی از دبیرستان تا دانشگاه فراهم کنیم و دوم نیز نقش بی‌بدیل خویش را بپذیریم و توانایی خود را در راه صلاح مردم بکار گیریم.رییس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت خاطرنشان کرد: در دو سه دهه آخر قرن بیستم میلادی، تکنولوژی از برساخته‌های فیزیکی به پدیده‌های اجتماعی تسری یافته و به کمک علوم انسانی در قالب فناوری نرم به تدبیر امور اجتماعی مشغول است.
کد خبر: ۳۹۷۹۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۷
گفتگوی تسنیم با علی لاریجانی:
علی لاریجانی مشاور رهبر معظم انقلاب و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام چهارشنبه هفته گذشته (30 آبان 1403) در خبرگزاری تسنیم حضور یافت و پس از بازدید از بخش‌های مختلف خبرگزاری، در یک گفتگوی مفصل با خبرنگاران تسنیم نیز شرکت کرد. وی در بخش اول این گفتگو با ارائه گزارشی از سفر اخیر خود به لبنان و سوریه پرداخته و نکات مهمی درباره آمادگی‌های حزب‌الله لبنان مطرح کرده است. در بخش دیگری از این گفتگو به مسائل بین‌الملل و بویژه مناسبات ایران و اروپا و آمریکا بویژه در حوزه هسته‌ای پرداخته شده و درباره روی کار آمدن ترامپ در ایالات متحده نیز تحلیلی صورت گرفته است. بخش دیگری از این گفتگو به مسائل داخلی، بررسی وضعیت دولت آقای پزشکیان، بازگشت خود آقای لاریجانی به سیاست، موضوع رد صلاحیت در انتخابات ریاست‌جمهوری و مسائل دیگر داخلی اختصاص دارد و در قسمتی از مصاحبه نیز نکات کوتاهی درباره کتابی که اخیراً از ایشان با عنوان «عقل و سکون در حکمرانی» انتشار یافته، مطرح شده است.
کد خبر: ۳۹۶۹۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۷
الگوهای روایت جنگ ایران و عراق از نگاه خانیکی و ظریفیان:
تا به امروز آنچه در مورد دفاع مقدس گفته یا نوشته یا تولید شده است یا به بیان «ملزومات جنگی، مختصات جغرافیایی و اطلاعات لجستیکی و نظامی» مربوط به طرفین درگیر در جنگ یعنی «ایران و عراق» بوده است (روایت جغرافیایی-نظامی) یا آنکه به دنبال تبیین و تشریح «خاطرات دوران دفاع مقدس» از زوایای مختلف هستند (روایت خاطرات و سیره شهدا). این در حالی است که نسل جدید تمایلی به شنیدن هیچ کدام از این دو نوع روایت ندارد. این دو نوع روایت، از کاربر لازم و کافی برای جامعه نظامی و سیاسی کشور نیز برخوردار نیست. شاید در گام دوم انقلاب گذشت بالغ بر ۳۵ سال از اتمام جنگ تحمیلی، زمان آن فرا رسیده باشد که با نگاهی انتقادی و گفتمانی (در مقابل نگاه‌های تائیدی، ایدئولوژیک و ارزشی، امنیتی، نگاه عاطفی و احساسی) به مسئله نگریسته شده و از پاره حقیقت گویی‌ها فاصله گرفته شود. روایت‌هایی برای بیدار شدن، به جای قصه‌هایی برای خوابیدن. دکتر خانیکی معتقد است که روایت؛ بازنمایی واقعیت‌هاست. با کنار هم قرار دادن اسناد نمی‌توان روایتی باورپذیر به جامعه انتقال داد. روایت رسمی از جنگ بر روایت مدنی و فرهنگ در جامعه غلبه پیدا کرده است. روایت یک اتوبان یک طرفه نیست؛ باید برای دهان هر گوینده، یک گوش شنوده‌ای هم وجود داشته باشد. نسل جدید؛ هویتی که بر مبنای رانت، تبعیض و امتیاز باشد را پس می‌زند. دکتر ظریفیان می‌گوید که روایت هشت سال جنگ تحمیلی؛ سرمایه ملی ماست. ارائه انبوه و غیرضروری این روایت در تمامی روز‌های سال، مخاطب را دچار پس زدگی کرده است. به غلط این باور را در جامعه مطرح کردند کسانی که مدیریت صحنه جنگ را بر عهده داشتند، برای مدیریت بخش‌های دیگر ارکان جامعه ذی‌حق هستند؛ این خود نوعی انحصارگرایی است. امروز فرمانده جنگ هم برخلاف واقعیت شب عملیات کربلای چهار صحبت می‌کند و آن را عملیات فریب می‌نامد، زیرا نگران است با پدیدار شدن خطا‌های رخ‌داده، بخش معنوی جنگ هم زیر سوال برود. مردم به رهبری امام خمینی در جنگ ایمان داشتند، بنابراین کمترین نقدی به جبهه‌های جنگ وارد نمی‌کردند. مسأله امروز نسل جدید زندگی است؛ برای جوانی که چشم‌اندازی در آینده کشور ندارد، روایت جنگ بی ارزش است.
کد خبر: ۳۹۶۱۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۰۳
موسی حقانی:
نشست خانواده متعهد و مقاوم در فرهنگ عاشورا صبح امروز، ۳۰ مردادماه در محل سالن همایش‌های هتل یعسوب‌الدین کربلای معلا برگزار شد. در این نشست که با تلاش و همکاری مرکز پژوهش‌های استراتژیک حشدالشعبی، گروه بانوان ستاد فرهنگی اربعین، لواالخدمه الحسین و حوزه علمیه الزهرا عراق برگزار شد، اساتید دانشگاه و پژوهشگران درباره جایگاه زن در خانواده و اهمیت آن در انتقال مفاهیم عاشورایی به اعضای خانواده و جامعه گفت‌و‌گو کردند. رئیس مرکز مطالعات تاریخ معاصر گفت: اربعین حرکت تمدن‌ساز بر پایه خانواده است و در خانواده نقش بانوان محوری است زیرا زن سبک زندگی را تعریف و فرزندان را تربیت می‌کند.
کد خبر: ۳۹۵۸۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۳۱
حامد قدیری، عضو هیات‌علمی دانشگاه ادیان و مذاهب:
زندگی چیست و چگونه باید درباره آن تامل شود؟ این دو پرسش ظاهرا سرآمد پرسش‌هایی است که حالا به صورت جدی در صحنه اجتماعی خود را نمایان کرده است. دیگر نمی‌توان به سادگی از این پرسش‌ها عبور کرد، چرا‌که پرسش‌های فعلی دورنمایه سیاسی و اجتماعی دارند، هر‌چند که علی‌الظاهر خیلی به آنها توجه نشود.
کد خبر: ۳۹۵۲۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۳
نشست «لزوم تبیین مناسبات صلح و فلسفه اخلاق در اندیشه سیاسی»:
نیلوفر چینی‌چیان در نشست «لزوم تبیین مناسبات صلح و فلسفه اخلاق در اندیشه سیاسی»، گفت: به نظر من جان لاک، ماکیاولی، هابز، مونتسکیو و روسو دست به دست هم داده‌اند که یک نظام اخلاقی را برای انسان به ارمغان بیاورند؛ نظام اخلاقی که اوج آن را در کانت می‌توانیم مشاهده کنیم. حکمرانی که نتواند از آزادی و امنیت دفاع کند، حکمران اخلاقی و شایسته‌ای نیست. اگر قرار است تن به قرارداد اجتماعی بدهیم، باید آزادی و امنیت ما حفظ شود. لاک مطرح می‌کند که هیچ قانون و اقتداری نمی‌تواند ناقض اصول اولیه وضع طبیعی، یعنی حفظ جان، مال و آزادی انسان باشد.
کد خبر: ۳۹۵۰۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۱
« انسداد فکری ایرانیان»؛ گفت و گو با امیرحسین ساکت:
غرب هیچ‌گاه از گذشتۀ خود غافل نبوده و به خصوص سیر علوم غربی کاملاً پیوسته است. سنت‌های علمی غرب حتی در سیاه‌ترین اعصار تاریخ حفظ شده و استمرار یافته است. فلسفۀ غرب از تالس تا هایدگر تداوم داشته و همین موجب غنای آن شده است. اما آیا بزرگ‌ترین اتفاقات تاریخی ایران معاصر انعکاسی در آثار علامه یا دیگران داشته است؟ آیا آثار ایشان قبل و بعد از کودتای ۲۸ مرداد یا انقلاب اسلامی تفاوت محسوسی دارد؟
کد خبر: ۳۹۳۱۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹
مصاحبه امیر تاکی با دکتر بیژن عبدالکریمی؛
انسان همواره به دنبال پاسخ به چرایی‌های زندگی خود است. خواه این چرایی‌ها اساسی و ساختاری باشند و خواه جزئی و کم‌رنگ. چرایی «بودن» شاید اساسی ترینِ این چرایی‌هاست و با پاسخ به این پرسش، «چه شدن» که همان هدف و غایت است، معنا می‌یابد. هدف، انگیزه و غایت حرکت انسان وابسته به دانستن و پی بردن به پاسخ‌هایی است که برایش قانع کننده باشد. علاوه بر ایجاد هدف زندگی، این پاسخ اساسی، ارزش‌های هر انسانی را تشکیل خواهد داد. در پرتو این ارزش‌ها، چگونگی زیست او معین می‌شود؛ بنابراین در پرتو این پاسخ به چرایی بودن، هم سمت و سوی حرکت انسان مشخص شده و هم چگونگی و کیفیت زیست این حرکت هویدا می‌شود.
کد خبر: ۳۹۱۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۹
ویدئو کلیپی زیبا از تیم ملی بسکتبال بانوان در آستانه حضور در جام ویلیام جونز و کاپ آسیا در حال دست به دست شدن در فضای مجازی و سایت های خبری کشور است. تیمی پر از امید و آماده برای کسب موفقیت، نتیجه هرچه که باشد مهم نیست، دعای خیر ما بدرقه راه شماست. بهترین ها را برای تلاش هایتان آرزومندیم.
کد خبر: ۳۹۱۰۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۵
درس های ایمان عاشورایی:
آیت الله سید عباس قائم مقامی گفت: امر درونی قابلیت اقناع پذیری ندارد و اینکه بگوییم من می‌خواهم شما را به تسلیم وادار کنم، از درون ماهیت ستیزه جویی ایجاد می‌کند. اگر این مهم با قدرت معطوف شود از امور وحشتناک در می‌آید.عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی ادامه داد: بعد از قرن ۱۵ مردم دسترسی به ازدواج نداشتند و به الگوی رقیب ازدواج، روی آوردند. وی درباره ازدواج سفید بیان کرد: الان هم به دلیل بمباران فرهنگی جوانان به ازدواج سفید روی آورده اند که نه ازدواج است و نه سفید است و نه پاک.
کد خبر: ۳۹۰۷۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۷
محقق داماد:
علم از مقوله هستی و دین از مقوله بایستی است. هستی و بایستی دو مقوله متفاوت هستند. تکنولوژی در حال حاضر به چنان شتابی رسیده است که نمی‌شود جلوی این شتاب را گرفت اما دانش الهیات به‌رغم سابقه چندین قرنه، هنوز اندر خم یک کوچه است و هنوز سوال‌هایی که پیش از میلاد مسیح در یونان باستان برای سقراط و افلاطون و ارسطو مطرح بوده، حل نشده است. مسائلی مانند جبر و اختیار، اراده بشر، رابطه مغز و ذهن و ...
کد خبر: ۳۸۹۹۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۰
بلخاری استاد دانشگاه تهران :
استاد دانشگاه تهران ضمن اشاره به ارتباط وثیق فلسفه و هنر در یونان گفت: غلبه الهیات بر تفکر فلسفی در تمدن اسلامی هنر را از جنبه نظری به جنبه صناعت کشاند و هنر عقبه نظری خود را از دست داد.
کد خبر: ۳۸۹۸۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۸
محمد فنایی اشکوری بیان کرد:
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: در عصر ما علامه طباطبایی اولین کسی است که با تفکر فلسفی، به طرح مسائل جدید و ناظر به پرسش‌های روز پرداخته و تأملاتی در این زمینه داشته و منشأ جریانی جدید در فلسفه اسلامی شده که امروزه در میان شاگردان با واسطه و بی‌واسطه وی ادامه دارد.
کد خبر: ۳۸۹۸۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۸
فرهیخته ای از دیار گیلان؛
بهرام مقدادی (زاده ۱۳۱۸) مترجم و استاد بازنشسته ادبیات انگلیسی دانشگاه تهران است. مقدادی در سال ۱۳۱۸ در رشت زاده شد. پس از تحصیلات مقدّماتی به دانشسرای عالی تهران رفت و انگلیسی خواند. سپس با بورسیه دولت ایران به دانشگاه کلمبیا رفت و پس از شاگردی استادانی چون لیونل تریلینگ و رابرت بون در سال ۱۹۶۹ میلادی با رساله‌ای دربارهٔ رابرت گریوز دکتری در انگلیسی گرفت. او پس از بازگشت به ایران به توصیهٔ بدیع‌الزّمان فروزانفر استادی در دانشگاه تهران را آغاز کرد و تا میانه‌های دههٔ ۱۳۸۰ خورشیدی بدین کار ادامه داد. مقدادی سالیانی را نیز به تدریس ادبیات تطبیقی در دانشگاه‌های آمریکا گذرانده‌است.[۱] یکی از مهمترین آثار او کتاب فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی از افلاطون تا عصر حاضر است که به منتقدان برجسته و تئوری‌ها و تاریخچه نقد ادبی جهان می‌پردازد. مقدمه مقدادی بر مکبث شکسپیر هم از دیگر نوشته‌های اوست. از مقالات پرتعداد او به دو زبان فارسی و انگلیسی می‌توان به محتوای فلسفی نمایشنامه‌های هارولد پینتر و نقد جامعه شناختی گروه محکومین کافکا و Quest for truth in works of Franz Kafka اشاره کرد.بهرام مقدادی، در نهم اردیبهشت ماه 1402 در ۸۴ سالگی از دنیا رفت.
کد خبر: ۳۸۸۲۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۲
کهنه گرایی در قدرت؛
پیرسالاری (Gerontocracy) به معنای "حکومت سالخوردگان" است. این واژه در یونان باستان در اشاره به نوع خاصی از حکومت به کار می‌رفت، ولی امروزه برای توصیف وضعیتی به کار می‌رود که هر حکومتی ممکن است دچار آن شود.در پیرسالاری، "عمر" و "تجربه" به دلایل دینی یا عرفی "قداست" یا "حرمت" دارد و به همین دلیل در تصمیم گیری‌ها، اولویت با "رای پیران" است؛ بنابراین در تخصیص مناصب سیاسی و مدیریتی، پیران بر جوانان ارجحیت دارند و صندلی‌های قدرت غالبا در اختیار پیران قرار می‌گیرد. پیرسالاری در واقع ریشه در نگرشی بنیادین به زندگی انسان دارد که می‌توان آن را تقدیس "تجربه" خلاصه کرد. هم از این رو پیرسالاری، صرفا دلالت سیاسی ندارد بلکه در فرهنگ عمومی نیز می‌تواند جاری باشد. پیرسالاری قطعا یکی از مبانی محافظه‌کاری است، اما رژیم‌های سیاسی انقلابی نیز گرفتار آن می‌شوند.
کد خبر: ۳۸۷۷۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۲۴
دیدگاه های ملکیان درباره سیاست؛
زیدآبادی معتقد است که ما در این نقطه از تاریخ و جغرافیا به‌دنیا آمده‌ایم و فرهنگ و زبان «هویتی ملی» ما را شکل و برای هر انسانی باید خاستگاه و ریشه‌هایش اهمیت داشته باشد. زیدآبادی نگران آینده و مرز‌های ایران است، اما ملکیان می‌گوید حفظ کشور به‌خودیِ خود هیچ اهمیتی ندارد، بلکه «حفظ کشوری اهمیت دارد که رژیم سیاسی‌اش براساس عدالت و اخلاق رفتار می‌کند.» او همچنین معتقد است که در حوزه روشنفکری وقتی از حقیقت حرف می‌زنیم یعنی روشنفکر، آنچه را که ناظر به موضوعات، مسائل و مشکلات اجتماعی به‌نظرش حقیقت می‌آید، باید با هم‌نوعانش در میان بگذارد. در ادامه‌ی این گفتگو بحث بر سر حقیقت و مصلحت، اخلاق در سیاست و عدم امکان گفتگو با کسانی است که «قانون»، «اخلاق» و «عقلانیت» را زیر پا می‌گذارند. ملکیان می‌گوید، اگر این سه را به‌عنوان زمینه مشترک بپذیرند، حاضر است با هر کسی گفتگو کند.
کد خبر: ۳۸۶۴۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۳
آیا دو فیلسوف نقطه مقابل یکدیگرند؟
ما نباید میان امام خمینی به عنوان یک حکیم سیاسی و علامه طباطبایی به عنوان یک حکیم اجتماعی، «تعارض» فکری قائل شویم. بلکه این دو «تمایز» دارند. تمایز به معنای تعارض نیست. البته که این مساله نمونه‌های مشابهی را نیز در دوران مختلفِ فلسفه و حکمت داشته است. شاید برجسته‌ترین نمونه آن ارسطو و افلاطون بوده‌اند. افلاطون بیشتر فیلسوفی نظری و تئوریک است، اما ارسطو، فیلسوفی عملیاتی است.
کد خبر: ۳۸۵۵۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۵
محمدسعید عبداللهی:
در این نوشتار کوتاه با اندیشهٔ هادسون ۱ فیلسوف انگلیسی همراه می‌شویم و پس از بیان معیار‌های عقلانیت از دیدگاه او، توجه می‌کنیم که او چگونه بحث خود در باب نظام عقلانی باورها را نقطه تلاقی فیلسوف، الهی‌دان و جامعه‌شناس می‌داند. وی سعی می‌کند نشان دهد چگونه الهی‌دان و جامعه‌شناس می‌توانند به کمک فیلسوف و به دلیل دل‌مشغولی مشترک آنها در باب نظام عقلانی باورها، با یکدیگر همراه و هم‌داستان شوند.
کد خبر: ۳۸۴۸۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۲
نشست «فلسفه و اخلاق اجتماعی»؛
نشست «فلسفه و اخلاق اجتماعی» به مناسبت روز جهانی فلسفه، ۳۰ آبان ۱۴۰۱ در موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد. سیداحمد غفاری مجری این نشست بیان کرد: موضوعی که برای این نشست در نظر گرفته شد رابطه میان فلسفه و اخلاق اجتماعی است، موضوعی مربوط به جهان زنده و با چالش‌ها و پرسش‌هایی زنده. حال سوال این است فلسفه چگونه می‌تواند به اخلاق اجتماعی خدمت کند؟
کد خبر: ۳۸۴۸۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۲