شنبه ۱۰ خرداد ۱۴۰۴ - 
دکتر علی اکبر گرجی:
علی اکبر گرجی، رئیس انجمن حقوق اساسی ایران، در بررسی حوادث اعتراضی اخیر در ایران، اشاره داشت:که مردم ایران از همان زمان قاجار بویژه دوران ناصرالدین شاه مطالبه دیده و شنیده شدن، مطالبه کرامت انسانی، حق آزادی، رفاه زندگی نرمال داشتند، اما نادیده گرفته شد.
این استاد دانشگاه خطاب به مسئولان کشور می‌گوید: بیاید فداکاری کنید و از مواضع خود کوتاه بیایید؛ در عرصه سیاست لجبازی بدترین کار ممکن است و، زیرا با یکدندگی همه چیز سیاست از بین می‌رود.
کد خبر: ۳۸۵۲۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۲
دکتر علی فرحبخش:
در ایران، تخصیص ارز دولتی، وام کم‌بهره و اختصاص مجوز‌های خاص از مهم‌ترین مصادیق سیاست‌هایی است که به ایجاد طبقه جدید الیگارش‌های ایرانی انجامیده است. بدون تردید ساختار نظام بانکی در ایران مهم‌ترین کارخانه تولید الیگارش‌های ایرانی است. جایی که نرخ‌های بهره ارزان و با فاصله بسیار نسبت به نرخ‌های تورم باعث شده است که خرید هر دارایی فیزیکی یا مالی آنان را به سود‌های بادآورده‌ای برساند. وام‌هایی که بسیاری از دریافت‌کنندگان آن حتی از پرداخت اصل آن نیز خودداری می‌کنند و دولت برنده‌ترین تیغی که علیه آن‌ها در اختیار دارد، تهدید به افشای اسامی آنان در رسانه‌های عمومی است.
کد خبر: ۳۸۴۹۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۴
محمدسعید عبداللهی:
در این نوشتار کوتاه با اندیشهٔ هادسون ۱ فیلسوف انگلیسی همراه می‌شویم و پس از بیان معیار‌های عقلانیت از دیدگاه او، توجه می‌کنیم که او چگونه بحث خود در باب نظام عقلانی باورها را نقطه تلاقی فیلسوف، الهی‌دان و جامعه‌شناس می‌داند. وی سعی می‌کند نشان دهد چگونه الهی‌دان و جامعه‌شناس می‌توانند به کمک فیلسوف و به دلیل دل‌مشغولی مشترک آن‌ها در باب نظام عقلانی باورها، با یکدیگر همراه و هم‌داستان شوند.
کد خبر: ۳۸۴۸۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۲
التهاب پاییزی؛ ریشه‌ها و مرهم‌ها؛
در دو ماه اخیر،بعد از اعتراضات مردمی به فوت مهسا امینی، صد‌ها مصاحبه با جامعه شناسان ، اقتصاددانان، اهالی رسانه، سیاسیون و صاحبان فکر و تحلیل صورت گرفته تا ریشه‌ها و زمینه‌ها شناسایی شود. بررسی و ارزیابی این مصاحبه‌ها و بویژه کوشش برای تبدیل آن‌ها به سند‌های سیاستی و گزاره‌های راهبردی می‌تواند درس‌ها و نکات مفید و موثری به منظور صیقل بخشی به شیوه‌های حکمرانی در جمهوری اسلامی به دست دهد. در این مکتوب، گزاره‌های مشترک ۱۰ مصاحبه از جامعه شناسان در ۵ سطح ارائه می‌شود تا گونه‌ای از فرآوری محتوا که امروزه مورد نیاز دستگاه‌ها و سازمان‌های صاحب نقش در مدیریت افکار عمومی و تعامل مستقیم با جامعه است، تحقق یابد.
کد خبر: ۳۸۴۸۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۲
پیشنهاد استاد دانشگاه تهران برای رفع مشکل مسکن:
شکاف طبقاتی در حوزه مسکن و افزایش قیمت متوسط هر متر واحد مسکونی بنا برآمار رسمی منتشر شده به یکی از چالش‌های بزرگ عرصه اجتماعی و اقتصادی کشور بدل شده است تا جایی که برخی کارشناسان معتقد هستند یکی از ریشه‌های احساس نابرابری مفرط در ایران به این حوزه بر می‌گردد. امیر منصوری نظریه پرداز حوزه مسکن جزییات و سرنوشت طرحی که برای رفع معضل زلزله در تهران و تامین مسکن ارائه کرده بود را توضیح داد.وی گفت: باید تبعیض‌ها برداشته شود. دولت ما اگر می‌خواهد مسکن شهر‌های بزرگ را تامین کند، به جای حاتم بخشی زمین‌های دولتی به این و آن اقدام به ساخت شهرک‌هایی برای طبقات متوسط و پایین کند و جلوی کسانی که با طرح برج‌های لوکس برای زمین‌های دولتی نقشه کشیده اند بایستند.
کد خبر: ۳۸۴۶۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۲
یا ما آینده را می‌سازیم یا آینده ما را؛
ابراهیم فیاض در کنار چند نام دیگر از معدود چهره‌های دانشگاهی حوزه علوم انسانی و به‌ویژه جامعه‌شناسی است که در جریان اعتراضات شهریور تا آبان امسال کوشیدند با ارائه نظراتشان برای رسیدن به چارچوبی تحلیلی درباره علل وقوع این اعتراضات و دستیابی به تبینی جامعه‌شناختی از آن گام بردارند. ایشان ریشه اعتراضات و حوادث دو ماه اخیر را بدل شدن امر سیاسی به امر اجتماعی می‌داند و آن را به معنای رشد اجتماعی به‌شدت بالای ایرانیان در نظر می‌گیرد و می‌گوید: هرچه جلوتر رویم جنبش‌ها فرهنگی‌تر و معرفتی‌تر خواهند شد و در یک کلام از این به بعد بدل با جنبش‌هایی شناختی مواجه می‌شویم که با همه‌چیز و همه‌کس پرسشگرانه برخورد خواهند کرد.وی معتقد است: یا ما آینده را می‌سازیم یا آینده ما را می‌سازد. ساختن آینده، دانش و بینش و ایده می‌خواهد. متاسفانه دانش و بینشی که در اینترنت هست را استفاده نمی‌کنیم و از ایده هم که خبری نیست. ما متأسفانه در حال انتقال با خشونت به آینده هستیم. اگر آینده را خودمان بسازیم با آرامش و آسایش می‌سازیم، اما اگر آینده ما را بسازد حتماً با خشونت و جراحی خواهد بود.
کد خبر: ۳۸۴۶۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۲
یک نقطه عطف در سنت نامه نگاری اقتصادی؛
با وجود آنکه دکتر داود سوری در طیف بندی رسانه‌ای در زمره اقتصاددانانی قلمداد می‌شود که در سمت جریان طرفدار اقتصاد آزاد قرار می‌گیرد، اما بسیاری از اقتصاددانان مرسوم به نهادگرا خواستار آزادی او شده اند. بیش از ۳۴۵ تن از اقتصاددانان و فعالان اقتصادی و رسانه‌ای در نامه‌ای مشترک خواستار آزادی دکتر داود سوری شده اند.
کد خبر: ۳۸۴۵۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۷
فرشاد مومنی مطرح کرد:
فرشاد مومنی اقتصاددان در نشست نقد و بررسی کتاب «توسعه فراستمند، الگویی بدیل برای ایران» ، عنوان کرد: در در دهه ۱۳۹۰ ماهیت حکومت در ایران از دریچه اقتصاد سیاسی، پنج بار دگرگون شده است، اما یک کلمه حرف درباره آن نمی‌شنوید. در این دهه سال‌هایی را تجربه کرده ایم که رانت ناشی از سیاست‌های شوک درمانی از رانت ناشی از نفت چند برابر بیشتر خلق شده است. ما با یک پدیده تسخیر شدگی ساختار قدرت به دست گروه‌های مافیایی و شبه مافیایی روبرو هستیم. این ساختار حتی مصالح بقای خود را رعایت نمی‌کند و دچار یک پریشان حالی ویژه شده است.
کد خبر: ۳۸۴۴۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۵
بی اعتمادی به نظام آموزشی؛
اتفاقاتی که در یک ماه گذشته در مدارس و دانشگاه‌های ایران افتاد بر کسی پوشیده نیست؛ اتفاقاتی که روزبه‌روز وارد مرحله جدیدی می‌شود و پرسروصداترین‌شان در مدارس است. دانش‌آموزان و خانواده‌های‌شان از شروع سال تحصیلی جدید نگرانند و هر روز خبر جدیدی از برخورد‌های مدیران مدارس، حضور نیرو‌های پلیس و لباس شخصی و بدحال شدن و حتی گمانه‌ها درباره فوت تعدادی از دانش‌آموزان شهر‌های مختلف بر اثر ضربه یا بدحالی آمده از استرس، تن آن‌ها را می‌لرزاند. در یک ماهی که گذشت، تعدادی از روان‌شناسان و جامعه‌شناسان درباره این موضوع هشدار داده‌اند و حالا تعداد زیادی از متخصصان سلامت روان ایران در مورد پیامد‌های روانی رویکرد کنونی دستگاه‌های قضایی-انتظامی، نسبت به مدارس در این‌باره تحلیلی مفصل نوشته و آن را امضا کرده‌اند. نام امضاکنندگان این تحلیل، نزد هم‌میهن محفوظ است. خلاصه‌ای از این متن را می‌خوانید.
کد خبر: ۳۸۴۲۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۶
علی ربیعی؛
علی ربیعی در مقاله خیابان‌های مهر ۱۴۰۱ و آینده ایران، به سرانجام فروکش کردن ناارامی‌های مهر ۱۴۰۱ و آسیب عدم عبرت آموزی از آن اشاره می‌کند. می‌گوید بدون شک، ما نیازمند اصلاح و تغییر سیاست‌ها در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی خواهیم بود. این کار هم باید توسط اهلش انجام شود. علی ربیعی دغدغه تکرار اشتباهات توسط نهاد امنیت و سیاست را داشته و تسریع در بعد نرم افزاری توسعه، پیشنهاداتی را ارایه می‌کند.
کد خبر: ۳۸۴۰۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۱
محمدرضا تاجیک:
کد خبر: ۳۸۳۸۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۲
علی ربیعی:
در نخستین روز‌های تلخ پس از فوت مرحومه «مهسا امینی» اتفاقاتی در کشور شروع شد که بار دیگر جامعه شناسان و تحلیل گران را به تعمق در آنچه که زیر پوست جامعه ایران می‌گذرد، وا داشت. واقعیت این است که فراتر از عواطف و احساسات، باید واکنش جامعه به این رخداد تلخ را از جنبه‌های گوناگون مورد بررسی قرار داد تا تغییرات اجتماعی فهم و تحلیل شود. گفتگوی جماران با علی ربیعی استاد دانشگاه و وزیر پیشین رفاه و تأمین اجتماعی، در همین راستا بخوانید
کد خبر: ۳۸۳۷۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۰
مرگ مهسا امینی و یادداشت سردار حسین علایی؛
باید پرسید آیا عملکرد گشت اجبار باعث افزایش علاقه خانم‌ها به پوشش بهتر شده است یا بعضی را به واکنش متقابل و به مخالفت با پوشش اجباری واداشته است؟ سوال دیگری که در ذهن بسیاری از مردم وجود دارد اینست که آیا اصولاً چنین روش‌هایی اسلامی و دینی است؟ پس ماجرای سخن امام علی علیه السلام در باره بیرون آوردن خلخال از پای یک زن یهودی چیست؟
کد خبر: ۳۸۳۴۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۶
حسن نمکدوست؛
من باور دارم ریشه تفکر آنانی که با طرح‌هایشان نمی‌گذارند مردم آزادانه اعتقادات، نظرات، باورها و اطلاعاتشان را منتشر کنند و مانع دسترسی به اطلاعات می‌شوند، نه اعتقاد است و نه وحشت بلکه منفعت است نه اینکه اعتقاد اصلاً نباشند، می‌خواهم بگویم الآن دوز منفعت‌طلبی در این تصمیمات خیلی بیشتر است.
کد خبر: ۳۸۳۴۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۳
وضعیت خودکشی در ایران؛
علیوردی نیا از جامعه شناسان کشور معتقد است که در استان‌های مختلف طی ۱۹ سال گذشته روند یکنواخت برای خودکشی نداشتیم. استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، ایلام، چهار محال و بختیاری، قزوین، کردستان و گلستان در مجموع روند کاهشی نسبی در میزان خودکشی ناشی از سلاح گرم در این سال‌ها داشتند. بیشترین افزایش خودکشی از این طریق را نیز در تهران داشتیم که ۵ برابر شده است. بعد از تهران نیز در قم و فارس سه برابر شده است.
کد خبر: ۳۸۳۲۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۷
رانت کارمند دولت بودن؛
با توجه به شرایط و مشکلات اقتصادی و از همه مهمتر فشار روزافزون معضلات اجتماعی بر عامه مردم، وضعیت برای بسیاری از جوانان به ویژه اقشاری که علیرغم داشتن تحصیلات عالیه و تخصص‌های لازم، شغل و کار مناسب ندارند، واقعا تاسف بار و نگران کننده است. این موضوع در مورد افرادی که تحصیلات و تخصص کافی ندارند، اما دارای شغل‌های کاذب، ولی پردرآمد مانند دلالی و واسطه گری هستند نیز قابل توجه است.
کد خبر: ۳۸۲۶۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۱
تاثیر «معیشت» بر «اعصاب و روان» جامعه؛
طبق بررسی‌های غیر رسمی خط فقر در ایران به ۱۲ میلیون تومان رسیده است؛ خط فقری که کارگران روز به روز از آن بیشتر فاصله می‌گیرند و باید با درآمد حداکثری ۴ میلیون تومانی زندگی خود را بگذرانند. اتخاذ سیاست‌های نابخردانه در حوزه اقتصادی و در کنار آن بحران‌های جهانی مانند همه‌گیری کرونا و پس از آن حمله نظامی روسیه به اوکراین معیشت خانوار‌های ایرانی را هدف گرفته‌است و طبق بررسی‌های کارشناسانه سال ۱۴۰۱ برای معیشت خانوار‌های ایرانی سخت‌ترین سال پس از جنگ جهانی است.
کد خبر: ۳۸۲۵۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۹
یادداشت مصطفی اقلیما؛
موادمخدر سالانه نزدیک به ۲۰۰ هزار میلیارد تومان به اقتصاد کشور ضربه می‌زند باید پرسید که مسوولان کشوری وقتی موادمخدر روزانه حدود ۵۰۰ میلیارد تومان در بخش درمان، بهداشت، مقابله و دیگر بخش‌ها، به کشور ضربه زده است چه کاری باید انجام دهند تا اعتیاد این همه ضربه به کشور وارد نکند. در این بین هر چه آمار زنان مبتلا به اعتیاد در جامعه افزایش پیدا کند درصد خانواده‌هایی که در معرض از هم پاشیدگی قرار می‌گیرند بیشتر و بیشتر می‌شود و این یعنی افزایش بزه‌های اجتماعی، افزایش آسیب‌های اجتماعی و ازهم‌گسیختگی اجتماعی.
کد خبر: ۳۸۱۹۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۳
هشدارهای جامعه شناسان؛
اختلاف بر سر حجاب اجباری این روز‌ها بیش از هر زمان دیگری خود را نشان می‌دهد و کار به جایی رسیده که مردم علیه یکدیگر صف‌آرایی کرده‌اند. احمد بخارایی جامعه‌شناس در تحلیل این وضعیت می‌گوید: وقتی نظام سیاسی عرصه را بر مردم تنگ می‌کند، ممکن است ناخواسته مردم را به این سمت سوق دهد که برای حمایت از خود مجهز به سلاح شوند.
کد خبر: ۳۸۱۳۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۳۰
از جشن آب‌پاشی تا اسکیت با چادر!
در شیراز نوجوانان معترض به بازداشت اسکیت‌سواران که به زعم مسئولان حجاب درستی نداشتند، دست به اقدام خاصی زدند و با چادر اسکیت‌سواری کردند. برخی جامعه‌شناسان چنین کنشی را اوج رد منویات ایدئولوژیک حاکمیت توسط نسل جدید توصیف کردند. در برابر الزاماتی که حکومت تعیین کرده و باید و نباید‌هایی که درباره رفتار و ارتباطات شهروندان تعیین شده، همیشه یک مقاومت وجود داشته است؛ یعنی حتی در دهه ۶۰ تا کنون مقاومت به اشکال مختلف وجود داشته، اما به نظر می‌رسد در بین نوجوانان این سال‌ها اندکی نوع مقاومت متفاوت است و شاید بشود گفت جسارت آن‌ها نسبت به نوجوانان دهه‌های گذشته بیشتر شده و دلیل آن تغییراتی است که در جامعه رخ داده است.
کد خبر: ۳۸۰۶۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۳