با همه این اوصاف، اما تاکنون اندک نفتی صادر و اندک درآمدی به کشور وارد شده است؛ حتی دورانی را به‌خاطر داریم که صادرات نفت و درآمد نفتی به نقطه اوج رسیده بود. چرا با این وجود شکاف مرکز-پیرامون برقرار مانده و دائما میل به تشدید داشته است؟ به‌نظر حقیقت را باید در ماهیت دولت در ایران بجوییم. در میان نظریات دولت، «دولت رانتیر» می‌تواند تا حد زیادی وضعیت ایران را تصویر کند. مطابق تعاریف، در چنین وضعیتی، دولت از اخذکنندگی به توزیع کنندگی تغییر کارکرد می‌دهد و دولت ایران نیز دستخوش چنین تغییری شده و درآمد‌های نفتی این امکان را فراهم کرده است که ساخت قدرت بتواند اجماع سیاسی خریداری کند