برخی کارشناسان وابستگی به خام فروشی نفت را دلیل بی ثباتی اقتصاد و موثر بر تولید کشور می‌شمارند و آن را به عنوان پاشنه آشیل اقتصاد ایران معرفی می‌کنند که این امر بودجه کشور را در معرض مستقیم شوک‌های قیمتی قرار داد و موجب از دست دادن بازار‌های فروش و وابستگی در بعضی از فرآورده‌های پایین‌دستی نفت شد. این عده از کارشناسان معتقدند احداث پروژه‌های جدید پالایشی به درستی در اسناد بالادستی و سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی به عنوان یکی از راهکار‌های نجات اقتصاد کشور بیان شده است. با این حال برخی پالایشگاه سازی را رو به افول می دانند. در این گزارش دلایلی برای رد این ادعا ارایه شده است.