تحقیقات نشان می‌دهد درصد بالایی از افرادی که مبتلا به اعتیاد هستند یک اختلال روانپزشکی همراه نظیر افسردگی یا اختلالات شخصیت نیز دارند که این اختلالات می‌توانند همراه با اعتیاد باشند یا زمینه‌ساز گرایش افراد به مصرف مواد اعتیادآور شده باشند. در واقع برخی افراد برای تسکین انواع ناکامی‌ها و افسردگی‌های خود به مصرف مواد اعتیاد آور روی می‌آورند، که آثار روانشناختی مصرف مواد اعتیادآور در افراد مختلف متناسب با نوع مواد مصرفی متفاوت است.