جمعه ۰۷ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
«بلای بی‌تاریخی و جهان بی‌آینده»؛
دکتر رضا داوری‌اردکانی باور دارد متفکری که در رؤیای پدید‌آمدن عهد و عصری دیگر باشد، چه‌بسا با عصر و عهد خود مخالفت کند. بسیاری از متفکران تنها دغدغه‌شان خلق مفاهیمی بوده است تا از عهد و عصر خود فراتر رفته و به انکار وضع موجود دست بزنند. همان‌گونه که دلوز می‌گوید کار فلسفه خلقِ مفاهیم است.
کد خبر: ۳۹۳۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۶
ایدئولوژی علیه ایدئولوژی :
به مناسبت زادروز زنده‌یاد داریوش شایگان در چهارم بهمن ماه، در برنامه «برخورد» تصمیم گرفته‌ایم نشستی در نقد و بررسی میراث فکری این متفکر برگزار کنیم و ازاین‌رو با دکتر حسین مصباحیان و دکتر احسان شریعتی به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
کد خبر: ۳۹۳۶۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۳
درگذشت صاحب اثر «پدیدارشناسی روح بر حسب نظر هگل» :
دکتر کریم مجتهدی، از استادان به نام فلسفه و از چهره‌های ماندگار ایران، درگذشت. مجتهدی متولد دهم شهریور ۱۳۰۹ در تبریز بود.زنده‌یاد کریم مجتهدی دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری خود را در دانشگاه سوربن فرانسه گذرانده بود و پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود را زیر نظر یکی از بزرگترین فلاسفه قرن بیستم ژان وال با عنوان «بررسی تحلیل استعلایی کانت » و رساله دکترای خود را با مشاوره هانری کربن نوشته بود.از مجتهدی نزدیک به ۳۰ اثر به جای مانده است. پیکر دکتر کریم مجتهدی چهره ماندگار فلسفه ایران سه‌شنبه (فردا) ساعت ۹ صبح از «پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی» به سوی خانه ابدی‌اش در قطعه نام‌آوران بهشت زهرا تشییع خواهد شد.درگذشت این استاد فلسفه را به جامعه علمی و فرهنگی و خانواده او تسلیت می‌گوییم.
کد خبر: ۳۹۳۵۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۵
« انسداد فکری ایرانیان»؛ گفت و گو با امیرحسین ساکت:
غرب هیچ‌گاه از گذشتۀ خود غافل نبوده و به خصوص سیر علوم غربی کاملاً پیوسته است. سنت‌های علمی غرب حتی در سیاه‌ترین اعصار تاریخ حفظ شده و استمرار یافته است. فلسفۀ غرب از تالس تا هایدگر تداوم داشته و همین موجب غنای آن شده است. اما آیا بزرگترین اتفاقات تاریخی ایران معاصر انعکاسی در آثار علامه یا دیگران داشته است؟ آیا آثار ایشان قبل و بعد از کودتای ۲۸ مرداد یا انقلاب اسلامی تفاوت محسوسی دارد؟
کد خبر: ۳۹۳۱۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹
گنجینه علم و فلسفه؛
میرشمس‌الدین ادیب سلطانی، نویسنده و مترجم متون ادبی و فلسفی، پنجشنبه ۲۰ مهر در بیمارستان ایرانمهر تهران درگذشت. او که به زبان‌های انگلیسی، آلمانی، فرانسه، یونانی باستان، عربی، ایتالیایی، روسی، عبری، ارمنی، لاتین، پهلوی، اوستایی و زبان‌های پارسی میانه و باستان مسلط بود، آثار ترجمه‌شده را مستقیما از زبان مبدا به زبان فارسی برگردانده است. میرشمس الدین ادیب سلطانی تالیفات متعددی به زبان فارسی و انگلیسی داشت و آثار وی مشهور به استفاده گسترده از واژگان فارسی و بهره جستن از پارسی باستان، پارسی اوستایی و پارسی میانه بود.
کد خبر: ۳۹۲۴۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۴
ملکیان به رای مردم توهین کرده؟
روزنامه ایران در واکنش به اظهارات اخیر مصطفی ملکیان در مورد ابراهیم رئیسی نوشت: وقتی کسی که عنوان اندیشمند را با خود حمل می‌کند آن هم با مدعای دین پژوه و اخلاق پژوه با اغراض سیاسی به معنای نازل آن لب به سخن می‌گشاید نه تنها مهر تأیید بر بی صلاحیتی خود در عرصه اندیشه می‌زند بلکه فریاد می‌کند که تنها حمل کننده کتاب‌هایی است که بر پشت خود می‌کشد. حمل کننده‌ای که نه بویی از عقلانیت برده است و نه بهره‌ای از معنویت.روزنامه ایران نوشت: آقای ملکیان به نمایندگی از روشنفکری، بخوبی به ما نشان می‌دهد که این جریان نه تنها نگران درد و رنج مردم نیست بلکه افسرده و مأیوس از مردم است. دیگر نباید گفت که برای این جریان رأی مردم فقط زمانی مقبول است که پیروز انتخابات می‌شود بلکه این جریان به کل از مردم متنفر و ناامید است.
کد خبر: ۳۹۲۱۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۵
مقصود فراستخواه پاسخ داد:
شکوفایی اخلاقی انسان‌ها در یک «جامعه عادلانه» رخ می‌دهد. ایجاد انسان‌های اخلاقی و شکوفایی اخلاقی انسان‌ها در خلأ رخ نمی‌دهد؛ باید بستر و زمینه اجتماعی باشد تا انسان‌ها شرایط اولیه زندگی عادلانه را تجربه کنند در این صورت است که نیاز‌های متعالی اخلاقی انسان‌ها ظهور می‌یابد و احساس نیاز برای اخلاقی زیستن بیشتر می‌شود. این موضوع حالت خطی ندارد بلکه دوّار است؛ یعنی جامعه عادلانه به شکوفایی اخلاقی کمک می‌کند و شکوفایی اخلاقی پشتوانه‌ای برای جامعه عادلانه است. هرچه در جامعه کنش‌های اخلاقی توسعه پیدا کند می‌تواند سیستم را بهبود بخشد و هرچه در سیستم جای‌پا‌های اخلاقی مانند حق و حقوق، قوانین عادلانه بیشتر شود، می‌تواند شرایط و زمینه‌های شکوفایی اخلاقی را در جامعه به وجود بیاورد.
کد خبر: ۳۹۲۱۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۵
مصاحبه امیر تاکی با دکتر بیژن عبدالکریمی؛
انسان همواره به دنبال پاسخ به چرایی‌های زندگی خود است. خواه این چرایی‌ها اساسی و ساختاری باشند و خواه جزئی و کم‌رنگ. چرایی «بودن» شاید اساسی ترینِ این چرایی‌هاست و با پاسخ به این پرسش، «چه شدن» که همان هدف و غایت است، معنا می‌یابد. هدف، انگیزه و غایت حرکت انسان وابسته به دانستن و پی بردن به پاسخ‌هایی است که برایش قانع کننده باشد. علاوه بر ایجاد هدف زندگی، این پاسخ اساسی، ارزش‌های هر انسانی را تشکیل خواهد داد. در پرتو این ارزش‌ها، چگونگی زیست او معین می‌شود؛ بنابراین در پرتو این پاسخ به چرایی بودن، هم سمت و سوی حرکت انسان مشخص شده و هم چگونگی و کیفیت زیست این حرکت هویدا می‌شود.
کد خبر: ۳۹۱۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۹
استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی تشریح کرد:
در جلسه‌ای که با عنوان "صنعت شهرت در سینمای ایران" از سوی رسانه آثارو ما برگزار شد، دو تن از چهره‌های مشهور سینما و ادبیات هنگام مواجه شدن با نقد‌های کارشناسی، نتوانستند عصبانیت خود را کنترل کنند و یکی با پرخاش و دیگری با ترک جلسه اعتراض خود را به این نقد‌ها نشان دادند. از توهین و پرده‌دری تا فریاد و اعمال لمس فیزیکی مبتنی بر خشونت، در یک نشست فرهنگی اتفاق افتاد و همه این‌ها هم پیش چشم حضّار و دوربین‌های ضبط برنامه بود.
کد خبر: ۳۹۰۹۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۲
سید عباس صالحی:
روحانیت، در مسند چونان پیامبرى قرار دارد و نیابت از چنان شخصیتى را عهده دار است؛ و اینک در برابر امواج خرافه هاى سنتى و مدرن، کهن و نوپیدا، دینى و قومى و… این پرسش اساسى مطرح است که آیا حوزه و روحانیت، به مسؤولیت اساسى خویش در این زمینه آگاه است؟ و آیا در برابر این طوفان سهمگین، مواجهه اى درخور و شایسته را از خود نشان داده است؟این جُستار، به علل و زمینه‌ها و بسترهایى اشاره مى دارد که حضور روحانیت را در این جهاد فکرى، کم رنگ کرده و در عمل زمینه هاى بروز و فعالیت جبهه خرافه سازان را فراهم‌تر ساخته است. قبل از پرداخت به این پرسشهاى اساسى، از باب مقدمه، اشاره اى به جایگاه و اهمیت موضوع خواهیم داشت.روحانیت، در مبارزه با خرافات، شناخت کافى در موضوعات ندارد. این نقیصه، موجب مى شود که فتاوى کلى و یا پیامهاى چندپهلو صادر شود و خرافه سازان در ترویج مرام و رفتار، در امنیت به سر برند. این نکته، در مقولاتى چونان (قمه زنى) , قفل بر بدن زدن و… به روشنى خود را مى نمایاند.
کد خبر: ۳۹۰۶۳۴ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۱۲/۰۱
حضرت آیت الله مظاهری:
ارزش و منزلت جان انسان در تعالیم دینی به‌اندازه‌ای است که قرآن کریم می‌فرماید: «مَن قَتَلَ نَفساً بِغَیرِ نَفسٍ أو فَسَادٍ فَکَأنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعاً» [۹]؛ هرکس یک نفر را بی‌جا بکشد، مثل آن است که تمام آدمیان را کشته باشد. از نظر پیامبر اکرم «صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» کسی که بی‌جهت اقدام به کشتن یا کتک‌زدن کسی کند، از رحمت خداوند به‌دور است: «لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَ غَیْرَ قَاتِلِهِ أَوْ ضَرَبَ غَیْرَ ضَارِبِهِ»ر بیان کرامت و منزلت انسان، همین بس که در تعالیم قرآن و عترت، افراد مجرم، گناهکاران و اسیران نیز حقوقی دارند که باید مراعات شود و هرگونه آزار و شکنجۀ روحی یا جسمی حتی برای زندانیان، ممنوع است.
کد خبر: ۳۹۰۱۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۴
مصطفی ملکیان:
مصطفی ملکیان در پاسخ به این سوال که "چرا کتاب روح اسپینوزا را برای ترجمه انتخاب کردم؟"، اظهار داشت:انتخاب این کتاب به خاطر چهار چیز است که در اسپینوزا می‌یابم و برایم خیلی عزیز‌ند.این چهار مورد عبارتند از: اسپینوزا بزرگترین مصداق جمع عقلانیت و معنویت است، اسپیوزا از وجود خدای غیرمتشخص دفاع می‌کند، از دل فلسفه اسپینوزا روش روان‌درمانگری قابل استخراج است و نکته چهارمی که برایم مهم است، این است که اسپینوزا اخلاق خارج از دین را پایه‌گذاری کرد.
کد خبر: ۳۸۷۷۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۲۴
نجفقلی حبیبی:
نجفقلی حبیبی رئیس اسبق دانشگاه تربیت مدرس در برنامه «حضور» در حسینیه جماران گفت: در اندیشه امام، دانشگاه خیلی مهم است و رکن رکین اداره کشور است چون متخصصین و سیاسیون و همه گروه‌هایی که کشور نیاز دارد، در دانشگاه تربیت می‌شود. ایشان به دو مسئله خیلی تأکید داشتند؛ یکی اینکه دانشجوها متدین و انقلابی بار بیایند و دیگری، هماهنگی دانشگاه و حوزه بود. امام در بیانات خود خیلی تأکید داشتند که دانشگاه با حوزه مرتبط باشد.
کد خبر: ۳۸۷۰۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۸
روشنفکر غوغاسالار؛
ژیژک در سال ۱۳۹۵، با حضور در یکی از برنامه‌های تلویزیونی ایران، به بحران‌های جهانی، علت حمایت تعجب برانگیز خود از دونالد ترامپ، ریشه‌های سرمایه داری داعش و افول جریان چپ جهانی پرداخت. جالب اینکه به اهمیت ایران به عنوان جریان نه شرقی و نه غربی اشاره کرد. حال، همین «ژیژک»، در یک موضع گیری عجیب، از اغتشاشگران وقایع اخیر ایران و شعار‌های آنان، حمایت قاطعانه کرده است. واکاوی عوامل تغییر موضع ناگهانی و متناقضانه ژیژک و بررسی خطا‌های ادراکی و رفتار‌های سیاسی و غیرعلمی او، چیزی است که در این یادداشت به آن می‌پردازیم.
کد خبر: ۳۸۶۷۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۶
دیدگاه های ملکیان درباره سیاست؛
زیدآبادی معتقد است که ما در این نقطه از تاریخ و جغرافیا به‌دنیا آمده‌ایم و فرهنگ و زبان «هویتی ملی» ما را شکل و برای هر انسانی باید خاستگاه و ریشه‌هایش اهمیت داشته باشد. زیدآبادی نگران آینده و مرز‌های ایران است، اما ملکیان می‌گوید حفظ کشور به‌خودیِ خود هیچ اهمیتی ندارد، بلکه «حفظ کشوری اهمیت دارد که رژیم سیاسی‌اش براساس عدالت و اخلاق رفتار می‌کند.» او همچنین معتقد است که در حوزه روشنفکری وقتی از حقیقت حرف می‌زنیم یعنی روشنفکر، آنچه را که ناظر به موضوعات، مسائل و مشکلات اجتماعی به‌نظرش حقیقت می‌آید، باید با هم‌نوعانش در میان بگذارد. در ادامه‌ی این گفتگو بحث بر سر حقیقت و مصلحت، اخلاق در سیاست و عدم امکان گفتگو با کسانی است که «قانون»، «اخلاق» و «عقلانیت» را زیر پا می‌گذارند. ملکیان می‌گوید، اگر این سه را به‌عنوان زمینه مشترک بپذیرند، حاضر است با هر کسی گفتگو کند.
کد خبر: ۳۸۶۴۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۲۳
حوزه وقتی زنده است که به قرآن بر گردد؛
حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در دیدار با معاونت پژوهشی حوزه علمیه قم بیان داشتند: حوزه باید توجه ویژه به فلسفه و مباحث عقلی داشته باشد و شبهات علمی را پاسخ دهد، چرا که قطب فرهنگی اسلام «عقل» است و این می‌تواند در برابر کانت و امثال کانت و فلاسفه غربی بایستند.
کد خبر: ۳۸۵۲۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۲
سرطان پرونده خالق «سمفونی مردگان» را بست؛
عباس معروفی (۲۷ اردیبهشت ۱۳۳۶ – ۱۰ شهریور ۱۴۰۱) رمان‌نویس، نمایش‌نامه‌نویس، شاعر، ناشر و روزنامه‌نگار معاصر ایرانی مقیم آلمان بود. او فعالیت ادبی خود را زیر نظر هوشنگ گلشیری و محمدعلی سپانلو آغاز کرد و در دهه شصت با چاپ رمان هایی چون «سمفونی مردگان» و «سال بلوا» در عرصه ادییات ایران به شهرت رسید. عباس معروفی به خاطر موضع‌گیری علیه حکومت و دولت ، بارها بازجویی شد و سرانجام از ایران خارج شد و به آلمان رفت . عباس معروفی به دلیل ابتلا به سرطان در ۶۵ سالگی درگذشت. برخی از گمانه زنی ها بیان می دارند که احتمالا عباس معروفی در شهر برلین آلمان تدفین خواهد گردید.
کد خبر: ۳۸۳۰۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۰
مجازات برای عبرت سایرین؛
در دسته سلبریتی‌های هیئتی هر اظهار نظری مجاز است- البته منوط به اینکه در مسیر خواسته‌های صاحبان قدرت سیاسی باشد- اگر فوتبالیست و بازیگر سواد سیاسی ندارند و به همین دلیل ممنوع الکار می‌شوند چرا باید بپذیریم مداحان عزیز همگی کانت و هگل خوانده و استاد فلسفه سیاسی هستند؟
کد خبر: ۳۸۲۷۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۴
استاد هادی سروش؛
غدیر دارای مراتبی است همانطدریکه صاحب غدیر دارای مراتب است، هر ارادتمندی در مرتبه‌ای حضور دارد. گروهی به ترویج ظاهری غدیر اشتغال دارند. مثلا جشن گرفته و اطعام می‌کنند. اطعام کردن در غدیر مورد توجه و فضیلت است؛ و گروهی در فضلیت گویی از حضرت امیر (ع) توفیق دارند. اما مهم گروه سوم هستند که مرتبه بلندی دارند و آن این است که؛ با نهج البلاغه زندگی می‌کنند و نهج البلاغه یعنی تمام حقیقت امام علی (ع) است.
کد خبر: ۳۸۱۲۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۷
داوری اردکانی؛
رضا داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم و چهره ماندگار فلسفه می‌گوید: از اهل فلسفه نباید توقع داشت و خواست که مستقیماً برای مشکلات اقتصادی- اجتماعی چاره‌ای بجویند. فیلسوف با اینکه توجه خاص به زبان و گفتار و کردار حکومت و اخلاق مردمان دارد در مقام مصلحت‌بینی نیست و نمی‌تواند بگوید که مردم و حکومت چگونه و از چه راه باید مسائل سیاست و اقتصاد و مدیریت را حل کنند و به رفع مشکل‌ها در شئون مختلف بپردازند.
کد خبر: ۳۷۹۵۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۲