رویکرد ایران نسبت به تحولات افغانستان با انتقاداتی در داخل و خارج از کشور مواجه شده است. تبارشناسی منتقدان نشان می‌دهد هریک از ایشان، خاستگاه فکری، سیاسی و فرهنگی متفاوتی در این خصوص دارند که خوب است در ارزیابی‌ها لحاظ شود.