کارشناسان اقتصادی معتقدند؛ به طور معمول ۵ عامل باعث می‌شود تا شبکه پیچیده قاچاقچیان حتی در زمانی که سیگنال نرخ ارز به سود بازار محصولات قاچاق نیست نیز بتوانند به کار خود ادامه دهند. عامل اول حاشیه امن قاچاقچیان است و اینکه قاچاقچیان می‌دانند درصد کشف کالای قاچاق و از دست رفتن سرمایه و دستگیری آنان چندان بالا نیست. دومین مورد حاشیه سود بسیار بالای کالای قاچاق است که بدون پرداخت عوارض و تعرفه‌های گمرکی وارد کشور شده و سود زیادی برای زنجیره تامین‌کنندگان دارد. عامل سوم که در دسته عوامل اقتصادی قاچاق کالا قرار می‌گیرد، ممنوعیت ورود صد‌ها قلم کالاست که در شرایط محدود بودن منابع ارزی در زمره کالای لوکس قرار گرفته و وارد نمی‌شوند. اما نیاز مصرف‌کنندگان به برخی کالا‌ها باعث می‌شود تا بازار کالای قاچاق همچنان داغ باشد، عامل چهارم عدم توجه و تاکید مصرف‌کنندگان داخلی به مصرف کالای ایرانی است و عامل پنجم نیز شناسایی دشوار کالای قاچاق در میان انبوه کالا‌های موجود در بازار است.