هرچند سال‌ها است که به واسطه آثار هانری کربن «اسلام ایرانی» در جامعه ما به مفهومی جا افتاده تبدیل شده که در موردش سخنان بسیاری – از سوی موافقان و مخالفان این تعبیر- گفته و نوشته شده، اما در جهان عرب نیز مفهوم «اسلام عربی» چندان کم‌رونق و بی‌رمق نیست و متفکران نام‌داری بوده و هستند که آن را به کار می‌برند و بر آن تاکیید می‌کنند.

تمدن نوین اسلامی ممکن است و به‌عنوان یک آرمان می‌تواند دست‌کم همچون ستاره قطبی باشد که اگر بدان هم نرسیم اما راه را به ما نشان دهد. درنهایت، باید گفت شرط واقع‌بینی (آرمان‌گرایی واقع‌بینانه) ملاحظه کارنامه، مقدورات و نیز تغییرات جامعه و خواسته مردم است.