واقعیت این است که تغییر تلقی عالمان دین و جامعه دینی از زنان و مسائل آنان، به پاسخ این دو پرسش هم بستگی دارد که تلقی خود زنان از خودشان چیست و تلقی زنان از تلقی مردان درباره زنان چیست.

ملکیان: می‌توانم ادعا کنم که هرچه از اسلام یک به طرف اسلام دو می‌رویم و از اسلام دو به طرف اسلام سه، موضع گیری نسبت به زنان منفی‌تر می‌شود. به اعتقاد من، آنچه که وضع زنان را در اسلام دو و طبعا در اسلام سه به اینجا کشاند، غفلت از «روند» حرکت اسلام بود.