چهار مثال دوتایی از تجربه درس‌آموزی در سالیان تعلیم و تعلّم در حوزه و دانشگاه طرح می‌کنم تا تفاوت اخلاق آموزشی و اختلاف روش پژوهشی روشن شود و سپس نتیجه خواهم گرفت سلوک اخلاقی و سَبک پژوهشی استادان ما مؤثر در تقویت اخلاق و آداب علمی نقد خواهد بود و اگر مسئلۀ نقد در بدنۀ عمومی جامعۀ علمی، پررونق نیست و با آسیب‌های جدّی همراه هست، یکی از علّت‌ها را می‌توان در «سلوک اخلاقی» «سَبک پژوهشی» طبقۀ استادان جست‌وجو نمود.