در بررسی علل کاهش گرایش به کتاب تبلیغ نادرست فرهنگ کتابخوانی است. فرهنگی که در آن تبلیغ کتاب مانند تبلیغ کالاست و مفهوم «انس با کتاب» را به مفاهیمی، چون «سرگرمی با کتاب» تقلیل می‌دهد و از واژه‌هایی، چون «کتاب باز» مانند «.. باز» برای قشر کتابخوان استفاده می‌نماید.

عبدالجبار کاکایی گفت: کتاب مسئله مهمی است، اما دلایلی که باعث شده جامعه ما اصولا به کتاب خواندن روی نیاورد تاریخی و جامعه‌شناسی است. یکی از دلایل آن، این است که در فرهنگ ما جا افتاده که یکی باید میرزا و ملا باشد و بقیه مستمع باشند. این فرهنگ آموزش داده شده است.