مرز را خطی اعتباری و قراردادی که به منظور تحدید حدود یک کشور روی زمین و اسناد مرزی آن کشور رسم می‌شود، تعریف کرده‌اند و یکی از مهم‌ترین وظیفه حکومت‌ها، پاسداری از قلمرو مرزی خود و شهروندانش محسوب می‌شود. ایران با برخورداری از حدود ۶ هزار کیلومتر مرز خاکی با کشور‌های ترکیه، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، پاکستان، عراق، افغانستان و ارمنستان و ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر مرز دریایی از طریق دریای عمان، خلیج‌فارس و دریای خزر یکی از بزرگ‌ترین کشور‌های خاورمیانه و حتی جهان محسوب می‌شود و از دیرباز و پیش از روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی، جدالی سخت را برای حفظ مرز‌ها و قلمروی خود شاهد بوده است.