مهدی خلیل‌زاده، نویسنده و نمایشنامه‌نویس اردبیلی، معتقد است آگاهی نوعی لذت و کِیف نفس است که اگر جز این باشد، عاری از زیبایی خواهد بود و این زیبایی و دانستن توأم با کیف نفس را چیزی جز ادبیات نمی‌تواند به انسان بدهد.